HET ZAL JE als historicus maar overkomen. Je bent zolang met een onderwerp bezig tot je er ten slotte mee samenvalt. Zo iemand is Lex Grol, de protagonist in het vijfde boek van Rascha Peper. ?Russisch blauw” gaat over de Romanov-gekte van de 30-jarige Grol. Vijf jaar geleden is hij er moeizaam van afgekickt. Maar een telefoon van zijn oud-professor die hem om een bijdrage over de laatste Romanovs vraagt, doet hem er opnieuw intuimelen. Hij gaat helemaal kopje onder in zijn hernieuwd onderzoek naar de laatste dagen van de familie van tsaar Nicolaas de Tweede.

Peper beschrijft heel suggestief de vergane glorie van het kunstig versierde zwembad waar Grol zich terugtrekt. Grol lijdt aan hemofilie en voelt zich van in zijn jonge jaren aangetrokken tot de eveneens hemofiele tsaar Nicolaas. Met de foto’s van de tsaar en zijn familie en via zijn dagboeken reconstrueert hij al dagdromend de laatste dagen van de Romanovs. De executie door de bolsjewisten in een kelderverdieping doet Grol nauwgezet uit de doeken.

OORBELLETJE.

En dan doet de protagonist een fabuleuze ?ontdekking” die hem doet vermoeden dat hij zelf wel eens een achterkleinzoon van de vermoorde tsaar zou kunnen zijn. De tsarevitsj zou, net als zijn zus Olga, ontkomen zijn aan de legendarische slachtpartij. Grols moeder is trouwens een Russische die na een gecompliceerde oogoperatie als vierjarige in het westen bleef wonen. Is Grol misschien ?het koekoeksjong van de eeuw” ? Meer en meer dingen wijzen in die richting tot de waarheid aan het licht komt. Maar dan is er alweer een nieuwe reddingsboei, want het verloren voorwerp uit de eerste scène van de roman een oorbelletje in het zwembad duikt weer op en sluit Grols Romanov-gekte voor altijd af.

Peper is geen vernieuwster of schrijfster van grote woorden. Zij beperkt zich tot een realistische mise-en-scène waarin duidelijk maar zwierig de historische wetenswaardigheden aan de biografische gebeurtenissen uit het leven van het hoofdpersonage worden gekoppeld. Wie graag een klassieke roman leest met een vlotte beschrijving van de personages wordt niet ontgoocheld door Peper. De fijnmazigheid van de historisch-psychologische spiegelingen mag er best zijn, al komt de degelijkheid enigszins gedateerd en lichtjes antiquarisch over. Voor wie van retro houdt.

F.H.

Rascha Peper, ?Russisch blauw”, Veen, Amsterdam-Antwerpen, 260 blz., 700 fr.

Peper : realistische mise-en-scène.