Een naam of telefoonnummer vergeten, even niet op een woord kunnen komen, het overkomt iedereen. Het consumentenmagazine Test-Aankoop onderzocht hoe het met het geheugen van de Belgen is gesteld. De schrik voor alzheimer blijkt er diep in te zitten.
Alledaagse vergeetachtigheid komt vaak voor. Met een representatieve steekproef van Belgen tussen de 18 en de 74 jaar probeerde Test-Aankoop na te gaan hoe vaak hun geheugen ze in de steek laat, wat ze het vaakst vergeten en waaraan dat te wijten is.
Algemeen blijkt dat hoe ouder men wordt, hoe vergeetachtiger. Zestigplussers vergeten weliswaar minder vaak voornemens en afspraken dan dertigers, aldus Test-Aankoop, maar dat komt omdat we informatie beter filteren naarmate we ouder worden en dus beter onthouden wat echt belangrijk is. Maar doorgaans komen er met de jaren ook meer gaten in het geheugen. Dat zou onder meer de schuld zijn van afnemende geheugencapaciteit. Maar niet alleen de leeftijd, ook iemands levensstijl speelt een rol. Wie rookt, drinkt, veel medicijnen slikt of te weinig slaapt, heeft meer last van vergeetachtigheid dan wie er een gezondere levensstijl opna houdt.
Niet alles is dementie
Als je niet meer weet wat de namen van je familieleden zijn, vergeet welke dag het is, of echt niet meer uit je woorden kunt komen, moet er wel degelijk een alarmbel afgaan. Maar vergeten waar je je bril of autosleutels hebt gelegd, is niet meteen iets om je grote zorgen over te maken, aldus de Spaanse neuroloog José María González in Test-Aankoop. ‘Mensen panikeren te snel’, zegt hij. ‘De meeste mensen die zich bij een neuroloog melden, hebben geen echte geheugenstoornis.’ Volgens González zijn mensen vandaag gewoon gevoeliger en alerter voor alles wat met geheugenproblemen te maken heeft: ‘Ze worden vaker met ernstige geheugenstoornissen zoals de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie geconfronteerd.’
De meeste mensen die problemen hebben met hun geheugen lijden niet aan een geheugenstoornis, maar vergeten dingen als gevolg van ‘stress, angst, gebrek aan concentratie of depressie’. Toch is het begrijpelijk dat mensen ook over kleine vergeetachtigheden bezorgd zijn. Het beginstadium van bijvoorbeeld alzheimer wordt namelijk ook gekenmerkt door onschuldige vergeetachtigheid in het leven van elke dag. Bij ernstige twijfel kan men dus toch maar beter naar de huisarts stappen.
Als het gaat om alledaagse vergeetachtigheid zijn er flink wat trucjes om dingen minder snel te vergeten. Spullen altijd op dezelfde plek opbergen of goed opletten waar je de auto parkeert, bijvoorbeeld. Wie diep in gedachten verzonken een onbekende parkeergarage binnenrijdt, heeft veel kans naderhand naar zijn auto op zoek te moeten gaan. En verder: de stress te lijf gaan, al is dat makkelijker gezegd dan gedaan. Maar stress en slaaptekort bleken in de steekproef van Test-Aankoop de grootste boosdoeners. Wie zich veel kopzorgen maakt, rapporteerde beduidend slechtere geheugenscores.
DOOR HAN RENARD
Stress en slaaptekort zijn de grootste boosdoeners.
