Luc Baltussen
Luc Baltussen Luc Baltussen is redacteur bij Knack.

Bij Arco dachten ze een goede huisvader te zijn. Achteraf blijkt dat ze hand- en spandiensten leverden aan de speculanten die Dexia, en daardoor ook Arco, op de knieën kregen.

Francine Swiggers, voorzitter van het directiecomité van Arco, gaf vorige week toe dat de holding van de christelijke arbeidersbeweging destijds een deel van zijn Dexia-aandelen uitleende. Dat zal om twee redenen heel wat wenkbrauwen doen fronsen: ten eerste omdat Arco op die manier meewerkte aan de speculatie tegen het bedrijf waaraan het zijn bestaan verbonden had, en ten tweede omdat Swiggers in juli 2008 in een interview in De Standaard uitdrukkelijk verklaarde niet mee te doen aan ‘ stock lending’.

Eerlijk is eerlijk: het is een wijdverspreide praktijk dat aandeelhouders aandelen tijdelijk ter beschikking stellen van anderen. Even wijdverbreid als bizar. Aandelen worden namelijk geleend door marktpartijen die denken dat de koers van het aandeel zal zakken: zij verkopen de geleende aandelen op de beurs, wachten tot de koers inderdaad gedaald is en kopen ze dan terug om ze terug te geven aan de partij van wie ze ze geleend hebben. Het verschil tussen aan- en verkoopkoers steken ze op zak. Dat eigenaars zoals pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen, of Arco, hieraan zo gemakkelijk meewerken, is bizar omdat de praktijk sterk bijdraagt aan de daling van de koersen en dus eigenlijk – als het lukt – in hun nadeel is. Dat ze er toch aan meewerken, komt omdat ze er een vergoeding voor krijgen. In het interview van juli 2008 spreekt Swiggers over ‘waanzinnig hoge prijzen voor stock lending’. De massale vraag van ‘shorters’ – beleggers die via stock lending speculeren op een koersdaling – maakte dat er op dat ogenblik tot één procent geboden werd om aandelen te kunnen lenen.

In de bijzondere Kamercommissie over Dexia stelde Swiggers vorige week dat het Arco gewoon ging om de mogelijkheid een extra rendement te incasseren op de investering in Dexia en dat Arco niet wist aan wie de aandelen werden uitgeleend, aangezien dat via gespecialiseerde banken gebeurde. Beide argumenten vatten goed samen hoe het zogezegde ‘gedrag van de goede huisvader’ in werkelijkheid de poten onder de eigen stoel vandaan zaagde. Zoals gezegd: heel veel institutionele investeerders laten zich verleiden om hun aandelen ter beschikking te stellen: het rendement kan klein lijken in vergelijking met wat de koersdalingen kosten, maar in verhouding tot wat een gemiddelde investering opbrengt, is het toch niet onbelangrijk. Aan de andere kant getuigt het van moedwillige blindheid om niet te willen weten wie de aandelen leent en waarom. Shorten is de allerbelangrijkste reden om aandelen te lenen: het verband is zo nauw dat de uitgeleende aandelen door marktstudiebureaus zelfs gebruikt worden als maatstaf om te meten hoe actief de shorters eigenlijk zijn.

Arco gebruikte trouwens nog andere geavanceerde technieken om zijn investering in Dexia beter te laten renderen. Maar omdat de Dexia-koersen kelderden, dwongen die technieken Arco in feite om hopen extra Dexia-aandelen in te kopen tegen veel méér dan de beurskoersen. Ook hier blijkt de ACW-holding, die zich toch financierde met het spaargeld van honderdduizenden kleine goede huisvaders en zelf zeker als een goede huisvader had moeten handelen, in een verkeerde divisie gespeeld te hebben.

In 2008 zei Swiggers tegen De Standaard: ‘Aan stock lending doen wij bewust niet mee, want door Dexia-aandelen uit te lenen help je de shorters uit de nood. (…) Het is toch niet gezond dat je vandaag rijk kunt worden door negatieve berichten uit te sturen over een bedrijf om daarna zonder scrupules te speculeren op een koersdaling die je zelf helpt veroorzaken?’ Geen beursspecialist zou het beter kunnen zeggen.

Luc Baltussen

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content