Leden van het Nederlandse koningshuis hebben er een handje van levenspartners te kiezen waar wel wat op aan te merken valt.

Koninklijke Hoogheid Máxima, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, mevrouw Van Amsberg, geboren Zorreguieta, zal ze na haar huwelijk heten. En uiteindelijk wordt ze koningin (waarom heeft een koning een koningin als eega en krijgt een koningin slechts een prins-gemaal aan haar zijde?). Sinds vijftien maanden is Máxima Zorreguieta, een Argentijnse blondine van 29, de officiële vriendin van de Nederlandse kroonprins Willem-Alexander. Van verloving en huwelijk is nog geen sprake, zo houdt de directeur van de Rijksvoorlichtingsdienst, Eef Brouwers, niet op te beklemtonen. Maar ernstig is het tussen die twee zeer zeker wel.

Willem-Alexander heeft al een heleboel vriendinnen versleten, maar geen enkele heeft het ooit zo ver gebracht als Máxima: de kroonprins heeft – begin september 1999 – met premier Wim Kok over zijn liefde gepraat; Máxima wordt sindsdien zelfs door de eeuwig voorzichtige Eef Brouwers niet langer als ‘een’ maar als ‘de’ vriendin van de prins omschreven; Máxima volgt Nederlandse les en krijgt van eminente professoren een ‘inburgeringscursus’ over de Nederlandse cultuur en samenleving; Máxima gaat mee op privé-reisjes van de koninklijke familie; Máxima is aanwezig op intieme verjaardagsfeestjes, zoals onlangs op dat van prins Claus (64).

In het voorjaar verhuisde de Argentijnse econome van New York naar Brussel, om voor de Deutsche Bank te gaan werken en, vooral, om dichter bij haar prins te kunnen zijn. Ondertussen zou ze, zo meldt het Nederlandse weekblad Weekend, haar intrek hebben genomen in een vleugel van Beatrix’ ambtswoning Noordeinde, in Den Haag. Willem-Alexander woont daar maar enkele meters vandaan en kan nu ongezien bij zijn vriendin op bezoek. Sinds ze bij de koningin woont, krijgt Máxima twee veiligheidsagenten mee als ze de stad in trekt. En laatst werd ze zelfs in een wagen van het Hof naar de tandarts van het Hof gebracht.

De professionele royalty watchers weten het wel zeker: een huwelijk is ophanden. Het kan hooguit nog enkele maanden duren voor de verloving – in koninklijke kringen nog steeds een gangbare en ernstig te nemen praktijk – officieel wordt aangekondigd.

Tijd dus voor de ouders van bruid en bruidegom in spe om elkaar te leren kennen. Dat moet ook Beatrix hebben gedacht toen ze in het weekend van 18 november Jorge Zorreguieta en María del Carmen Cerruti bij haar thuis ontving. De koningin wou het voorlopig graag informeel houden en liet de pers er dus buiten. Maar dat was zonder Privé gerekend. Al op de autoweg België-Nederland zaterdagochtend hadden de paparazzi van het Nederlandse roddelblad de Porsche van Willem-Alexander en de Audi van Máxima, met haar ouders op de achterbank, opgemerkt. Zo wist Nederland binnen de kortste keren dat Beatrix achter de rug van iedereen de toekomstige schoonouders van de troonopvolger had uitgenodigd; dat de Argentijnen urenlang in Huis Ten Bosch met de vorstin praatten; dat ze op Noordeinde logeerden; dat ze ook ontvangen werden door prinses Margriet en haar man Pieter Van Vollenhoven… De primeur van Privé gaf meteen aanleiding tot een parlementaire controverse. Verkozenen van GroenLinks en de Socialistische Partij vroegen premier Kok om opheldering over het geheime bezoek.

EEN FLINKE GRIEP

Want Máxima zelve mag erg populair zijn onder de Nederlanders, die haar omschrijven als flamboyant, sportief en verstandig, met haar vader zitten onze noorderburen erg verlegen. De nu 72-jarige Jorge Zorreguieta was tijdens de militaire dictatuur in Argentinië (1976-1983) onderminister en minister van Landbouw. Het generaalsregime van Jorge Videla voerde in die jaren een meedogenloze strijd tegen eenieder die van linkse sympathieën kon worden verdacht. Duizenden tegenstanders van het militair bewind werden gefolterd, vermoord of verdwenen gewoon zonder dat ooit nog een spoor van hen werd teruggevonden.

Zorreguieta was zelf geen militair en hij had enkel de leiding over een technisch departement. Maar draagt hij daarom geen enkele verantwoordelijkheid voor de beslissingen die de regering nam waarvan hij deel uitmaakte? Die vraag houdt Nederland nu al maanden bezig. Professoren vragen een grondig onderzoek naar het verleden van Zorreguieta. Rechtsgeleerden vragen zich af hoe direct je betrokken moet zijn bij repressie om er strafrechtelijk op aangesproken te kunnen worden. Minister van Financiën Gerrit Zalm noemde het in een televisieprogramma begin november ‘evident’ dat ‘die man niet deugt’. En de leider van regeringspartij D66, Thom De Graaf, opperde op de radio dat de regering Zorreguieta misschien voorzichtig kon suggereren op de huwelijksdag ‘een flinke griep’ te krijgen.

Er dreigt zelfs een rechtszaak. De voormalige Nederlandse ambassadeur bij de Unesco, Maarten Mourik, heeft aangekondigd Zorreguieta bij de Nederlandse justitie te zullen aanklagen wegens misdaden tegen de menselijkheid. Zijn advocate Britta Böhler, bekend geworden als raadsvrouw van de Koerdische leider Abdullah Öcalan, is momenteel bezig bewijsmateriaal te verzamelen in Argentinië. Als het werkelijk tot een proces komt, wordt er straks een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd tegen de toekomstige schoonvader van de Nederlandse kroonprins.

Leuk is anders voor Alex. Maar hij heeft ook een beetje een traditie hoog te houden. Ook zijn grootmoeder Juliana en zijn eigen moeder Beatrix kozen levenspartners waar het Nederlandse volk wel wat op aan te merken had. Bernhard zur Lippe-Biesterfeld en Claus von Amsberg waren Duitsers! Bernhard was in zijn jeugd zelfs lid geweest van de SS. Toen Claus en Beatrix midden jaren zestig in het huwelijk traden, braken in Amsterdam rellen uit. De bruidsstoet werd door rookbommen verstoord.

Nee, dan Máxima. Want zij moet tenslotte toch niet de blaam krijgen voor de eventuele misstappen van haar vader? De meerderheid van de Nederlanders denkt er inderdaad zo over, als we de peilingen op de websites van Máxima-fans mogen geloven. Zeker wanneer ze zich bereid zou tonen om zich te distantiëren van Argentiniës ‘vuile oorlog’ en publiekelijk haar geloof in de democratie te belijden, mag Máxima van de meeste Nederlanders best koningin worden.

Stel dat het binnenkort tot een huwelijk komt, dan moeten er wel nog een paar praktische problemen worden opgelost. Want wat als Jorge Zorreguieta geen zin heeft om een flinke griep te krijgen? Mag hij dan toch aan de feestelijkheden deelnemen? Kan de toekomstige koningin van Nederland door haar minstens op indirecte wijze bij misdaden tegen de menselijkheid betrokken vader worden uitgehuwelijkt? Mag vader Zorreguieta naast de koningin plaatsnemen in de koets? Is het gepast dat hij met Beatrix en het pas getrouwde paar op het bordes verschijnt? Voor gidsland Nederland, zo gesteld op politieke correctheid, worden het nog knap lastige tijden.

Maar ondernemend Nederland heeft duidelijk alle vertrouwen in de goede afloop. Minstens twintig bedrijfsleiders hebben de naam Maxima – meestal zonder accent, maar daar struikelt een Nederlander niet over – gedeponeerd bij het Benelux Merkenbureau. Een afslankmiddel en een complete geurlijn (met eau de parfum, douchegel en bodylotion) van het merk Maxima komen er zeker. De Volkskrant schreef ook over een Maximaroos, een Maximajas, een Maximahorloge, een Maxima-gsm en Maximajenever. Het financiële adviesbureau Maxima Accuratesse is in ieder geval de eerste om geld te verdienen aan de toekomstige van Willem-Alexander: het bureau verandert binnenkort van naam en veilt daarom op 12 december de domeinnaam van zijn website, maxima.nl. Volgens ingewijden zou de verkoop misschien wel acht miljoen frank kunnen opleveren.

Christine Albers