Na acht weken palaveren geraken de Antwerpse SP, VLD, CVP en Agalev het eens over de verdeling van de mandaten in de nieuwe coalitie. Of de fragiele constructie van Andries Kinsbergen en Guy Peeters.

Een week eerder leek de situatie nog uitzichtloos en waren de Antwerpse politici in de landelijke media het mikpunt van hoon. SP, VLD, CVP en Agalev geraakten het maar niet eens over de verdeling van de mandaten in de nieuwe coalitie die in ’t stad de aanrollende bruine golf moet stoppen.

Begin november had SP-voorzitter Patrick Janssens als een grote jongen twee wijzen – zeg maar informateurs – in de piste gestuurd om de verschillende partijen op één lijn te krijgen. Janssens’ keuze viel op de liberale oud-gouverneur Andries Kinsbergen en de socialistische ex-minister Joz Wijninckx. Al na een drietal dagen bleek dat de aanduiding van die laatste allerminst gelukkig was. In zijn eigen partij wordt Joz Wijninckx door de enen immers omschreven als ‘een onbetrouwbare arrangeur’ die de coalitie wilde lijmen middels postjes in intercommunales, minder vriendelijke partijgenoten noemen hem ‘een politiek onbenul’.

In elk geval was Wijninckx onbruikbaar voor zijn compagnon Kinsbergen. Die zocht en vond, volgens insiders van de Antwerpse VLD, vrij snel contact met Guy Peeters, de algemene secretaris van het Nationaal Verbond van Socialistische Mutualiteiten en een van de echte patrons bij de SP. Kinsbergen en Peeters zouden elkaar vanaf dat moment dagelijks consulteren. Hun overleg leidde uiteindelijk tot het akkoord dat vorige week woensdag werd bereikt.

Van bij het begin was het grote probleem dat geen van de partijen rond de tafel over politieke zwaargewichten kan beschikken, want het zijn politieke pygmeeën die Antwerpen besturen. Bovendien bleken de partijen vaak intern verdeeld.

Bij de Antwerpse VLD hebben ze bijvoorbeeld weinig op met de ’tsjeef’ Leo Delwaide die, tegen beter weten in, alweer havenschepen wordt. Bij de liberalen maken ze trouwens graag grappen over het oorlogsverleden van vader Delwaide. Toen een van de partijgenoten vroeg wat er in het veiligheidsplan precies werd bedoeld met ‘het actief opsporen van illegalen’, riposteerde een malafide grapjas: ‘Wel, dat is wat vader Delwaide tijdens de oorlog deed.’

Ook van Christian Leysen mag niet worden gezegd dat hij de populairste in de Antwerpse VLD-afdeling is. Hij wordt in de komende coalitie schepen van Financiën, maar dan alleen omdat ze in Antwerpen nog eens een schepen van Financiën willen die een bilan kan lezen en omdat ze bij de SP liever niet met de financiële putten in de stadskas geconfronteerd worden.

Ogenschijnlijk haalde de Antwerpse VLD met haar vier schepenambten een grote slag thuis. Maar eigenlijk gaat het maar om drie echte schepenfuncties. De vierde schepen, die van Veiligheid, is veeleer een middel om politiek debutant Dirk Grootjans, zoon van de oude liberale voorman, wijlen Frans Grootjans, in de Antwerpse schepenbank te loodsen. Zo’n schepen van Veiligheid heeft uiteindelijk weinig om handen. De eerste verantwoordelijke voor veiligheid en ordehandhaving in de stad is immers de burgemeester, in dit geval Leona Detiège. Dus de SP, die bovendien twee schepenen krijgt en de post van OCMW-voorzitter mag invullen.

EEN GROOT GEBAAR?

Liberalen en socialisten, zeg maar Kinsbergen en Peeters, hebben elkaar tijdens de onderhandelingen geen pijn gedaan. Het zijn Agalev en de CVP die de rekening betalen, omdat ze nooit hebben begrepen dat ze in geval van samenspannen veel meer uit de brand hadden kunnen slepen.

Tijdens de onderhandelingen is de SP er wonderwel in geslaagd om het intern verdeelde Agalev onder controle te houden. Dat Patrick Janssens een eerste akkoord, waarbij Agalev één schepen en het voorzitterschap van het OCMW kreeg, mee op de helling zette, had alles te maken met de angst van de SP dat de groenen uit de onderhandelingen zouden stappen. Want met Agalev zou ook een groot deel van de ABVV-vleugel van de SP de hielen hebben gelicht. Gevolg: Agalev bleef bij de les, maar houdt nu minder over dan bij het eerste compromis dat door de partij eenparig werd verworpen. Bij Agalev krijgen ze weliswaar twee schepenen, maar die moeten wel opwindende bevoegdheden als Groen, Afvalbeleid, Informatie, Sport, Bevolking, Emancipatie en Samenlevingsopbouw onder elkaar verdelen. Of de lokale groene achterban daarmee tevreden is en het nieuwe akkoord zal goedkeuren, moet eerstdaags blijken.

De CVP binnenhouden, was geen probleem. Zowel bij de VLD als bij de SP wisten ze dat Marc Van Peel zijn toekomst in de nationale politiek achter de rug heeft. CVP-voorzitter Stefan De Clerck had tegenover de Antwerpse afdeling van zijn partij meermaals te verstaan gegeven dat er geen sprake kon zijn van de terugkeer van Marc Van Peel als leider van de CVP-kamerfractie. Van Peels enige kans op politieke overleving was die schepenzetel in Antwerpen. En dus deed de Antwerpse CVP ‘een groot gebaar’ in het hoger Antwerpse belang door de derde schepenzetel, die in het eerste akkoord was voorzien, weer in te leveren. Van Peel zal dus zijn politieke loopbaan beëindigen als Antwerpse schepen voor Personeelszaken, Patrimonium en Decentralisatie.

Zijn fellow traveller op de Antwerpse CVP-lijst, de onafhankelijke Eric Anthonis, wordt naar alle waarschijnlijkheid opnieuw schepen van Cultuur. Maar hij moet zijn schepensjerp na drie jaar weer inleveren. Bij de VLD en de SP hebben ze intussen begrepen via welke constructies de CVP de voorbije jaren de schepen van Cultuur voorzag van bijkomende middelen die zonder meer aan de aandacht van het stadsbestuur werden onttrokken. Ook dat feest is nu uit.

R.V.C.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content