De Ethiopische kultuur voert terug naar eeuwen voor onze tijdrekening. Van Salomon tot Haile Selassie.

Het Ethiopische rijk werd gesticht door Semitische migranten uit Zuid-Arabië, die de Rode Zee overstaken om zich op de vruchtbare hoogplateaus van Abessinië te vestigen. Ze brachten het schrift en een hoogstaande kultuur met zich mee. Vanaf het begin van onze jaartelling tot de tiende eeuw was de stad Aksum in het huidige Tigre het centrum van een rijk dat tot Egypte reikte. Nog altijd is Tigre het religieuze centrum van het Koptische kristendom in Ethiopië, dat sterke joodse invloeden vertoont. Ergens in een klooster in Tigre zou zich de Ark des Verbonds bevinden, waarin de Israëlieten de stenen tafelen met de wetten van Mozes bewaarden.

De keizers van Ethiopië beschouwden zich als de afstammelingen van de bijbelse koning Salomon en de koningin van Sheba. Eeuwenlang beheersten ze zeevaartroutes op de Rode Zee en dus ook de handel tussen het Midden-Oosten, Afrika en Indië. Bovendien werd in de provincie Kaffa de koffieboon ontdekt, die spoedig een gegeerd exportprodukt zou worden. Die rijkdom vertaalde zich in paleizen, burchten, en vooral kloosters en kerken, die soms geheel uit de rotsen werden gehouwen. Nadien vestigden de kristelijke en joodse Ethiopiërs zich ook op de plateaus in het centrum van het land en verschoof ook het politieke centrum mee landinwaarts.

De islamitische vloedgolf die tussen de veertiende en zestiende eeuw Oost-Afrika overspoelde, liep te pletter op Ethiopië. De door woestijnen omgeven hoogplateaus fungeerden als natuurlijke burchtmuren, waarbinnen het kristelijke land zich verschanste. Vanuit zijn isolement streefde Ethiopië sindsdien naar kontakt met het kristelijke Europa en vice versa. Al in de vijftiende eeuw had het koninkrijk Portugal een ambassadeur aan het Ethiopische hof. In de zeventiende en achttiende eeuw werd de hoofdstad Gondar geteisterd door de machtsstrijd tussen de twee hoofdtakken van de kristelijke bevolkingsgroep : de noordelijke Tigreeërs en de Amhara, die in het centrum woonden.

De huidige landsgrenzen zijn te danken aan de negentiende-eeuwse keizer Menelik II. Met Europese wapens kon hij de moslims in de zuidelijke provincies onderwerpen en tegelijk de feodale edelen, vooral de Tigrese, onder kontrole krijgen. Tegelijk speelde hij met sukses de Europese machten tegen elkaar uit. Via de politiek van Menelik en zijn opvolger Haile Selassie kon Ethiopië als enige Afrikaanse land uit de klauwen van de Europese kolonizatoren blijven.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content