Er is een massa literatuur over Kubrick voorhanden, maar meestal onvolledig of te weinig toegespitst op de films.
Wie meer over Stanley Kubrick wil weten, kan terecht bij twee lijvige biografieën. Maar noch John Baxter (auteur van Stanley Kubrick: A Biography; 1997), noch Vincent LoBrutto (auteur van Stanley Kubrick; 1998) kregen hun “onderwerp” ooit te spreken, laat staan dat ze op enige medewerking mochten rekenen van de kluizenaar uit St.Albans.
Beide scribenten proberen dit met hun meticuleuze research te compenseren. Vooral LoBrutto meldt plichtsgetrouw elk feit en elke roddel die waar ook ter wereld over Kubrick werd verspreid. Aan onwaarschijnlijke anekdotes dus geen tekort, maar echt boeiende inzichten in het werk van de visionaire regisseur hebben de auteurs niet te bieden.
Daarvoor moet je bij de oudere uitgaven zijn van twee auteurs die Kubrick wel hebben gekend, hem uitgebreid hebben geïnterviewd en meer geïnteresseerd zijn in het oeuvre en het concrete filmproces dan in de legendevorming.
Alexander Walker, recensent van de Londense Evening Standard, wijdde in 1972 als eerste een grondige studie aan de regisseur, met ruime aandacht voor een visuele analyse van een filmmaker die ons keer op keer met schier onuitwisbare beelden wist te overdonderen. Walkers boek Stanley Kubrick Directs stopt helaas al bij A Clockwork Orange, de negende van de dertien films die de cineast ons naliet. (Er is een bijgewerkte editie aangekondigd).
Ook de Franse Kubrickkenner Michel Ciment stelde zijn bevindingen te boek. De laatste film die hij in zijn opmerkelijk geïllustreerde maar wat academische studie (simpelweg Kubrick geheten) bespreekt, is de Stephen King verfilming The Shining.
De meest actuele overzichten van het werk van Kubrick zijn te vinden in twee tijdschriften. Het septembernummer van Sight and Sound is voor een groot stuk gewijd aan een herwaardering van enkele sleutelfilms ( The Shining, A Clockwork Orange), beschouwingen rond de testamentfilm Eyes Wide Shut en een (weinig verhelderend) gesprek met Kubricks weduwe en twee van zijn drie dochters – de familie probeert de vele misvattingen over Kubrick recht te zetten en vervangt de mythe door de banaliteit van de goede vader en echtgenoot.
Bij Kubricks onverwachte dood in maart, pakte het Franse weekblad Les Inrockuptibles (een gecultiveerde versie van Humo) al uit met een extra bijlage, waarvan dezer dagen een bijgewerkte en uitgebreide versie van 100 pagina’s verschijnt.
Patrick Duynslaegher
