Het Nederlands Toneel Gent speelt “De Presidentes” van Werner Schwab.

Als geen andere auteur drukt Werner Schwab in zijn werk walging uit voor het nutteloze leven en de verrotte maatschappij. Konsekwent met zijn opvattingen zoop de 35-jarige Oostenrijkse cultauteur zich op nieuwjaarsnacht 1994 dood.

Schwab zet zich af tegen konservatisme, oerkatolicisme, hypokrisie en het gangbare teater. Wie iets wil vernieuwen, moet het eerst vernietigen, is zijn stelling en hij vertrekt bij de taal : “iets dat de mensen achter zich aanslepen, als een blik aan een hondestaart”.

In zijn “Fäkaliendramen” (1991) en “Königskomödien” (1992) zet Schwab vooral de fatsoensrakkers te kakken. Met wellust koppelt hij in uitdagende metaforen het burgerlijke aan het vulgaire, het religieuze aan het ridikule, het naiëve aan het moorddadige.

In “De Presidentes”, het eerste van de “Fekaliëndrama’s”, zijn een bontmuts en een tweedehands televisietoestel aanleiding voor drie dames om, als in tranche, over hun leven, dromen en roeping te vertellen.

Erna (Blanka Heirman) is een godsdienstfundamentaliste die onder meer worstelt met het uitblijven van “geslachtsverkeer” bij haar afwezige zoon Hermann. De plaatselijke slager, Karl Wottila, is haar idool. Zijn leverkaas “is voor eeuwig in de aanbieding”. Greet (Chris Boni) vindt haar hogere bestaansreden in seksuele fantazieën en genot, want “ze heeft wat anders dan een dode soepkip in haar ondergoed”. Het idiote Marietje (Magda Cnudde) gaat helemaal op in haar roeping van “verlosser” : zij ontstopt met de blote hand wc-potten bij de rijke mensen.

De drie symbolische personages voeren een ritueel op dat uitloopt in een zwarte mis. Erna en Greet zijn priesteressen van de macht en dulden geen rivaliteit. Marietje wordt tijdens het nuttigen van brood en wijn gekeeld.

Nauwelijks is het bloed opgedweild en zijn de spelers af, of drie debutanten komen het stuk in ijltempo overdoen, tot groot ongenoegen van de vorige vertolksters die geen enkele konfrontatie willen aangaan en wild protesteren vanuit de zaal. De hilariteit eindigt ten slotte in een Oberbayernbierfeest.

De groteske voorstelling door het Nederlands Toneel Gent (NTG) in een regie van Hugo Van den Berghe en een bewonderenswaardige vertaling van Tom Kleijn staat uitstekend in de Minardsdchouwburg, die voor de gelegenheid over de volle diepte wordt benut. In de vertolking van deze brutale worp is vooral gestreefd naar een zeer persoonlijke, niet realistische zegging en motoriek. Blanka Heirman toonde zich op de première daarin het verst gevorderd.

Roger Arteel

Tot 14 okt. in de Minard. Reserveren : (09) 225.32.08 (NTG)

“De Presidentes” : een brutale worp.