Dirk Draulans
Dirk Draulans Bioloog en redacteur bij Knack.

Het televisienieuws van de VRT lijkt steeds meer op het programma dat erachter komt: Man Bijt Hond. Een willekeurig voorbeeld. Een nieuwsuitzending waarin eerst een priester werd opgevoerd die met een bus gelovigen naar een voorspeld mirakel was gereisd, waar uiteindelijk niks gebeurde, maar die er toch de moed inhield. Want de koude voeten van een gehandicapte jongen waren warm geworden nadat een onbeken- de vrouw er was langsgelopen. De Maagd Maria!

Er zijn nog jongens die een klein mirakel voelen als er een onbekende vrouw langsloopt.

Vervolgens kwam een ‘vogelliefhebber’ aan het woord ? dat zijn in de media meestal mannen die vogels in kooien steken. Ook in dit geval. Een onge- identificeerd heerschap liep in een kooi vol distelvinken te fulmineren dat er in de natuur geen zangvogels meer zitten omdat eksters en sperwers ze allemaal opeten.

Bioloog zijn, is soms vermoeiend. Bepaalde biologische wetten krijg je met geen stokken in de hoofden van de mensen gehamerd. Als eksters en sperwers inderdaad zoveel zangvogels zouden eten, en er zijn bijna geen zangvogels meer, wat eten die eksters en sperwers dan nog?

Wat zeggen biologen al jarenlang na uitgebreid veldonderzoek? Het aantal roofdieren wordt bepaald door het aantal prooien, en niet omgekeerd. Met andere woorden: als er veel zangvogels zitten, komen er ook veel eksters en sperwers, en niet omgekeerd. De aantallen prooi- en roofvogels gaan parallel aan elkaar op en af, gestuurd door onder meer de beschikbaarheid van voedsel (!) en nestplaatsen.

Daar zijn concrete wetenschappelijke bewijzen voor, uit Britse en Duitse studies. Zo bleken zangvogelpopulaties in diverse proefterreinen eenzelfde aantalsverloop te kennen in gebieden met en zonder eksters of sperwers.

Het is een raadsel wat mensen tegen eksters hebben. Mooie vogels met een interessant sociaal leven, maar helaas zingen ze niet en halen ze af en toe inderdaad een eitje leeg. Zelfs als het waar zou zijn dat eksters en sperwers zangvogelpopulaties beïnvloeden, quod non dus, dan blijft er het punt dat ook zij recht van leven hebben. Beide soorten zijn zelf decennialang rechtstreeks en onrechtstreeks (via jacht en pesticiden) belaagd geweest door de mens.

Als er één soort verantwoordelijk is voor het verdwijnen van zang- en andere vogels, zal het wel de onze zijn. Zangvogels verdwijnen omdat er steeds minder natuurlijke nestplaatsen zijn, en steeds minder voedsel. Veel vogels die eksters te pakken krijgen, zijn trouwens eerst doodgereden door mensen in auto’s.

Toch staat er (bijna) niemand op die, bij wijze van natuurbeheersmaatregel, pleit voor het ‘kort houden’ van de mensenpopulatie. Er zal een héél groot mirakel nodig zijn om ons te behoeden voor het verdwijnen van vele zangvogelsoorten uit onze leefomgeving.

Dirk Draulans

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content