JOHAN HEENE

Een non-discriminatie-verdrag (NDV) wil koncentratiescholen tegengaan door de migrantenkinderen te spreiden. Professor Johan Heene (UG), voorzitter van de Vlaamse onderwijsraad, verdedigt het NDV.

“Het was het koninklijk kommissariaat voor de migranten dat vooropstelde dat koncentratiescholen een risico inhouden voor getto-vorming en de integratie blokkeren. Uiteindelijk hebben de onderwijskoepels dit NDV getekend. En in alle eerlijkheid : dit is een probleem zonder perfekte oplossing. Bij koncentratie krijg je getto-vorming, bij spreiding worden de migranten effektief verplicht om zich te verspreiden. Zij moeten. Maar ik betreur dat Scholen zonder Racisme, dat zoals wij de segregatie bestrijdt, beweert dat onze grondslag racistisch is. Zij halen één element uit een moeizaam bereikt en positief akkoord : het percentage migranten in een school. Welnu, in de hele verklaring staat er geen percentage vermeld. Die afspraken worden lokaal gemaakt. Wij willen het aantal migranten in een bepaalde school tot een zeker niveau beperken om de vorming van getto-scholen uit te schakelen. Dat staat er. Zeer belangrijk is dat het beleid niet door de centrale overheden wordt opgelegd, maar dat er lokale pakten tussen de scholen komen. Zo kan de mentaliteit echt wijzigen, want de lokale direkties engageren zich.

In het verdrag staan veel andere positieve elementen. De scholen engageren zich voor een positieve opvang : ze werken samen met het PMS, spelen in op de interesse van de doelgroep, werken aan de schoolkultuur en de pedagogie en, vooral, zij pakken de problemen met een raciale oorsprong aan. Dat is positief-discriminerende aandacht. Het is dus meer dan : laat de migrantenkinderen maar binnen. Neen, de migranten moeten ook door de autochtonen worden aanvaard.

De eenzijdige aandacht voor het percentage is dus overtrokken. Hoewel ik er kan inkomen dat we een risico lopen. Maar als het de keuze is tussen dit of een gettoschool, dan verkies ik de spreiding. We hebben natuurlijk geen zekerheid dat een klein groepje migranten in een, zeg maar, witte school niet geïsoleerd zal zijn. Maar we namen onze voorzorgen. Bovendien begeleidt de direkteur van de eerste aanmelding, het kind tot het een vaste stek heeft. Dat is wat anders dan een brute afwijzing. “

TONY FONTEYNE

Scholen zonder Racisme verwerpt het verdrag. Een percentage migranten toelaten op een school is een vorm van racisme. Gettoscholen hoeven niet slechter te zijn dan andere, zegt Tony Fonteyne.

“Wij aanvaarden die drempels niet. Waarom mag in Gent, waar de spreiding begint van achttien procent, het ene migrantenkind wel op een bepaalde school en het andere niet ? Met dit verdrag worden trouwens onwettige praktijken gelegalizeerd, want al jaren zenden in Gent scholen van alle netten kinderen door, wanneer de drempel van twintig procent is bereikt. Zij kunnen daar nu mee doorgaan en krijgen daarvoor zelfs een officieel dokument in handen.

Het NDV wil de migranten evenredig spreiden maar vertrekt daarbij van de racistische redenering dat teveel migrantenkinderen in één school een probleem zou zijn. Nergens, niet in België en niet in het buitenland, is daarvan enig wetenschappelijk bewijs geleverd. Het gevolg is wel dat de migranten met de vinger worden gewezen, zij worden schuldig bevonden voor hun eigen achterstelling. Wij willen de zaak omkeren en het vraagteken achter het onderwijs plaatsen. Waarom slaagt het onderwijs niet in haar opdracht tegenover deze kinderen ? Die vraag moeten we stellen in plaats van : waarom falen de migranten in het onderwijs ? Het is trouwens een vorm van racisme dat de migranten worden gespreid, en niet de Vlamingen.

Het is onze stellige indruk dat de overheid liever migranten spreidt dan geld te pompen in het onderwijs. Er zijn koncentratiescholen waar zeer goed wordt gewerkt door de inspanning van iedereen en door de beperkte middelen van de omkadering. Die middelen vallen tegen het jaar 2000 weg. Dat is dus een besparing, maar het aantal migrantenkinderen daalt niet.

Wij willen dat een niet-discriminatie-verdrag het strukturele racisme aanpakt. Het is toch sterk dat er geen sancties zijn voor wie kinderen weigert en doorstuurt en dat er wel zijn voor wie niet meewerkt aan de spreiding ? Iedereen heeft recht op goed onderwijs, ongeacht zijn startpositie. En iedereen heeft, zo staat ook in de grondwet, het recht op vrije schoolkeuze. Dat wordt hier met voeten getreden. Het zou zinvoller zijn om de Belgische ouders te overtuigen om hun kinderen niet weg te halen van scholen met migranten. “