Psychiaters die in opdracht van het gerecht misdadigers beoordelen, gooien er met de pet naar.
Hoe betrouwbaar zijn op bestelling geleverde analysen? Wie de moeite zou nemen om dat te onderzoeken, kan gerust uitgaan van de volgende werkhypothese: de meeste besluiten liggen in de lijn van de visie van de opdrachtgever.
Hoeft het te verwonderen dat een panel samengeroepen door Björn Lomborg, de Deense statisticus die de Kyoto-akkoorden over het terugdringen van het broeikaseffect bestrijdt, tot de conclusie kwam dat die Kyoto-akkoorden niet relevant zijn? Dient het te verbazen dat officiële rapporten in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk enerzijds toegeven dat de inlichtingendiensten schromelijk in de fout zijn gegaan bij hun evaluatie van het gevaar dat Saddam Hoessein voor de wereld inhield, maar anderzijds niet gezegd willen hebben dat de Amerikaanse president en de Britse premier hun volk voorlogen?
In eigen land blijken voorgekauwde conclusies mensenlevens te kosten. Marc Dutroux had van psychiaters milde rapporten gekregen voor hij zich ontpopte als een gepatenteerde psychopaat die meisjes uithongerde en levend in de grond stopte. Hij verdoofde zijn slachtoffers met middelen die hij bij z’n psychiater haalde.
Met Michel Fourniret is het niet anders. Begin dit jaar had het parket van Dinant een psychiatrisch verslag van de man besteld, dat eind april geleverd werd. Toen werd Fourniret alleen verdacht van de mislukte ontvoering van een dertienjarig meisje. De psychiater van dienst kwam tot de conclusie dat Fourniret een gevaar was voor de maatschappij, maar dat het gevaar door therapie kon worden ‘ingeperkt of onder controle gehouden’. Waarmee hij de visie volgde van Franse psychiaters die Fourniret in 1987 als ‘psychologisch behandelbaar’ hadden beoordeeld, omdat hij ‘emotioneel en sentimenteel’ was.
Een gerechtspsychiater reageerde in Het Laatste Nieuws op dit ontstellende gegeven met de boodschap dat een psychiatrisch oordeel afhangt van het voorhanden zijnde dossier. Vreemd, want psychiaters geven graag de indruk dat ze doordringen tot de geest van de mens. Gerechtspsychiaters blijken zich evenwel vooral op de bekende feiten te baseren, want het moet snel gaan en het mag niet te veel kosten.
De speurders die zich met Fourniret bezighouden, hebben het zekere voor het onzekere genomen: ze hebben een nieuw psychiatrisch verslag besteld. Want Fourniret heeft ondertussen een rist moorden en andere misdaden bekend. Benieuwd of hij nog altijd door therapie onder controle zal kunnen worden gehouden.
Dirk Draulans
Psychiaters dringen niet door tot de geest van de mens, alleen tot het strafdossier.
