De Duitse EU-commissaris Günther Oettinger belooft een nauwkeuriger toezicht op .de begrotingen van de lidstaten. ‘Onze geloofwaardigheid staat op het spel.’
Meneer Oettinger, Spanje en Portugal maken al jaren veel meer schulden dan het Europese stabiliteitspact toestaat. Toch wil de Europese Commissie ze geen boetes opleggen. Beide landen hebben zelfs een jaar uitstel gekregen om hun begrotingen op orde te krijgen. Waarom?
GÜNTHER OETTINGER: De Commissie heeft alle lidstaten geëvalueerd. Bij sommige is er vooruitgang, bij andere is nauwkeuriger toezicht vereist. In Spanje en Portugal zien we lichtpunten, maar het is duidelijk dat de normen niet werden gehaald. Spanje heeft uitstel gekregen omdat het behoefte heeft aan een regering die in staat is te handelen. Of een land voldoet aan de criteria van het stabiliteitspact, is bovenal een rekenkundige kwestie. Maar de conclusies die we trekken bij een inbreuk, moeten ook politiek worden geëvalueerd. We wilden de verkiezingen in Spanje niet beïnvloeden. Maar sancties zijn nog altijd mogelijk. De Commissie zal dat wellicht in juli herbekijken.
Zelfs het Europese Rekenhof bekritiseert de laksheid waarmee de Commissie omgaat met de regels. Dat deert Duitsland niet langer?
OETTINGER: Duitsland heeft de grootste waarborgen voor de reddingsfondsen gegeven en heeft dus een groot belang bij een striktere aanpak. Maar het gaat erom de eurozone in haar geheel te stabiliseren.
Italië mag nu zelfs zijn staatsuitgaven opsmukken.
OETTINGER: De Italianen hebben beloofd dat ze concrete maatregelen zullen nemen om hun begrotingstekort terug te dringen. In oktober zullen we bij de controle van het Italiaanse begrotingsontwerp voor 2017 nagaan wat dat heeft opgeleverd.
Voorzitter Jean-Claude Juncker zegt dat hij een ‘politieke’ Commissie leidt. Betekent dit dat verdragen niet meer dan vodjes papier zijn?
OETTINGER: Frankrijk zal dat uitwijzen. Dat land heeft al verschillende keren uitstel gekregen om zijn deficit onder controle te krijgen. Ook daar dreigen er sancties als de begroting voor 2017 niet aan de verwachtingen voldoet. En ook daar valt onze controle samen met de verkiezingen.
Marine Le Pen van het rechts-populistische Front National kan president worden.
OETTINGER: Frankrijk is de testcase voor de geloofwaardigheid van het stabiliteitspact. Juncker is zich bewust van de verantwoordelijkheid van de Commissie: ze heeft zich ertoe verbonden ervoor te zorgen dat alle Europese landen tot 2019 de stabiliteitscriteria vervullen.
Is het niet beter om het stabiliteitspact opnieuw te onderhandelen met duidelijker richtlijnen?
OETTINGER: Een herstart houdt grote risico’s in omdat de budgettaire consolidering in enkele lidstaten nu nog minder aanvaard wordt dan in 2011. Dat komt vooral door de geldpolitiek van de Europese Centrale Bank. Zolang de lidstaten met schulden zich tegen een nulrente kunnen herfinancieren, is de bereidheid om echte hervormingen door te voeren heel klein.
De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble zegt dat de nulrente van de ECB de Alternative für Deutschland (AfD) sterk maakt. Maar draagt de lakse aanpak van deficitaire landen niet evenzeer bij tot de opmars van de rechtse populisten?
OETTINGER: Als de Commissie de budgettaire controle strikt doorvoert, is dat koren op de molen van populisten, rechts én links, in vele lidstaten. Tegelijk krijgt de AfD ook stemmen van burgers die ontevreden zijn met de in hun ogen te lakse begrotingscontrole. Een gulden middenweg vinden is bijzonder moeilijk.
Het IMF houdt vast aan een kwijtschelding van de Griekse schulden, Schäuble wijst dat af. Wat nu?
OETTINGER: Griekenland hoeft in dit decennium geen enkele schuldaflossing te betalen. Het heeft vandaag dus geen voordeel bij een verlichting van de schulden. Dat het IMF zich in dat geval zou terugtrekken uit het reddingsplan voor Griekenland en de geldschieters enkel nog zou adviseren, neem ik er desnoods bij.
© Der Spiegel
‘Griekenland heeft geen voordeel bij een schuldverlichting.’
