Hubert van Humbeeck

Ze is zeer conservatief, liberaal en katholiek. Maar een Vlaams-nationaliste is ze niet en ze vindt migranten integreerbaar. Gesprek met het Vlaams-Blokkamerlid Alexandra Colen.

GRAPPIG, VINDT ZE het zelf. ?Ik ben eigenlijk een brave huismoeder en niet iemand die mensen tegen mekaar opzet. Maar overal waar ik kom, ontstaat er polarisatie.? Met vrije tribunes en lezersbrieven bouwt Alexandra Colen (40) aan een reputatie. Na een eigen interpretatie van de Vrouwenconferentie in Peking, beschuldigden anders bedaarde vrouwen haar van bewuste leugens. Mieke Van Haegendoren vond dat Colen van kwade trouw getuigde door te suggereren dat de slotresolutie in Peking neerbuigend deed over het moederschap of het huwelijk. Kamerlid Suzette Verhoeven (CVP) vond dat ?emoties mevrouw Colen verhinderen objectief haar taak in de Kamer waar te nemen.?

In een andere vrije tribune, in de Nederlandse Volkskrant, situeerde Colen haar eigen partij buiten het rijtje van extreem-rechts in Europa (met boegbeelden als Jean-Marie Le Pen, Vladimir Zjirinovski, en de versplinterde Nederlandse extremisten). Het verse kamerlid lanceerde de wel erg originele gedachte dat het Vlaams Blok de beste dam tegen extreem-rechts in Vlaanderen was. Wat het progressieve Vlaams-nationale blad Meervoud de bedenking ontlokte : ?In die logica is de Partij van de Arbeid de enige dam tegen extreem-links, de Vlaamse Volksbeweging de enige dam tegen het separatisme en een Montecristo nr.4 de ultieme dam tegen nicotineverslaving.?

In de Financieel-Ekonomische Tijd ontwikkelde ze de gedachte dat het individu de sociale zekerheid van zijn keuze moet kunnen financieren, hoewel dat individu nu ook weer niet zo vrij is om dat geld vrij en vrolijk te besteden. Ieder spaart voor zijn eigen pensioen. Prompt reageerde de SP-specialist in de kamer, Hans Bonte. ?Het Vlaams Blok duwt honderdduizenden Vlaamse bejaarden rechtstreeks de bittere armoede in.? Ook binnen het Blok kreeg Colen de wind van voren. Vooral uit het kamp van Filip Dewinter.

Dewinter is bovenste beste maatjes met Le Pen en vindt het alleen wat dom van Zjirinovski om per se de Baltische staten te willen annexeren. Maar de rechtse internationale moet groeien, en krijgt in het partijblad ook veel lovende aandacht. Colen moest ook maar zwijgen over sociaal-economische onderwerpen, want het Blok plant daarover in december een congres. Ze mocht niet naar De Zevende dag. Gerolf Annemans, die Colen naar de partij haalde, zweeg als vermoord. Hij kende Colen via haar echtgenoot, ex- Trends-journalist Paul Beliën. Beide families trokken jaarlijks een dagje samen op. Omwille van de familiestandpunten zette de zeer katholieke en liberale Colen de stap naar het Blok om haar kinderen op te voeden, brak de doctor in de linguïstiek Colen met haar werk aan de Universiteit Gent. Toch presenteerde de partij haar als een lid van een ?radicaal-flamingantische? familie.

ALEXANDRA COLEN : Ik kom uit een Vlaamsgezinde familie in de ruimste betekenis van het woord. Maar ik zou nooit omwille daarvan in de politiek gaan. De partij formuleerde dat wellicht zo omdat ik in het Vlaams Blok gedropt werd, van bovenuit. Mijn keuze voor het Blok kwam er omdat ik een categorie mensen wilde vertegenwoordigen huisvrouwen, gezinnen, heel gewone mensen waartoe ik behoorde en die niet worden vertegenwoordigd, ook niet door de vrouwelijke politici, want voor hen is politiek een carrière.

Wat was er zo radicaal aan uw familie ?

COLEN : Mijn vader was bij het Taalactiecomité (TAK). Hij was ook een banneling die jaren in Ierland woonde, maar naar Vlaanderen terugkeerde. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij aan het Oostfront geweest. Het is wel zo dat wij daar thuis niet mee werden opgevoed. Wij wisten dat niet eens. Ik kwam dat pas te weten toen professoren aan de universiteit in Gent opmerkingen maakten, omdat ik in Ierland geboren ben. Mijn vader sprak daar nooit over. Nu, ouder wordend, doet hij dat wel eens. Hij vindt dat hij destijds een fout heeft gemaakt.

Hoe lang hebt u in Ierland gewoond ?

COLEN : Tot mijn dertiende. Voor mijn vader was dat een terugkeer, voor ons een cultuurschok. Hoewel Ierland een westers land is, was de verhuis van het Ierse platteland naar een stad als Aalst, enorm moeilijk. De oudste kinderen waren ontworteld, eigenlijk.

Het Vlaamse speelt voor u niet zo’n grote rol ?

COLEN : Ik zou daarvoor niet in de politiek gaan. Uiteraard heb ik Vlaamse reflexen, maar er zijn belangrijker dingen.

Het gezin.

COLEN : Ja, het gezin en de ethische kwesties. En dat komt niet omdat ik katholiek ben. Ik ben niet katholiek opgevoed. Mijn vader is zelfs atheïstisch opgevoed, denk ik. En in Ierland waren mijn ouders de enige volwassenen van het dorp die niet elke zondag naar de kerk gingen. Toen ik vijftien, zestien was, geraakte ik uit de katholieke invloedssfeer. Pas later, toen ik een stuk in de twintig was, ben ik echt katholiek geworden.

De ethische bekommernis was er voor het katholieke geloof ?

COLEN : Dat zat in mij, ik was mij daar altijd zeer van bewust.

Kon u met uw katholiek geloof en uw ethische principes niet bij de CVP terecht ?

COLEN : De CVP heeft mij niet gevraagd en zij moest dat natuurlijk ook niet. Maar de CVP zoals zij nu is, kan mij niet vragen. Binnen de CVP zijn er verscheidene strekkingen en de sterkste groep is het minst bekommerd om de zaken waarmee ik bezig ben. Zij heeft de werkgroep Vrouw en Maatschappij en vrouwelijke mandatarissen met wie ik zeer moeilijk zou samenwerken. Ik heb nog CVP gestemd, maar voelde mij bedrogen, zoals veel kiezers. Alleen rond de verkiezingen is de CVP een gezinspartij die voor mooie waarden opkomt.

U werkt, uw man is thuis bij de kinderen als u er niet bent. Dat klinkt geëmancipeerd. Maar u heeft het niet op het feminisme begrepen.

COLEN : Ik beschouw mij als een geëmancipeerde vrouw, ik kan mijn eigen keuzes maken en daarvoor opkomen. In de mannenmaatschappij van vroeger zou ik een rebels element geweest zijn, nu verzet ik mij tegen de wijze waarop de vrouwen worden verplicht om een vrouwenmaatschappij in de maatschappij te vormen. Denk maar aan de quota, de stem-vrouw-campagne. Waarom mag ik niet stemmen op een man die ik vertrouw ?

De stemming is geheim, u doet wat u wil.

COLEN : Uiteraard. Maar kansengelijkheid is iets anders dan statistische gelijkheid. Waarom mogen er in sommige beroepen niet minder vrouwen zijn of waarom mogen vrouwen niet kiezen voor verzorgende taken ? Dat is een ontkenning van het traditionele vrouw-zijn.

Hebben vrouwen voldoende kansen op de arbeidsmarkt ?

COLEN : Wij kunnen in dit land niet beweren dat wij flagrant gediscrimineerd worden. Andersom kon mijn man een baan bij de Europese Unie niet krijgen omdat er een gelijkwaardige vrouw was. Dat is oneerlijk omdat er geen rekening wordt gehouden met de familie. Een man die solliciteert en thuis een vrouw en kinderen heeft, vertegenwoordigt ook een vrouw. Onze puur individualistische kijk op de samenleving is in tegenspraak met de feiten, de manier waarop mensen leven, waarop de maatschappij organisch werkt. De economische druk is zo zwaar dat veel vrouwen gaan werken omdat ze moeten. De emancipatiebeweging is huisvrouw-onvriendelijk. Een vrouw die niet op de arbeidsmarkt is, bestaat niet. Feministen versterken dus de maatschappelijke druk om te gaan werken. Terwijl dat een keuze moet zijn.

Als u de vrouwen thuis houdt, remt u hun kansen toch ook af ?

COLEN : Ik zeg niet dat de vrouwen aan de haard moeten, wel dat veel vrouwen dat wensen maar niet kunnen. De samenleving houdt er geen rekening mee dat gezinnen wat financiële steun moeten krijgen. Als de kinderopvang wordt gesubsidieerd waar ik niet tegen ben , dan is dat onrechtstreeks een discriminatie van de vrouwen die thuis de kinderen opvangen.

Binnen de CVP zijn er verschillende strekkingen. Maar dat geldt ook voor het Blok. Filip Dewinter noemt zich een heiden.

COLEN : Ik ben niet bij het Blok gegaan omdat dat een christelijke partij is of om daar een christelijke stempel op te drukken. Maar het Blok komt op als een gezinspartij en nam inzake abortus toch een zeer duidelijk standpunt in voor het leven. Op dat vlak is de partij heel duidelijk.

U bent niet bedrogen, zoals toen u voor de CVP stemde ?

COLEN : Ik ben niet in de thema’s bedrogen.

Wel in de mensen ?

COLEN : Mensen zijn mensen. Ik idealiseer ze niet. Er zijn een aantal zaken gebeurd.

Xavier Buisseret, tegen wie een klacht loopt voor handtastelijkheden met een minderjarige…

COLEN : Dat is iets anders. Daar zijn klachten van mensen uit de partij. Maar de hevigheid van de reactie op mijn vrije tribune in de Volkskrant, de manier waarop men zich van mij distantieerde, was nadrukkelijker dan nodig en nadrukkelijker in de media dan intern. Ik begrijp wel dat ik voor de pers een alibi ben om te zeggen : kijk, er zijn verschillende strekkingen in het Blok. Maar de mensen die zo sterk aan de eensgezindheid houden, hebben daar met hun overtrokken reacties evenveel schuld als ik.

Voelt u zich geïsoleerd binnen de partij ?

COLEN : Neen, ik kreeg binnen de partij allerlei reacties. Maar er zijn wel duidelijk verschillende strekkingen. Dat is normaal. Er zijn ook verschillende persoonlijkheden. Dat is ook normaal. En er zijn mensen die het niet vanzelfsprekend vinden dat ik in de partij werd gedropt, dat ik mandataris ben, en die dat graag laten merken. Ook dat is normaal.

U kwam te snel in het parlement.

COLEN : Ja, ik weet niet juist hoe dat allemaal gelopen is. De partij heeft een voorzitter, een partijbureau en een partijraad maar het is niet duidelijk wie op welk vlak de standpunten bepaalt.

Op uw vrije tribune over de sociale zekerheid reageerde kamerlid Hans Bonte (SP) dat het Vlaams Blok geen partij voor het volk, maar voor de rijken is. U pleit voor een privatisering.

COLEN : Ik pleitte voor niks, constateerde alleen dat als de sociale zekerheid wordt hervormd, het resultaat beter moet zijn dat wat er nu is. Ik ben voor de verplichte ziekteverzekering die alles wat veel geld kost, dekt. Daarbovenop kan er een systeem voor de kleine risico’s komen. Maar dat moet niet door commerciële verzekeringsmaatschappijen gedaan worden dat kunnen de ziekenfondsen zijn, of de verbruikersorganisaties. Een vrouw van 55 kan, bijvoorbeeld, beslissen niet meer te betalen voor contraceptie, wel voor geneesmiddelen die de reumapijnen verminderen. Maar dit is geen partijstandpunt.

Het Vlaams Blok wil de ziekenfondsen afschaffen en hun taak aan de overheid overlaten.

COLEN : Sommigen bij het Vlaams Blok pleiten voor het Britse, socialistische systeem. Hier maken de socialisten de mensen wijs dat we alles bij het oude kunnen laten. Dat is oneerlijk maar daarvoor zijn het socialisten. Vandaag wordt er alleen bespaard, gerationaliseerd en gerantsoeneerd. En de sociale zekerheid mag niet meer geld krijgen, terwijl de vraag door de demografische evolutie zal toenemen. Maar goed, het Blok neemt in afwachting van het congres van december geen standpunt in.

Intussen moet de partij toch iets zeggen over sociaal-economische thema’s ?

COLEN : Ja. De partij moet keuzes maken en zich niet laten intimideren door de SP. Het Vlaams Blok moet de laatste partij zijn die zich door de SP laat intimideren.

Gaat u naar de 1-mei-manifestatie van het Vlaams Blok ?

COLEN : Waarom vraagt u dat ?

Het Blok probeert toch een deel van de symboliek van de arbeidersbeweging binnen te halen. Er wordt verzameld aan het standbeeld van priester Daens in Aalst. Op 1 mei. Dat heeft toch een betekenis ?

COLEN : Ik ga daar niet heen. Niet om mij te distantiëren, maar omdat ik die dag bij mijn kinderen wil zijn.

Er is een strekking in de partij die dezelfde analyse als Louis Tobback (SP) maakt : het van de SP overgenomen kiespubliek is sociaal-economisch links en cultureel-ethisch rechts. Wat dat laatste betreft, wordt het door het Blok ruim bediend. Sommigen in de partij willen nu een sociaal-economische ruk naar links.

COLEN : We moeten sociaal zijn, niet socialistisch. In Vlaanderen eisen de socialisten het monopolie van sociaalvoelendheid op. Ik ben sociaalvoelend maar tegen het centralisme van de socialisten en ik denk dat het grootste deel van onze kiezers daar even wantrouwig tegenover staat als ik. Wij moeten voor een eerlijk sociaal beleid staan.

Zal de partij haar sociaal-economisch programma wijzigen ?

COLEN : De partij heeft zich onvoldoende bezig gehouden met algemeen maatschappelijke thema’s. Daarom willen ze een breder programma maken. Hoe succesvol dat zal zijn, valt af te wachten. Moeilijk wordt het zeker. Het Vlaams Blok bestaat uit mensen die samenkwamen rond Vlaamse bewogenheid en migranten, en uit de meer ethisch- en gezinsgerichten. De meesten waren niet bezig met economische theorieën of sociale zekerheid.

Als de partij de vele stromingen niet op één lijn krijgt, vormt dat dan een probleem voor u ?

COLEN : Dat hangt af van het uiteindelijke resultaat. Dat weet ik nu niet.

De Vlaams Blok Jongeren vinden dat lokale productie de voorkeur moet krijgen op vrijhandel. Het internationale vrijhandelssysteem moet aan banden.

COLEN : Dat kan niet. En dat is een standpunt van de jongeren, niet van de partij.

Parlementsleden Filip Dewinter en Karim Van Overmeire zijn wel bestuurslid van de jongeren.

COLEN : Ja, ja. Er zijn inderdaad tegengestelde opvattingen. Maar ik sta niet alleen met mijn minder socialistische visie.

Moet het Blok, nu de SP-kiezers binnen zijn, aan de buitenwereld tonen dat het een economisch toepasbaar programma heeft waarmee het de traditioneel liberale burgerij kan aantrekken ?

COLEN : De Vlaamse kiezers die niet voor de socialisten stemmen, zijn liberaal gezind. We moeten opletten om de socialisten niet na te praten en hun slogans niet over te nemen.

Het extreem-nationalisme kan ook een hinderpaal vormen.

COLEN : Het protectionisme, ja. Maar dat is binnen de partij geen algemeen aanvaard idee. De partij staart zich wellicht blind op het feit dat de socialisten gewonnen hebben en de liberalen verloren. Maar uiteindelijk hebben de liberalen niet verloren. Voor mij kan het Vlaams Blok een veel grotere partij worden.

Als het Blok een bredere partij wil worden, moet het dan sleutelen aan het migrantenstandpunt ?

COLEN : Nog zoiets. Migranten. Ze worden in dit land door veel mensen als een probleem ervaren omdat het beleid maakte dat de bevolking in de steden zich overspoeld voelde door mensen uit andere landen. Die mensen zijn niet zo verschillend, maar ze zijn met zoveel dat de integratie niet, slecht of vertraagd gebeurt. Als ik een migrant zou zijn, zou ik mij ook vestigen in de wijk waar de mensen mijn taal spreken en waar ik mij thuis kan voelen. Dat is normaal, maar het belemmert het integratieproces. Ik denk niet dat de mensen willen dat het Vlaams Blok standpunt terzake wordt gewijzigd. Gewone mensen maken daar geen probleem van.

Zelfs als dat leeft bij de bevolking, moeten verantwoordelijke politici toch meer doen dan de simplistische oplossingen van het Blok aanreiken.

COLEN : Ze hebben de verdienste dat zij de eersten waren om het probleem ter sprake te brengen. Het Blok is ook een zweeppartij. Een aantal elementen van het zeventigpuntenprogramma van Filip Dewinter wordt ook door de regering in de praktijk gebracht.

Toch niet ten aanzien van de klassieke migranten, zeg maar de Turken en Marokkanen die hier kwamen werken ?

COLEN : Er zijn veel groepen migranten. Het Vlaams Blok is niet per definitie tegen migranten, wel tegen de grote groepen die hier zijn ten gevolge van een falend beleid. Eerlijk gezegd : ik zou niet graag een beleidspartij zijn. Maar we mogen de mensen niet wijs maken dat er geen probleem is.

U beweert dat de migranten buiten kunnen worden gezet. Het Vlaams Blok berekende dat de werkloosheid met 38 procent vermindert als u 188.977 vreemdelingen buiten krijgt. Dat is de mensen pas iets wijsmaken.

COLEN : Zo maar mensen buiten gooien, kan niet. We moeten een ontmoedigingsbeleid voeren, voor wie komt. Dan is er nog het voorstel hypothetisch, als het zo ver komt, en niet van vandaag op morgen om met een premie mensen aan te moedigen om weg te gaan.

Die premies bestonden. Niemand maakte er gebruik van. Bovendien zegt het Blok iets helemaal anders.

COLEN : (lange stilte) Ik kan mij niet van de partij distantiëren.

Maar u steunt het standpunt niet ?

COLEN : Er steeg groot gehuil op tegen de stunt van Louis Tobback om illegalen met een C-130, het symbool van het Vlaams Blok, terug te brengen. Maar niemand maakte er een probleem van dat die mensen in een burgeroorlog werden gedropt. Dat stellen wij niet voor. Een humane begeleide terugkeer…

Van wie ? Van de mensen die hier geboren zijn en heel hun leven gewoond hebben ? U zegt zelf dat u al op uw dertiende ontworteld was.

COLEN : Met onze open sociale zekerheid, met de grenzen die openstaan, kun je niet zonder enige rem iedereen toelaten.

U heeft het altijd over nieuwe inwijking, maar het Blok wil wie hier is, weer buiten. Met terugwerkende kracht. Hoe kan u dat humaan verdedigen ?

COLEN : Als ik een Marokkaanse ouder was, dan zou ik ook niet zo gelukkig zijn met de maatschappij waarin mijn kinderen opgroeien. Ik weet niet of een aantal mensen, als hen de mogelijkheid wordt geboden, niet op zo’n voorstel zou ingaan. Politiek is geen persoonlijke naastenliefde. Het begin is het wegnemen van het lokaas, van wat voor ons een vangnet is, voor hen een manier om een veel hogere levensstandaard op te bouwen.

U komt altijd op nieuwe inwijking. Ook wie er is, moet eruit, zegt het Blok.

COLEN : Ik zou criteria hanteren voor integratie en ze controleren.

Er zijn toch veel Marokkanen en Turken die best geïntegreerd zijn.

COLEN : Inderdaad. Ik ken ook mensen in mijn buurt die volledig geïntegreerd zijn. Het gaat over een bereidheid. Een normale immigrant verhuist om een beter leven te hebben dan thuis en doet dat veelal niet vanuit een individualistisch perspectief maar om voor zijn gezin te zorgen. Die mensen zijn bereid om te werken en verwachten niet dat hen alles in de schoot wordt geworpen. Wat ik zeg, ligt zeer gevoelig maar als we daar van uitgaan, dan is een zekere graad van emigratie en immigratie gewoon gezond. Maar dit is een zaak die wij intern nog moeten uitklaren en in afwachting wens ik mij niet te distantiëren van het zeventigpuntenplan.

U zei in een vrije tribune in de Volkskrant, verrassend, dat het Vlaams Blok de beste rem is tegen extreem-rechts.

COLEN : Dat moet in zijn context worden geplaatst en dat heeft de partij niet gedaan. Sommigen willen in mij nu de Frits Bolkenstein van Vlaanderen en het Vlaams Blok zien. Dat is niet zo. Ik ben in dat stuk tegen geen enkel standpunt van de partij ingegaan.

Misschien was wat u schreef in de Volkskrant beter op u van toepassing dan op het Vlaams Blok.

COLEN : Ik heb ook medestanders in de partij. Als nieuweling overschrijd ik wellicht grenzen die anderen impliciet aanvoelen. Dat wekt bij sommigen wantrouwen.

Anderen komt het weer goed uit.

COLEN : Ja.

Hoe zit het nu met de internationale vrienden van het Blok ? Jean-Marie Le Pen hoort daar volgens u niet bij, Vladimir Zjirinovski evenmin.

COLEN : Er is een verschil tussen internationale contacten en vrienden en het zich affiliëren met partijen.

Dat doet het Blok toch ?

COLEN : Doen ze dat of doen ze dat niet ? U kan even veel citaten aanhalen waaruit blijkt dat ze het doen, als dat ze het niet doen.

U praat over de partij als ze.

COLEN :We, oké. Neen, de kern zijn de insiders. Er is een partijvoorzitter, een partijbureau en een partijraad. Maar velen in de partij praten over ze als ze het hebben over het partijbestuur. Niemand weet specifiek waar wat wanneer wordt beslist.

Een partij met Bob Gijs (CVP)…

COLEN : Dat zijn zaken uit de tijd van de VLD-operatie, met Nucleus. Dat werkte niet omdat de mensen die daarvoor in aanmerking komen, onvoldoende interesse hebben. Maar de onderliggende idee blijft : de verkaveling in politieke partijen stemt niet overeen met de verkaveling in het politieke denken. Maar of de verkaveling in partijen zal volgen, is wat anders. De partijen zijn geïnstitutionaliseerd. Dat zijn machinerieën waarin mensen moeilijk bewegen.

U noemt zichzelf Vlaamsgezind. Bent u Vlaams-nationalist ?

COLEN : In het Engels is een nationalist iemand die nastreeft dat op zijn identiteitskaart staat dat hij Vlaming of Belg is. Als een gemeenschap het gevoel heeft beter af te zijn met onafhankelijkheid, dan is dat nationalisme. Maar ik kan het nationalisme niet als een ideologie beschouwen. Al bestaat er binnen de partij wel zo’n strekking.

Is die niet dominant, dan ?

COLEN : Misschien wel.

Wat is de dominante strekking ?

COLEN : Dominant bij de kern van mandatarissen, van de kern die de brochures opstelt, bij de achterban, het electoraat ?

Probeert u maar.

COLEN : Ik weet niet alles en mensen zeggen mij niet altijd wat zij denken. De strekking Filip Dewinter is de opvallendste naar buitenuit. Maar het Vlaams Blok komt uit de Volksunie. De grote meerderheid Vlaams-nationalisten haakte af van de VU omwille van de ethische standpunten, het Egmontpact en het opschuiven naar modieuze linkse thema’s. Die mensen vormen ook vandaag nog het gros van de kiezers en de militanten van het Blok.

Die groep kwam er voor het Blok het gastarbeidersthema’s hard uitspeelde.

COLEN : Dat komt er chronologisch, maar ook inhoudelijk voor. Ook voor de meeste mandatarissen.

Daar horen we niet veel van.

COLEN : Dat heeft met persoonlijkheden te maken, maar ook met de filter die de media vormen. Het Vlaams Blok vindt zijn wortels in de traditie dat er in Vlaanderen altijd een partij is die Vlaams is, los van de grote partijen.

Werd u vies bekeken toen u naar het Blok stapte ?

COLEN : In het algemeen was ik aangenaam verrast door de reacties, van begrijpend tot zeer positief, ook van mensen uit mijn omgeving die helemaal niets van doen hebben met het separatisme. Het Vlaams Blok is niet zo geïsoleerd als men denkt. Niet aan de basis. En in het parlement ga ik ervan uit dat ik niet geïsoleerd ben. Wie zich opsluit, wordt geïsoleerd.

Dat werkt ook lonend voor het Blok.

COLEN : Dat is juist. Of dat zo blijft, is iets anders. Op dit moment, met zijn isolement en zijn specifieke thema’s, zit het Blok aan zijn plafond. Het is niet eens zeker of wij dat maximum kunnen behouden, door hetzelfde te doen. Het hangt er dus van af wat voor partij het Blok kan worden, en wie de koers zal bepalen.

Hubert van HumbeeckPeter Renard

Treedt Filip Dewinter te veel op de voorgrond ? Colen : Niemand weet wat waar wanneer wordt beslist.

Alexandra Colen : Het Vlaams Blok moet de laatste partij zijn die zich laat initmideren door de SP.

Alexandra Colen : Nationalisme is geen ideologie.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content