MSN, de internetdochter van Microsoft, sloot zijn gratis chatkanalen om misbruiken allerhande te voorkomen. Een moedige beslissing of een teken van lafheid?

‘De onbezorgde dagen van het internet zijn voorgoed voorbij.’ Met enige zin voor dramatiek lichtte directeur Geoff Sutton van MSN Europa de beslissing van MSN toe om al zijn gratis chatruimtes in Europa, het Midden-Oosten en Afrika te sluiten. Sutton betreurt de sluiting, maar meent dat het toenemende misbruik van de onlinebabbeldienst geen andere keuze liet. ‘Chatten was gratis en voor iedereen toegankelijk. Een kleine minderheid van de gebruikers heeft ervoor gezorgd dat we daar van af moeten stappen.’

Een kleine minderheid van de gebruikers? Met name het toenemend aantal spam-berichten in de babbelboxen en het feit dat pedofielen via de chatkanalen contact zoeken met potentiële slachtoffers, deden MSN aan de noodbel trekken. Een moedige beslissing, want ze kost het bedrijf ook tienduizenden bonafide klanten, die nu elders heen moeten om te kletsen via de computer. ‘In onze jonge geschiedenis was dit totnogtoe de hardste noot om te kraken,’ beweert directeur Marc Bresseel van MSN België.

Maar zo simpel is het natuurlijk niet. Ten eerste verliest MSN alleen klanten aan wie het bedrijf sowieso weinig verdiende, wat de beslissing tot sluiting al iets minder moedig doet inkleuren. Enkel via reclame-inkomsten brengen de chatters geld in de lade van MSN, maar sinds de dotcomcrash zijn de budgetten voor onlineadvertising miniem. In België lokte de MSN-chat dagelijks zo’n 25.000 bezoekers: helemaal niet slecht, maar anderen doen beter. Bovendien hecht MSN meer strategisch belang aan zijn Messenger-dienst, die nu al populair is en die op termijn wellicht meer inkomsten kan genereren. Messenger laat mensen toe om in real time met andere computergebruikers te communiceren zonder dat ze zich in een chatomgeving moeten begeven.

VOLLEDIG VEILIG IS ONMOGELIJK

Ten tweede is er de vraag waarom MSN niet wil investeren in een betere beveiliging van zijn chatkanalen. Robots en onbezoldigde moderatoren zorgen er wel voor dat ongewenste inhoud wordt geweerd, maar die controle is ontoereikend. ‘En precies daarom zijn we tot de sluiting overgegaan’, verklaart Marc Bresseel. ‘Dagelijks 25.000 gebruikers in honderden rooms, hoe ga je dat efficiënt modereren? Het is onmogelijk. Wie beweert dat hij in de huidige chatrooms een volstrekt veilige omgeving kan creëren, maakt zichzelf wat wijs. Waarom zouden we het trouwens proberen, als we eigenlijk al een volkomen veilig alternatief hebben, namelijk Messenger?’

Ter vergelijking: Telenet kan voor zijn moderatie naar eigen zeggen rekenen op de inzet van zo’n zeventig vrijwilligers. Belgacom Skynet heeft drie zogenaamde administratoren in vaste dienst, die alle beweging op de Skynet-chatkanalen volgen en die bovendien een netwerk van operatoren rond zich verzamelen. Die operatoren zijn werknemers van Skynet die modereren in hun vrije tijd, en vrijwilligers die door de administratoren gevraagd worden om te modereren nadat ze zijn opgevallen door hun voorbeeldig gedrag als chatter. De moderatierechten kunnen hen overigens op elk moment worden ontzegd, voegen ze er bij Skynet aan toe.

MSN/Microsoft wil liever investeren in de bestrijding van spam in Hotmail en breidt in april van volgend jaar zijn Messenger-dienst uit, wellicht met betalende diensten. ‘We willen verschillende inkomstenstromen aanboren’, aldus Bresseel. ‘Ik heb echter geen chatsluiting nodig om van Messenger een succes te maken. In drie jaar tijd hebben we een publiek van 1,6 miljoen gebruikers in België opgebouwd. Het kwetst me om te moeten lezen dat onze beslissing een centenkwestie is. Het maatschappelijk belang speelt minstens even sterk mee. Trouwens, we zijn een van de weinige dotcoms die succesvol aan het worden zijn. Als het alleen om de centen ging, hadden we al veel eerder bepaalde diensten geschrapt.’

In de Verenigde Staten blijven de MSN-chatkanalen overigens open, al gaat het daar nu al om een betalende dienst en moeten gebruikers zich identificeren met een kredietkaartnummer vooraleer ze kunnen beginnen kletsen.

LIEVER VOORLICHTEN DAN AFSCHAFFEN

Telkens wanneer Microsoft een belang- rijke strategische beslissing neemt, staan de concurrenten klaar met kritiek. Microsoft, waarvan MSN deel uitmaakt, heeft de voorbije jaren vele vijanden gemaakt en blinkt niet meteen uit in diplomatie. Ook nu krijgt het de wind van voren. Sommigen spreken van een pr-stunt omdat Microsoft zich probeert te profileren als een maatschappelijk en sociaal bewust bedrijf terwijl de beslissing volgens hen eigenlijk gewoon is ingegeven door commerciële overwegingen. Anderen noemen de sluiting van de MSN-chatkanalen een onverantwoorde daad, omdat Microsoft chatters doet uitwijken naar kleinere en ongemodereerde kanalen, waar ze helemaal een vogel voor de kat zijn. In enkele artikels is bovendien al gesuggereerd dat de Messenger-dienst, die MSN naar voren schuift als veilig alternatief, zelf met privacy issues te kampen heeft.

Microsoft komt in ieder geval de verdienste toe dat het de discussie over de risico’s van het chatten naar de voorgrond haalt. Eén actie en de hele wereld spreekt erover. Met als resultaat: chataanbieders moeten een standpunt innemen, sommigen onder hen herevalueren hun veiligheidsprotocols, ouders worden aangezet om hun kinderen beter in te lichten…

Maar zal de beslissing van MSN boosdoeners afschrikken? Neen, er blijven nog genoeg gratis ongemodereerde chatrooms over waar ze slachtoffers kunnen zoeken. MSN en Microsoft zijn dan wel belangrijke spelers op het internet, hun invloed kent grenzen. Opvallende vaststelling is alvast dat hun voorbeeld door geen enkele internet- of chataanbieder wordt opgevolgd. ‘We willen het kind niet met het badwater weggooien’, aldus Jeroen Van Den Broek, woordvoerder van Belgacom Skynet, die daarmee wellicht het standpunt van vele MSN-concurrenten weergeeft. ‘Geen enkele internettechnologie is honderd procent veilig. Voorlichting is dus een betere oplossing dan afschaffen. Onze belangrijkste tip aan gebruikers van chatdiensten is: koester je anonimiteit. Vermeld dus zeker niet je gsm-nummer, e-mailadres of thuisadres in een chatroom of privé-chat. Het is absoluut aan te raden om omzichtig om te springen met privé-gegevens van jezelf en van je vrienden wanneer je je in een chatroom begeeft. En als chatters je lastigvallen, doe je er best aan hen te negeren. Elke chatroom is uitgerust met een ignore-functie, die ervoor zorgt dat je van een bepaalde chatter niet meer ziet wat hij in een chatroom schrijft of wat hij aan jou persoonlijk wil meedelen.’

Even belangrijk is dat ouders en leraars jongeren inlichten over de gevaren van chatten. Voorwaar geen eenvoudige opdracht. Want wat niet mag, is dubbel zo spannend.

Bart Vandormael

‘Onze belangrijkste tip aan de gebruikers van chatdiensten: koester je anonimiteit.’