“Ik verweef de pijnlijke met de mooie herinneringen” Ite: “Ik blijf de gesprekken die we voerden koesteren.”

Twee jaar geleden verloor Ite haar zoon Matthias (31) door zelfdoding. Erover praten helpt. Voor haar toch, zegt ze. Want dat is voor iedereen anders.

Ze toont me zijn foto. Een grote, slanke jongeman met donkere haren, lichtbruine ogen, een stel stralend witte tanden en een innemende glimlach. De looks had hij in elk geval. Gevoel voor humor ook. Want op de achterzijde van de foto schreef hij: “Eens een adonis, altijd een adonis.” Met een knipoog erbij. “Een kerstcadeau, van hem voor mij”, grinnikt Ite. “Tegenwoordig kan ik me ook weer veel vrolijke dingen herinneren als ik aan hem denk. Terwijl in de eerste maanden na zijn dood vooral pijnlijke dingen voor mijn geest kwamen. Zoals herinneringen aan die bewuste ochtend, hoe ik hem vond, hoe ik mezelf hoorde huilen op een manier die ik niet herkende, en hoe ik in paniek de 112 belde, waarna de hulpdiensten, mijn man en onze 2 andere kinderen arriveerden. Maar ook pijnlijke herinneringen aan zijn moeilijke laatste levensmaanden met psychoses en depressies overheersten aanvankelijk. Vandaag voel ik me hierdoor veel minder overweldigd. Niet dat ik die moeilijke herinneringen wegduw. Ik wil er alleen niet meer voortdurend mee bezig zijn en probeer ze te verweven met alle andere herinneringen – waaronder ook de vele mooie – uit ál zijn levensjaren.”

Afscheidsbrief

“Dat hij psychisch erg leed, daarover was Matthias altijd open en eerlijk tegenover zijn familie, vrienden en hulpverleners in de psychiatrie. Maar we hoopten allemaal op beterschap, onder meer omdat hij zo therapietrouw was, altijd aangenaam in de omgang bleef, en erg intelligent was. Als zijn vrienden met iets zaten, konden ze na een gesprek waarin hij alles analyseerde weer verder met hun leven, vertelden ze me achteraf. Maar omgekeerd kon niemand voor hem écht het verschil maken, hoeveel liefde, vriendschap of hulp hij ook van zijn naasten en hulpverleners kreeg. Zijn psychische pijn was eenvoudig te groot. Vandaag voel ik me dicht bij hem als ik dit gedicht lees: Een moegevochten zwaluw die naar de hemel zocht is van uitputting gestorven na een lange, lange tocht. Hij vloog oneindig eenzaam de hemel tegemoet, omdat hij niet kon zeggen: op aarde is het goed. Dat hij zo niet meer wilde leven schreef hij ook in zijn afscheidsbrief, die hij weliswaar afsloot met deze woorden: ‘Ik heb een goed leven gehad, omringd door prachtige mensen. Ik ben er dankbaar voor.’ Daaruit putten wij veel moed.”

Ruimte geven

“Zelfs binnen ons eigen gezin merken we dat iedereen zijn verdriet op een unieke manier verwerkt. We proberen elkaar daar de nodige ruimte voor te geven, zonder de verbinding met elkaar te verliezen. Ik kan dus slechts voor mezelf spreken over wat mij heeft geholpen en me nog altijd helpt. En dat is vooral praten over Matthias en mijn ervaringen, met mensen die me graag hebben en me goed aanvoelen, onder wie ook een psychologe. Verder probeer ik de dagelijkse dingen die me energie geven te blijven doen: goed voor mezelf zorgen, lezen, reizen, plannen maken… Ook al word ik wellicht nooit meer even energiek als voorheen. Erin berusten dat ik hem nooit meer iets kan vragen of zeggen, tenzij in gedachten, dat vind ik wellicht het moeilijkste. Ik blijf de gesprekken die we voerden koesteren. Hij was heel wijs voor zijn leeftijd en heeft kort maar intens geleefd. Laat ons dus, zoals ik op een grafsteen las, eeuwig genieten van de kortstondigheid.”

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content