Het verzet tegen het privacybeleid van Facebook wordt harder. Een Duitse consumentenvereniging klaagt de sociaalnetwerksite aan voor inbreuken op de privacy.
Sinds de lancering in 2004 heeft Facebook, het grootste sociaal netwerk ter wereld, al een paar keer zware verbouwingen uitgevoerd aan zijn site. Telkens onder zwaar protest van gebruikers, die zich iedere keer weer een beetje verloren voelden in de nieuwe opmaak. Die kreten verstommen al snel – verandering leidt altijd wel tot enig gemopper. Maar een ander soort protest wordt steeds nadrukkelijker: tegen het feit dat Facebook, het voorlopig nog private en dus moeilijk controleerbare bedrijf van de 27-jarige Mark Zuckerberg, veel te veel over ons weet. En dat hij nog veel vaker dan het uitzicht van de site ook de privacybepalingen ervan bijspijkert.
Onlangs was het alweer raak: je profiel krijgt binnenkort, als je daarvoor kiest, een ’tijdlijn’ mee, waarop niet alleen al je handelingen van de afgelopen maanden, maar desnoods ook die van vijf jaar geleden kunnen worden getoond. Facebook noemt het een mix van een plakboek en een autobiografie. Vandaag raken statusupdates over belangrijke gebeurtenissen in het leven van een gebruiker relatief snel begraven onder nieuwe berichten. Met de nieuwe tijdlijn kunnen oude posts over je huwelijk of de geboorte van je kinderen een prominentere plaats krijgen in het overzicht. Maar, zeggen klokkenluiders, met die tijdlijn geef je nog meer private informatie over jezelf prijs. Dergelijke gegevens zijn nu al een vette kluif voor adverteerders, want die kunnen op basis van de dingen die je noemt in je status-updates en die waarop je de ‘Vind ik leuk’-knop indrukt heel wat over je afleiden.
Het protest tegen Facebook en zijn ambigue houding tegenover gebruikersprivacy evolueert stilaan van zacht gemorrel naar harde actie. In Duitsland spande bijvoorbeeld een cluster van consumentenorganisaties een rechtszaak aan tegen het bedrijf, over zijn Friend finder. Dat is een module op de site waarmee een gebruiker zijn lijsten met e-mailcontacten kan uitpluizen op zoek naar mensen die nog geen lid zijn van Facebook, en hen kan voorstellen om ook een account aan te maken. Dat komt neer op een ongewenste reclameboodschap, menen de klagers.
Facebook plakt geen prijskaartje op zijn 800 miljoen gebruikers, bezweert communicatie-directeur Elliot Schrage in het Duitse weekblad Der Spiegel. ‘Zo meten we dat niet. Uiteraard zijn we een onderneming, en een heel succesvolle bovendien. Maar onze bedrijvigheid bestaat er voor ons vooral in om adverteerders en klanten samen te brengen. Als we onze job goed doen, zijn onze gebruikers blij met de advertenties. En de adverteerders zijn blij dat ze bij ons, en via ons, met mensen kunnen communiceren die geïnteresseerd zijn in hun merken en producten.’
Eind 2011, zo rekende het Amerikaanse analysebureau eMarketer voor, zal de omzet van het bedrijf zo’n 4,7 miljard dollar (3,3 miljard euro) bedragen, zowat het dubbele van 2010. Meer dan 75 procent van die omzet komt uit advertenties. ‘We zijn allemaal eigendom van Facebook’, zegt David Perry, directeur educatie bij het Amerikaanse internetbeveiligingsbedrijf Trend Micro. ‘Je kunt zeggen: “Ik ben niet blij met die nieuwe interface van Facebook.” Maar wat kan hen dat schelen? Jij bent niet de klant van Facebook. Het merendeel van hun geld komt uit de verkoop van informatie aan adverteerders. Facebook is een marktstudiebureau: het probeert uiteraard geen privacywetten te breken, maar het levert demografische data op basis van de dingen waar je “Vind ik leuk” bij zet.’
DOOR RONALD MEEUS
