DOOR FRANS VERLEYEN
LAAT DIT EEN OPEN BRIEF ZIJN aan het adres van Raf Vermeire en de CVP-jongeren van wie hij de voorzitter is. Tussen de vele door machteloosheid getekende politici die ronddolen in het autoritaire tijdperk van Dehaene, Tobback, Busquin en hun vele geheime agenda’s, probeert hij vanop de achterste rij toch nog iets van zich te laten horen. Veel zal dat niet helpen, en dat weet hij, maar alle vormen van intellektuele ongehoorzaamheid zijn momenteel welkom.
Niet voor de eerste keer benadrukt Vermeire dat jonge Vlamingen van zijn leeftijd geen wapens meer hebben om hun politieke en sociale toekomst voor te bereiden. De boegbeelden en gidsen van de vorige generatie, uitgerekend die van Willy, Wilfried en Jean-Luc, hebben sedert 1980 een politiek en ekonomisch moeras nagelaten, waar niemand nog doorkomt : de staat België met de zwaarste belastingdruk, de meest uitzichtloze werkloosheid en de hoogste schuldenlast (zestien keer meer dan die van het groothertogdom Luxemburg) in de moderne, westerse wereld. Duizenden miljarden frank gingen verloren aan wanbeheer, sociale zuilbelangen, korruptie, zelfbediening in de grote welvaartswinkel van geprivilegieerde ambten, voortijdig opgenomen pensioenen en duistere subsidies.
Omdat de auteurs van dat verhaal ondanks een sedert jaren tegenstribbelend kiezerskorps nog altijd aan het bewind wisten te blijven, norser dan ooit, raken jonge burgers met politieke ambities ontmoedigd. Ze eisen dat de koalitiepartners (rood en rooms, Vlaams en Waals) ophouden elkaar te begluren en doen waarvoor ze door de gemeenschap duur betaald worden, namelijk regeren. Dat kunnen en willen ze echter niet, vanwege een gecamoufleerde maar giftige innerlijke tweedracht. Iedere uitspraak, elk voorstel is er een te veel en kan een einde maken aan de overigens dubieuze zegeningen van de macht. Dus : de karavaan staat stil, de begeleiders wachten.
Leden van de acht parlementen waaraan België tegelijk rijk en arm is, klagen dat ze er sedert maanden voor spek en bonen bijlopen. Met aan alle demokratisch toezicht ontsnappende taktieken elimineert Dehaene hun standpunten, stuurt hij alle bezorgde vragen onbeantwoord terug, etaleert hij zijn presidentiële stijl. Hij houdt zich staande. Ook CVP-broeders zijn daarvan het slachtoffer. Partijvoorzitter Johan Van Hecke, minister-president Luc van den Brande, fraktievoorzitter Paul Tant : die mogen bedremmeld neerkijken op een massagraf van eerder door henzelf gestelde eisen, beleden overtuigingen, bestudeerde inventarissen en opgeworpen denkbeelden, bijvoorbeeld over de sociale zekerheid.
Maar er zijn dus nog altijd jongeren die in dat kale landschap, waarover de voorgangers hun zure winden laten waaien, een politieke rol willen gaan spelen. Ze weten nochtans dat ongeveer de helft van het Belgisch-federale budget aan de afbetaling van vroeger gemaakte schulden besteed moet worden, waardoor de staatszaken meer op faillisementsbeheer dan op de opbouw van een samenleving lijken. Dat laatste is dus niet voor hen weggelegd. Ook hebben ze in de gaten dat ze, als toekomstige werknemers, in de loop van hun beroepsleven geen persoonlijke welstand meer kunnen opbouwen : de stofzuiger van de fiskus zal de helft van hun voortaan flexibel verdiende loon blijven opslokken en bovendien zal elke aktieve burger straks moeten zorgen voor het medische en materiële welzijn van een vergrijsde landgenoot.
Tegen dat beangstigende vooruitzicht zou nog een en ander te doen kunnen zijn, zoals de Nederlanders, Duitsers en zelfs door de IRA in beslag genomen Ieren volop aan het bewijzen zijn. Bij gebrek aan demokratische luciditeit of volkswil gebeurt dat bij ons dus niet. Aan de vooravond van het derde millennium geeft de unitair-Belgische ?linkerzijde”, die momenteel aan het bewind is, blijk van een konservatieve konstipatie een onvermogen om verouderde ballast uit te gooien waarover toekomstige waarnemers verbaasde en onvrolijke boeken zullen schrijven.
Jonge mensen die de ambitie koesteren om de wereld opnieuw een beetje naar hun hand te zetten, hebben eigenlijk maar één opdracht. Met alle middelen die hun vaak hoge opleidingsgraad biedt, moeten ze proberen de zo vaak versjacherde waarheid in eer te herstellen. Hoe ? Door haar voortdurend te zeggen. Zij is het kostbaarste goed waarmee in hun eigentijdse leefwereld gemorst wordt. Te veel media, allerlei commerciële en ook politieke beunhazen met oneerlijke produkten, het karnaval van het geld waarin spekulatieve ekonomieën hun samba dansen, gelauwerde of bekroonde wetenschappers en ondernemers zonder geweten : in de ontmaskering van dat alles en zoveel meer ligt een aktieterrein open voor wie uit de huidige leugens weg wil.
Laten Raf Vermeire en zijn kristen-demokratische jongeren zich bij al dat kwade nieuws toch maar troosten met het besef dat ze van de oudere generatie, die hun toekomst helaas zo lelijk onder druk zette, ook een paar kostbare geschenken kregen. Nooit tevoren werd zoveel geld besteed aan hun onderwijs en informatie, het ontwikkelen van juveniele zelfverzekerdheid, erkende vrijheden zoals het recht op tegenspraak, stemrecht op achttien jaar, een niet-beteugeld affektief leven en het hebben van een eigen vrijetijdsbudget. Die mogelijkheden tot zelfontplooiing kunnen ook gebruikt worden om primaire antipolitieke gevoelens tegen te gaan, de maatschappij niet op te geven.
EN ER IS NOG EEN UITWEG waarover weinig gesproken wordt maar die nochtans voor de hand ligt. De schuldengeneratie verknoeide niet alles, ze heeft ook een nieuw Europa gemaakt : dat van het vrije komen, gaan en werken in straks twintig aan elkaar verwante lidstaten. In ons mentaal vervuilde land opent dit voor jongeren niets minder dat het uitzicht op een volwaardige emigratie. Wie kan en durft, wordt ongehinderd tandarts in Lissabon of veefokker op de Hebriden. Die revolutie moet echter tijdig worden voorbereid. Georganizeerde jongeren kunnen elkaar helpen bij het doorgeven van het wachtwoord : ga hier weg.
