In ?Bladeren van licht?, de tweede roman van Kate Atkinson, maken we kennis met Isobel Fairfax ?de alfa en omega der vertellers, de alwetende, die het begin en het einde kent?. Isobel had een gelukkige kindertijd tot haar vijfde. Dan is moeder Eliza, die klonk ?alsof ze ergens tussen een zeer dure kostschool en een bordeel in was gestrand met andere woorden : aristocratisch?, tijdens een picknick het bos in gewandeld en nooit meer teruggekomen. Vader Gordon is haar daarop gaan zoeken. En ook hem hebben Isobel en haar twee jaar oudere broer Charles niet meer teruggezien.

Omdat de opvoeding die de kinderen van hun grootmoeder en hun tante krijgen slechts als een armzalig surrogaat wordt ervaren en de mysterieuze verdwijning van hun ouders geen opheldering krijgt, verzint Isobel zich een eigen verleden, heden en toekomst. Aan de hand van enkele van Eliza’s bezittingen zoals een zilveren poederdoos, een verfomfaaide schoen en een met initialen geborduurde zakdoek schrijft ze haar fantasievolle memoires, daarbij puttend uit sprookjes als Hansje en Grietje, Assepoes en Rapunsel.

Zoals in haar vorig jaar met de Whitbread Prize bekroonde debuut ?Achter de schermen?, confronteert Atkinson ons in haar nieuwste roman met de hel die de familie kan zijn. Ook hier treffen we een naar liefde smachtende vertelster aan die stilletjes wordt doodgedrukt door haar omgeving en daarom vlucht in een fantasiewereld, waar ze iedereen kan manipuleren in een uitbundig spelletje mensencroquet. Zo blijken de doden opeens toch springlevend te zijn en komt Shakespeare meermaals op bezoek. Kortom, niets is wat het lijkt in dit feest van de verbeelding, dat onwillekeurig doet denken aan Renate Dorresteins debuut ?Buitenstaanders?.

Kate Atkinson slaagt er perfect in de roman vanuit het vertelperspectief van een cynisch kind te schrijven. Isobel doorziet alles en iedereen. Hebzucht en eigendunk blijken de universele drijfveren te zijn, en er is maar één weg uit de eenzaamheid die hier het gevolg van is : de inwaartse. Of zoals Isobel het zegt : ?Ik ben nog maar net zestien en ik lek al waanzin als een vergiet.?

Marnix Verplancke

Kate Atkinson, ?Bladeren van licht?, Atlas, Antwerpen, 320 blz.

Kate Atkinson : feest van de verbeelding.