Mondigere leerlingen. Gedaan met zittenblijven. Langere vakanties. Huiswerk dat op school wordt gemaakt. Wordt het Franstalig onderwijs volledig omgegooid?

In internationale onderwijsvergelijkingen scoort het Franstalig onderwijs steevast beroerd. Het zogenaamde Pacte d’excellence voor het Franstalig onderwijs, nog in de steigers gezet door gewezen minister van Onderwijs Joëlle Milquet (CDH), wil dat proberen recht te trekken. Een jaar lang is door alle stakeholders over het nieuwe onderwijspact onderhandeld. Het resultaat van die gesprekken staat te lezen in een finaal werkdocument, dat een paar in het oog springende en soms best omstreden voorstellen bevat.

Zo is er de invoering van een gemeenschappelijke onderbouw tot en met het derde middelbaar. Zittenblijven, een ware plaag in het Franstalig onderwijs, moet tot het derde middelbaar tot een minimum worden beperkt. Volgens critici zullen leerlingen door het quasiverbod op zittenblijven hun motivatie verliezen en dreigt er een generatie luiaards te ontstaan.

Schooldagen en vakanties moeten langer duren. Een officiële schooldag zou zeker anderhalf uur langer duren dan vandaag, zodat het huiswerk op school kan worden gemaakt. Op die manier willen de initiatiefnemers van het pact de ongelijkheid wegwerken tussen leerlingen die thuis veel ondersteuning krijgen en leerlingen die het zonder moeten doen. Tegen dit voorstel komt voorlopig weinig protest. Heel wat Franstalige leerlingen blijven nu al tot 17 uur en later op school, maar dan zonder enige studiebegeleiding. Toch vragen sommigen zich af of de leerlingen straks hun ouders nog zullen herkennen. Wel controversieel is het voorstel om zowel de herfst- als de krokusvakantie een week langer te laten duren, en dat zonder te raken aan de door iedereen veel te lang bevonden zomervakantie. Maar volgens onderwijsexperts hebben kinderen minstens twee weken nodig om echt te recupereren.

Daarnaast wil het pact leerling-burgers creëren die betrokken zijn bij het schoolleven en echte inspraak uitoefenen. Ook hier geldt: the proof of the pudding is in the eating. In het verleden is vaak gebleken dat schooldirecteuren en leraren niet op mondige leerlingen zitten te wachten.

Echt bepalend voor de slaagkansen van het Pacte d’excellence is de opleiding van de leerkrachten. Er moeten in het Franstalige onderwijs veel meer leraren komen met een masterdiploma, en leraren moeten zich gedurende hun loopbaan permanent bijscholen.

In september zal de regering van de Franse gemeenschap definitief de knoop doorhakken. Het grote struikelblok zijn de centen. Er zijn immers geen extra middelen beschikbaar om het ambitieuze pact uit te voeren.

Han Renard

Een officiële schooldag wordt zeker anderhalf uur langer.