Stan speelt “Heartbreak House”.

Meer dan vijftig toneelstukken schreef de Ierse Nobelprijswinnaar George Bernard Shaw. Vele daarvan zijn ideeëndrama’s in de meest positieve zin van het woord. Goed gekonstrueerde stukken waarin achter het schijnbaar banale gebabbel en rancuneuze roddelen van de talrijke personages, een scherpe wereldvisie zit. Zijn leven lang trok Shaw (1856-1950) van leer tegen allerlei vormen van domheid en hypokrisie.

In “Heartbreak House”, geschreven vlak vóór en tijdens de Eerste Wereldoorlog, leidt hij ons langs de kamers en tuinen van het adellijke landhuis van een oude zeekapitein op rust die een cent bijverdient met het uitvinden van wapens. Zijn dochter Hesione, ooit een mannenverslindster, woont bij hem in met haar echtgenoot, een verwaande pantoffelheld. Het huis wordt een hoenderhok van hartebrekerij als allerlei bekenden en verwanten komen aanwaaien. De eerste die opdaagt is Hesiones uit het buitenland teruggekeerde zelfingenomen zuster. Dan volgen de mooie maar geldhongerige Ellie Dunn, een oude vriendin van Hesione, en haar respektabele vader. In hun kielzog verschijnt een vuige zakenman. Ze houden zich onledig met bespottelijke spelletjes, openlijk geflirt, dwaas gefilozofeer en schaamteloos machtsvertoon. Ze amuseren zich dood.

Toneelgroep Stan speelt de klassieke komedie op een kale vlakke vloer met als attributen enkele lage houten bankjes, niet bij elkaar passende stoelen en een zeil met een groot landschapsschilderij. Schijnbaar achteloos duiken de spelers in hun rollen. Met stijgend spelplezier wentelen ze zich in de konventies van de society-farce. We raken geamuseerd door de sprankelende lichtheid waarmee een stel gore gozers en krolse tuttebellen worden geportretteerd. De ironische toon die zo vaak de Stan-produkties tot steriele toneelspelen-over-toneel-traktaten maakte, blijft hier achterwege. De bezieling waarmee geakteerd wordt (Jolente de Keersmaeker, Damiaan de Schrijver, Sara de Roo, Frank Vercruyssen, Mieke Verdin en Willy Thomas) geeft aan het drama een zeldzame overtuigingskracht als schets van een mini-maatschappij vol onverschilligheid en immoralisme. “Wat een geweldige ervaring, misschien komen ze morgenavond terug”, kirt Hesione verrukt nadat enkele bommenwerpers het nabijgelegen dorpskerkje hebben platgelegd. Kicken op de oorlog om de verveling en de leegheid tegen te gaan. Het grootste gevaar voor de mensheid is nog altijd de mens zelf.

Edward van Heer

Toernee t/m 27/1.

“Heartbreak House” : een hoenderhok van hartebrekerij.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content