Ondanks mediastampei rondom het plotse vertrek van Johan Van Hecke, ging het CVP-voorzitterschap, omzeggens naadloos, over op de Antwerpenaar Marc Van Peel.

MIDDEN VORIGE WEEK trad Johan Van Hecke, geplaagd door privé-moeilijkheden, terug als CVP-voorzitter. Zijn plotse vertrek verliep minder discreet dan gehoopt en dwong hem zelfs de politieke scène via de brandladder van het CVP-gebouw te verlaten. Maar na een verfrissende, collectieve huilbui van de Vlaamse christen-democraten schoten ze daar in de Tweekerkenstraat opnieuw aan de slag. Nu geleid door de nieuwe voorzitter, de 46-jarige Antwerpenaar Marc Van Peel.

?Van Peel als interim-voorzitter,? werd aanvankelijk gezegd. Maar de eerste verklaringen van de Antwerpenaar wekken niet de indruk dat hij bij de CVP alleen de lopende zaken komt afhandelen, in afwachting dat Van Hecke eens zijn privé-zaken opnieuw op een rij in november herverkozen wordt. Zo werkt dat, meestal, niet.

Bovendien kreeg Van Peel in het CVP-bestuur de overgrote meerderheid van de stemmen achter zich. Wat hem toelaat als een heuse voorzitter te handelen, want ?volledig gemandateerd?, en eventueel in november als enig kandidaat naar de voorzittersverkiezingen te stappen. Een andere mogelijke kandidaat, Vlaams cultuurminister Luc Martens, staat volgens zijn medewerkers niet te trappelen om het voorzitterschap over te nemen.

Ondanks zijn populariteit, lijkt de mogelijkheid dat Van Hecke in het najaar als CVP-voorzitter terugkeert met de dag te slinken. Het valt trouwens te bekijken hoe ze op de voorbije gebeurtenissen zullen reageren bij de christelijke arbeidersbeweging, de CVP-vleugel waartoe Van Hecke wordt gerekend. Ze worden daar niet graag met dergelijke fratsen geconfronteerd. Zeker niet in een politiek cruciale periode waarin een aantal verworvenheden van de arbeidersbeweging zoniet op de helling dreigen te komen, dan toch worden aangevochten. Het is niemand ontgaan dat ook Marc Van Peel een ACW-intimus is.

Er wachten ook de CVP bijzonder hachelijke dagen. De komende weken en maanden zal de achterban meermaals moeten worden uitgelegd dat delen uit het verkiezingsprogramma werden geknipt en dat wel degelijk aan taboes, zoals de kinderbijslag, zal worden geraakt. Bijzondere sociale bijdragen, nieuwe fiscale lasten, het zal de CVP niet bespaard blijven. Een delicate opdracht dus voor een nieuwe voorzitter.

DIEPGANG.

Ook belangrijk is dat de Vlaamse christen-democraten opnieuw worden geleid door een Antwerpenaar, iemand uit ?’t stad?. De afgelopen decennia heeft de CVP forse stukken van haar kiezerscorps in de grote steden kwijtspeeld. Dat was de voornaamste oorzaak van de electorale terugloop van de de Vlaamse christen-democraten. Iemand als Van Peel moet de CVP, die langdurig werd beheerst door burgemeesters uit kleine steden en gemeenten, opnieuw in voeling brengen met de grootstedelijke bevolking.

De voorbije dagen heeft hij al duidelijk te kennen gegeven dat het samengaan van de Antwerpse CVP en VU in Antwerpen ’94 nuttig was maar in deze vorm niet voor herhaling vatbaar. Rond de eeuwwisseling staat de CVP er bij de Antwerpse verkiezingen opnieuw alleen voor. Met die overweging voor ogen is het voor de Antwerpse CVP niet onbelangrijk dat hun lijsttrekker in de eerste Vlaamse stad toevallig ook nog partijvoorzitter is. Met als bijkomend voordeel dat op die manier een transfer van de Limburgse stemmentrekker Leo Delcroix naar de Metropool, die tot voor kort ernstig werd overwogen, overbodig wordt.

In tegenstelling tot zijn voorganger zetelt Van Peel niet in de federale Kamer maar in het Vlaams Parlement. Wat dan weer een nieuw evenwicht zal leggen in de altijd delicate relatie tussen de partijleiding en haar eerste-minister en andere vertegenwoordigers in de federale regering. Een evenwicht dat door de afwezigheid van Van Hecke dreigde verstoord te worden. ?Geen nood,? verzekert Van Peel. ?Als lid van het partijbureau heb ik de dossiers van de kaderwetten mee voorbereid en opgevolgd.?

Opvallend : afgelopen zondag was Van Peel niet te beroerd om voor de tv-camera’s meteen de noodzaak van een verdere modernisering en federalisering van de sociale zekerheid te benadrukken. Die hervorming is volgens hem nodig om uit te maken ?wie wat betaalt?. Kwestie van tot ?een sereen gesprek? met de Franstaligen te komen. Een discours dat, op het eerste gezicht, nauwer aansluit bij dat van Vlaams minister-president Luc Van den Brande dan bij de momenteel overheersende visie van federaal premier Jean-Luc Dehaene.

Met Van Peel aan het hoofd van de CVP valt een nieuwe, zelfs spontane, toenaderingspoging van een bepaalde factie binnen de Volksunie niet uit te sluiten. Sommige VU’ers staan daar, naar eigen zeggen, niet langer afkerig tegenover. Vooral nu in eigen rangen de gêne over de verbale incontinentie en het politieke onvermogen van Volksunie-voorzitter Bert Anciaux met de dag toeneemt.

Van Peel beschikt, vanuit zijn verleden, niet alleen in grote Vlaamse jeugdorganisaties maar ook in Vlaams-nationale kringen rond de VU over uitmuntende contacten. Hij heeft tenslotte de voorbije maanden voluit meegewerkt aan de opeenvolgende vernieuwingsmanoeuvres van Johan Van Hecke. Volgens sommige verruimers zal Van Peel deze operatie wat meer intellectuele diepgang geven.

POTIGE VERKLARINGEN.

Op het CVP-partijbureau van vorige maandag leek het er alleszins op alsof het hele incident-Van Hecke uit de geesten van de aanwezigen was gewist. Want na een inleidende vraag van de nieuwe voorzitter of iemand nog commentaar had bij de voorbije gebeurtenissen wat niet het geval bleek , werd overgegaan tot de orde van de dag.

De komende weken zijn voor de rooms-rode meerderheid van het allergrootste belang. Na de adviezen van de Raad van State en de bijsturing door de regering als gevolg daarvan, begint de Kamer van Volksvertegenwoordigers met de bespreking van de kaderwetten.

Uit zijn adviezen bleek dat de Raad van State meteen had begrepen welke kaderwet de zogenaamde begrotingskaderwet of EMU-kaderwet de regering vooral wil aanwenden om de vereiste Maastrichtnorm te halen. Het advies hield voor de regering geen verrassingen in. De opmerkingen van de Raad van State kwamen trouwens grotendeels overeen met bemerkingen die CVP-Kamerlid Jan Lenssens enkele dagen eerder tijdens een fractievergadering met de christen-democratische regeringstop had gelanceerd.

In zijn advies wees de Raad van State erop dat de regering zich de bevoegdheden van de wetgever, de Kamer, toe-eigent. Bovendien, zegt de Raad, worden de besproken materies onvoldoende gepreciseerd en afgebakend, en duurt de periode waarin de bevoegdheden worden overgedragen veel te lang. Tegelijk stelde de Raad van State de vraag of behalve de Kamer ook de Senaat zich niet over bepaalde onderdelen dient uit te spreken. Dat zou de oppositie, die de behandeling van de kaderwetten zo lang mogelijk wil rekken, goed uitkomen.

De adviezen van de Raad over de andere kaderwetten, onder meer in verband met sociale zaken, werkgelegenheid en concurrentiekracht, gingen in dezelfde richting maar waren minder scherp geformuleerd. Opvallend genoeg heeft de regering die kaderwetten bijgesteld die de Raad van State het minst bekritiseerde. Zo werd, op vraag van minister Marcel Colla (SP), uit de sociale kaderwet het luik met betrekking tot volksgezondheid gelicht. Want deze materie kan zonder meer met een gewone wet worden geregeld.

De zogenaamde EMU-kaderwet echter, waarmee de pijnlijkste maatregelen worden voorbereid, werd onverkort ter bespreking aan de Kamer voorgelegd. De meerderheid hoopt dat de besprekingen van de kaderwetten in de Kamer tegen midden juli, in het slechtste geval tegen eind juli afgerond zijn. Wat nog niet betekent dat tijdens de weken en maanden daarop geen nieuwe obstakels kunnen opdoemen.

Bij de voornaamste Franstalige coalitiepartner, de Parti Socialiste, wordt daarom uitgekeken naar de congres eind deze maand. Daarop zal het regeringswerk geëvalueerd worden. Binnen de PS lijkt de eensgezindheid enigszins hersteld, na de potige verklaringen van vertegenwoordigers van de werkgevers en van onder meer de CVP-jongeren over de regeringsmaatregelen die al te socialistisch van inspiratie zouden zijn. ?Alle voorbereidende analyses verwijzen omstandig naar die verklaringen,? verzekert een nauwe medewerker van Waals minister van Begroting Jean-Claude Van Cauwenberghe. ?Op die manier horen de PS-congressisten het eens uit een onverdachte bron.?

Rik Van Cauwelaert

De nieuwe CVP-voorzitter Marc Van Peel : niet het profiel van een interimaris.

Begrotingsminister Herman Van Rompuy (CVP) in de rug van premier Dehaene : tegen einde juli rond met de Kamer.