Muggenlarven en berkenbomen nemen microplastics uit hun omgeving op.

Muggenlarven staan bekend om hun ongelooflijk sterke aanpassingscapaciteiten – het is een van de pijlers van hun evolutionaire succes. Wetenschappers geven er in het vakblad Chemosphere een voorbeeld van. Ze bestudeerden de reacties van muggenlarven in laboratoriumomstandigheden op de aanwezigheid van microplastics, in concentraties die vergelijkbaar zijn met wat courant in de natuur voorkomt. Microplastics zijn afbraakproducten van plastic met een diameter kleiner dan 5 millimeter. Ze zijn de wereld aan het inpalmen.

Voor de eerste generaties muggenlarven was het effect dramatisch. Hun overlevingskansen zakten met 50 procent. Maar vanaf de vierde generatie kwamen er al zichtbare aanpassingen: steeds meer diertjes overleefden. De snelle bijsturing ging gepaard met wijzigingen in de genetische activiteit. Genen die eiwitten produceren om ontstekingen te bestrijden en tussenbeide te komen in het herstel van cellen, gingen in overdrive.

Toch veroorzaken de microplastics ook in natuurlijke omstandigheden nog steeds problemen en hinderen ze bijvoorbeeld de vertering in de darm van de muggenlarven.

Andere onderzoekers schrijven in Science of the Total Environment dat de wortels van berkenbomen microplastics uit de bodem halen. Dat wordt als goed nieuws gepresenteerd, onder meer omdat er meer microplastics in bodems zitten dan in water. Bomen zouden dan als een remedie voor plasticvervuiling kunnen fungeren, op voorwaarde uiteraard dat ze zelf geen hinder van een ‘besmetting’ met plasticdeeltjes ondervinden. Dat laatste moet nog onderzocht worden.