De Koning Boudewijnstichting krijgt de Bibliotheca Wittockiana geschonken.
Michel Wittock (75) was het werken beu en verkocht zijn aandeel in het familiale textielbedrijf, gevestigd in Temse. In Rome leefde hij zijn passie van verzamelaar volop uit, en vond er nieuw liefdesgeluk. Het jaar was 1986. Zijn tweede vrouw – ook zijn eerste was een Romeinse – stond aan het begin van een wonderbaarlijke genezing. Het wonder werd onlangs bezegeld in de schenking van een groot deel van zijn Bibliotheca Wittockiana aan de Koning Boudewijnstichting. Wittock was bitter jong toen hij een bijna fatale obsessie opdeed voor mooie boeken, eigenlijk boekbanden. ‘Ik ontdekte de kunst van mooie decors op boeken’, zegt hij in het bibliotheekgebouw in Sint-Pieters-Woluwe, ‘Ik begreep dat het decor altijd de reflectie is van het tijdperk waarin het gemaakt is.’
Lezen was het laatste wat hij met zijn aanwinsten deed. Sterker: hij wist vaak niet eens wat er precies in stond. ‘Vaak was de inhoud religieus, niet zo amusant’, zegt hij ter vergoelijking. De dag kwam dat hij trots twee boeken voorlegde uit de zestiende eeuw, met de wapens van kardinaal Granvelle op de omslag. Zijn nieuwe Romeinse vrouw, handelaar in oude boeken en humaniste, vroeg hem of hij eigenlijk wist wat hij in handen had. Nee, hij had geen benul dat hij de originele uitgave bezat van Il Principe van de Florentijn Niccolo Machiavelli. Een partij spirituele drukwerken uit de Zuidelijke Nederlanden (zestiende en zeventiende eeuw) had hij ook vooral aangeschaft vanwege de mooie plaatjes, zoals gravures van de Galle-dynastie naar voorbeelden van Pieter-Paul Rubens. De Wittockiana, wereldwijd vooral bekend als expertisecentrum voor boekbanden, bezit ook een Encyclopédie van Denis Diderot en Jean le Rond d’Alembert, het persoonlijke exemplaar van Louis Napoleon nog wel.
Een andere parel was, tot voor kort, de Description de l’Egypte, het geïllustreerde wetenschappelijke verslag van de geleerden die Louis Napoleons broer op zijn veroveringstocht begeleidden. Maar die schat werd onlangs, met andere delen van de bibliotheek, geveild bij Christie’s in Parijs. Dat komt omdat Wittock zijn vijf kinderen en veertien kleinkinderen niet tekort wil doen door het wegschenken van zijn hele bibliotheek, bijeengekocht met geld dat anders wellicht naar hen was gegaan. Er blijft genoeg over, zoveel is zeker. Een keuze daaruit, tentoongesteld in de Wittockiana (tot 1 oktober), pleziert het oog vooral met Belgische en Franse boekbanden uit het symbolisme, de art nouveau, art deco, modernisme en abstractie. En Michel Wittock, hij kan op beide oren slapen: ‘Ik voel me beter. Ik dacht dat het een ongeneeslijke kwaal was. Eerlijk, het is een mirakel. Het enige wat ik bewaar, is de herinnering, vastgelegd in de catalogus.’
PARIJSE ART-DECOBAND MET CAMPLEVÉ-EMAIL (PAUL BONET, 1928).
Jan Braet
