FACTCHECKER

Hannes Cattebeke
Hannes Cattebeke Freelance journalist voor onder meer Knack

WAAR

De OESO wijst in een recent werkdocument de automatische loonindexering aan als een van de redenen waarom er in ons land te weinig op energie wordt bespaard. Letterlijk staat in Belgium Survey/Tentative Outline dat het ‘vanuit het oogpunt van het milieu een probleem is dat de automatische loonindexering de consumenten deels beschermt tegen hogere energieprijzen en op die manier de stimulans vermindert om energie te besparen’.

Normaal komen dergelijke tussentijdse rapporten van de OESO, die ver- volgens nog besproken worden met de Belgische beleidsmakers, niet in de openbaarheid. Maar het weekblad Trends kreeg dit document te pakken en plaatste het op zijn website. De stelling over de negatieve invloed op de stimulans om energie te besparen staat ietwat verloren onderaan in een kort kaderstukje over de relatief hoge energieprijzen in ons land. Hoewel elders in het document wel verwezen wordt naar specifieke studies of rapporten, wordt voor deze passage geen bron vermeld.

Gevraagd naar meer uitleg over de bewering antwoordt de OESO dat het over een intern document gaat tussen de OESO en de Belgische regering waarover niet gecommuniceerd wordt. Ook over de inhoud van de passage – de invloed van de loonindexering op de intentie om energie te besparen – ‘kunnen op dit moment geen publieke verklaringen worden afgelegd’.

Onder Belgische economen blijkt er echter wel een grote eensgezindheid te bestaan over de waarheid van de stelling. Onder meer professor Koen Schoors (UGent) verklaarde eerder al dat als sterk gestegen energie- prijzen tot hogere lonen leiden, er voor de werk- nemers veel minder incentives zijn om bijvoorbeeld hun woning beter te isoleren. Zijn collega Wim Moesen (KU Leuven) noemt de stelling ‘een logische economische basis- redenering, waarvoor de OESO op zich niet hoeft te verwijzen naar een specifieke studie’. ‘De consument heeft een bepaalde hoeveelheid energie nodig. Wanneer de prijs daarvan omhoog gaat, zal de verbruiker proberen waak- zamer te zijn en de factuur niet te laten oplopen. Als die hogere energieprijzen op termijn minder door-wegen omdat de lonen ook omhoog gaan, dan zal het effect van de prijsverhoging minder scherp zijn.’

‘Een werknemer zal bij de confrontatie met zijn hogere energiefactuur misschien niet meteen de reflex hebben dat die kosten later wel gecompenseerd zullen worden door een loon- indexering’, vervolgt Moesen. ‘Het is ook niet zo dat de loonindex de consument volledig ongevoelig maakt voor prijsstijgingen. Maar op de iets langere termijn zal hij de meerprijs wel degelijk minder scherp voelen dan wanneer er geen loonindexering zou zijn. Daardoor zal hij dus minder gestimuleerd worden om energie te besparen.’

Hannes Cattebeke

‘De loonindex vermindert de stimulans om energie te besparen.’

Uit een intern document van de OESO over de Belgische economie

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content