CD&V (1)

Ik reageer graag op het interview met gewezen premier en partijvoorzitter Yves Leterme over de CD&V (‘Sammy Mahdi moet ramen en deuren openzetten’, Knack nr. 19). Ooit legden journalisten een kattebelletje van wijlen Jean-Luc Dehaene vast toen hij tijdens regeringsonderhandelingen alweer eens naar het paleis trok: ‘Quit N-VA?’ Het kan verkeren, zei Bredero. Nu wordt het: ‘Quit CD&V?’ Aftredend partijvoorzitter Joachim Coens beladen met alle zonden van Israël is niet correct. De verdamping en de ontrafeling van de christendemocraten begonnen toen Leterme een kartel sloot met de N-VA. De N-VA werd als een paard van Troje binnengehaald. Subliem en ongemerkt zoog Bart De Wever de CD&V leeg. Toen Wouter Beke in een latere fase zichzelf tot minister benoemde, was het hek van de dam. De eeuwenoude leuze ‘omdat mensen belangrijk zijn’ werd plots ‘omdat postjes belangrijk zijn’. Toen is de CD&V gestorven.

Martin Boudry, Oostnieuwkerke

CD&V (2)

Decennialang heeft de CD&V een beleid gevoerd waarbij het accent gelegd werd door zijn standen: de christelijke vakbond ACV, de Boerenbond, de ziekenfondsen, de kerk en de organisatie van zelfstandigen. Wie er geen actieve rol in speelde, kon zijn stem niet laten horen. Finaal is dat de zwanenzang van de CD&V geworden. Het gebrek aan respect voor het individu heeft ertoe geleid dat men steeds minder vertrouwen had in die manier van handelen. Ik denk dat de huidige trend onomkeerbaar is. De CD&V moet zich volledig reorganiseren als ze een politieke betekenis wil hebben in de maatschappij van morgen.

Hedwig Beernaert, Brakel

Klimaat en koopkracht

Politoloog Wim Van Lancker maakte een uitstekende analyse van wat de gele hesjes verbindt met de klimaatactivisten (‘De gele hesjes en de klimaatactivisten zitten in hetzelfde schuitje’, Knack nr. 18). Maar ik ben het niet eens met hoe hij ‘ontgroeien’ voorstelt. Het heersende economische model wordt aangedreven door een (virtueel oneindig) groeiend geldsysteem. Geld wordt daarbij in omloop gebracht als een krediet dat met een interest (groei) terugbetaald moet worden – niet groeien staat dan gelijk aan failliet gaan. Bijgevolg is ‘to make money’ het doel van de economie geworden, terwijl de mens en de rest van de natuur tot hulpmiddelen (‘resources’) zijn herleid. Maar gegeven de thermodynamische wetten is oneindige groei op deze planeet onmogelijk, en dus wordt de concurrentie om steeds schaarser wordende materialen almaar harder, met sociale ongelijkheid en ecologische vernieling tot gevolg. Sinds de jaren zeventig verbruikt de economie elk jaar meer dan de planeet kan genereren. Overshoot Day valt telkens vroeger, een logisch gevolg van economische groei. Nu de buffers van de planeet zowat opgebruikt zijn, raakt het hele ecosysteem uit balans. Lees er het laatste IPCC-rapport op na: we hebben misschien nog zeven jaar voor we kantelpunten bereiken, en dan zijn de gevolgen niet te overzien. Op een dode planeet is geen economie mogelijk. ‘Ontgroeien’ betekent dus niet dat we binnen dit (extractieve) systeem de kraan dichtdraaien, wat inderdaad niets oplost. Het houdt in dat we een transitie maken naar een economisch model dat geen eindeloze groei nastreeft. Zoals de Britse econome Kate Raworth zegt: we schakelen om van een systeem dat groeit ongeacht of het welzijn creëert, naar een dat welzijn creëert ongeacht of het groeit. Missiegedreven ondernemingen (zoals burgercoöperaties of bedrijven binnen de economy of communion) beogen de regeneratie van het sociale en ecologische weefsel, en zien winst enkel als een middel daartoe. Dat soort ‘ontgroeien’ verdient alle steun, ook van armoede-experts.

Anne Snick, lid van de Club van Rome

Literatuur

Ik sluit mij graag aan bij de lezersbrief van lerares Hildegarde Goubert over het literatuuronderwijs op school (‘Het laatste woord’, Knack nr. 17). De literatuurlessen in het onderwijs, en zeker in de hogere graad van de humaniora, hoeven niet per se aan te sluiten bij de leefwereld van de jongeren, ze moeten hun horizon net verruimen. Het hoeft niet altijd ‘plezant’ te zijn op school. Lezen vergt soms een inspanning van wie het niet graag doet, maar het draagt bij tot de ontwikkeling van jonge mensen tot taalvaardige, kritische en tolerante burgers.

Paul Delcoigne, oud-leerkracht Nederlands en Engels, Tongeren

Maai Mei Niet

Alle lof voor de Maai Mei Niet-actie. Maar zoals steeds zal ze vooral indruk maken op mensen die niet meer overtuigd hoeven te worden. En daar knelt de schoen. Een navraag leerde me dat de Vlaamse overheid voor de handhaving van een minimum aan ecologisch wonen verwijst naar het gemeentebestuur. In mijn thuisgemeente Zonhoven zijn bijvoorbeeld milieuambtenaren aan het werk, die met de actie ‘Zonhofje’ duidelijk goede wil tonen. Handhaving is volgens de betrokkenen dan weer onmogelijk, wegens ‘te weinig mensen’. Wellicht moet men de ware toedracht elders zoeken. Probeer als gemeentebestuur maar eens herverkozen te raken als je met een kritische massa aan botanofobe kinkels zit die elke millimeter van hun perceel zonder vergunning willen verharden, hun kinderen vergiftigen met het idee dat elk blaadje ‘vuiligheid’ is, en aanbellen bij mensen die wel visie hebben met de vraag of zij onkruid mogen komen uittrekken.

Tom Hellemans, Zonhoven