Jonge mensen die overal naast grijpen en nergens bijhoren, overleven in de vlucht in een eigen wereld.

De vakgroep sociale agogiek van de Universiteit Gent onderzocht de manier waarop randgroepjongeren overleven. Die studie, gestimuleerd door professor Eugène Verhellen, is maar een eerste aanzet.

Toch kwamen al een paar konklusies uit de bus. Randgroepjongeren zijn zeer wantrouwig. Liegen, stelen en bedriegen vloeien daaruit voort. Bedrieg de anderen voor ze jou bedriegen, is hun stelling. Ze vluchten weg van hun problemen, spijbelen, gebruiken drugs en duiken dus onder. Veel televisie kijken, uren dansen op house-muziek, een masker opzetten, stoer doen, hoort er ook bij. Ze zijn zich van bewust van hun vreemd gedrag. Maar ze leggen de schuld daarvoor bij anderen : school, ouders, politie, maatschappij. Hun belangrijkste strategie steunt op eigenbelang : mensen gebruiken om er zelf beter van te worden. Geld lenen en niet terugbetalen. Materiële zaken vinden ze erg belangrijk.

Maar wie heeft nooit gelogen om bestwil ? Een ander gebruikt om iets te bereiken ? Een gemiste promotiekans geminimalizeerd ? Hoevelen gebruiken hun auto niet als statussymbool ? Het verschil is dat mensen die wel vervlochten leven met de normale maatschappij gestruktureerd handelen. Ze werken, sparen, letten op hun budget. Randgroepjongeren doen dat niet. Ze haken van school af omdat ze niet kunnen volgen. De daar gehanteerde taal ligt mijlenver van hun taal verwijderd. En zonder diploma wordt het moeilijk om werk te vinden, geld te verdienen en zich luxe-dingen aan te schaffen. Zaken die belangrijk zijn voor bezitlozen.

Wie niet arbeidt, heeft vrije tijd. Die kunnen randgroepjongeren moeilijk invullen. Televisie kijken, slapen of uitgaan dan maar. Of rondhangen in groep, wat het gevaar van krimineel gedrag nabij brengt. Maar die kriminele groep biedt vaak het enige, onmisbare, sociaal kontakt. Binnen die groep klinkt eenzelfde taal, gelden eigen regels en wetten. Graffiti zijn daarvan de kunstzinnigste en opvallendste uitstallingen.

Vandalisme en agressie helpen bij het bestrijden van een maatschappij die de koekoeksjongen niet aanvaardt. Vaak is het geweld een uitlaat voor onuitgesproken problemen. Want de randgroep heeft nooit over gevoelens leren praten en ze wil zich niet zwak opstellen. Hoewel ze heel zwak staat in de maatschappij. Dat komt tot uiting in twee tegenstrijdige signalen. Aan de ene kant vluchten in een eigen wereld, aan de andere kant een onverwoestbaar optimisme. Want morgen gaat het beter.