
FACTCHECKER
Bart De Wever (N-VA) kwam onlangs in het VRT-programma Reyers Laat uitleggen waarom hij kiest voor een strengere aanpak van de drugshandel sinds hij burgemeester van Antwerpen is. De Wever: ‘De prijs die de maatschappij betaalt voor roesmiddelen is zeer zwaar. We moeten proberen de sociale aanvaarding van drugs nog terug te dringen. Ze zijn verboden, en ik pas alleen de wet toe. Blijkbaar is dat in dit land revolutionair.’ De Wever maakte zich sterk dat zijn aanpak al vruchten afwerpt. ‘Ik heb 1000 dealers kunnen laten oppakken in één jaar tijd.’ Een opmerkelijk cijfer, maar klopt het ook?
Op 19 juli 2013 kondigde de Antwerpse politie aan dat een drugsteam van 50 agenten de verstrengde aanpak zou uitvoeren. Ze beloofde in een persbericht ‘een verdrievoudiging van de gerechtelijke onderzoekscapaciteit voor de aanpak van drugs’. Vandaag bevestigt de politie dat het drugsteam intussen al meer dan 1000 arrestaties uitvoerde. ‘Tussen september 2013 en september 2014 zijn 1020 processen-verbaal uitgeschreven’, zegt Philippe Beinaerts, woordvoerder van de burgemeester. ‘960 dealers zijn voorgeleid bij de onderzoeksrechter. Dat zijn er ongeveer 80 per maand, een verdubbeling. Het zegt iets over de omvang van het probleem in Antwerpen en over de straffeloosheid die hier voordien heerste.’
Ook het Antwerpse parket bevestigt de cijfers. Volgens woordvoerder Ken Witpas gaat het vooral om kleine garnalen, maar dat zijn voor het gerecht ook dealers. ‘Zodra je meehelpt aan de verkoop van drugs, ben je een dealer. De overgrote meerderheid van de voorgeleiden zijn illegalen, die ingezet worden als tussenschot tussen koper en verkoper. Maar wie ze ook zijn: iedere dealer wordt gearresteerd en voorgeleid. De meesten zijn ook aangehouden.’
Professor criminologie Tom Decorte (UGent) twijfelt er ook niet aan dat de Antwerpse politie 1000 dealers heeft gevat, maar volgens hem bewijst het ‘statistiekje’ niets. ‘Met de inzet van extra agenten is meer pv’s uitschrijven niet zo moeilijk. Een beetje politieman weet waar men drugs verkoopt en wie ermee bezig is. Is het ook efficiënt? We weten het al zo lang: de onderste schakels van de drugsverkoop oppakken, is dweilen met de kraan open. Wat De Wever doet, is pure symboolpolitiek om te tonen hoe daadkrachtig hij wel is. Zijn aanpak zal hoogstens de straathandel wat verminderen in één bepaalde wijk, en hem verschuiven naar een andere. Een noemenswaardige impact op de Antwerpse drugsmarkt zal het niet hebben. Wordt er minder gebruikt en gekocht in zijn stad? Zijn er minder drugs beschikbaar? Zijn er minder drugsdoden? Daar zie ik nog geen enkel teken van. Terwijl er toch veel geld en middelen worden gebruikt waarmee je op andere problemen had kunnen inzetten. De Wevers repressieve aanpak is een anachronisme dat indruist tegen het voortschrijdende inzicht van de wetenschap.’
Daar is Beinaerts het niet mee eens. ‘Antwerpen Noord is veiliger en leefbaarder geworden, en dat was de prioriteit. Als de straathandel verschuift, verschuift de politie mee. En op 1 januari begonnen we aan fase 2 van de war on drugs: het “kaalplukonderzoek”. Het drugsteam zal zorgen voor een “vermogenswinstbelasting” voor drugsdealers. Als een drugsonderzoek afgerond is, zullen ook hun kapitaal en de huizen en auto’s die met drugsgeld betaald zijn, aangeslagen worden.
Conclusie:
Parket en politie bevestigen de ‘1000 opgepakte dealers in een jaar tijd’. Daarom beschouwen we de stelling als waar. Wel benadrukken alle geconsulteerde experts dat het nog te vroeg is om het succes van De Wevers war on drugs af te meten.
WAAR
Thomas Verbeke
‘Ik heb 1000 dealers laten oppakken in een jaar tijd’ BART DE WEVER burgemeester van Antwerpen, in Reyers Laat.