Premier Jan Peter Balkenende verdedigt het grondwettelijk verdrag.
Het Nederlandse weekblad Elsevier vreesde enkele weken geleden dat Nederland overspoeld dreigt te worden door grote groepen ‘uitkeringsmigranten’. Een nee-stem bij het referendum, schreef het blad, zou het mogelijk maken om alsnog uitzonderingen te bedingen in verband met het overdragen van bevoegdheden over migratie en sociale voorzieningen. Vooral omdat ‘Brussel migranten wil aantrekken van het type voor wie Nederlandse uitkeringen interessant zijn. Over dergelijke plannen wordt straks bij meerderheid beslist. Nederland raakt zijn veto kwijt.’ Premier Jan Peter Balkenende ziet het niet zo somber in. ‘In de jaren tachtig overspoelden de Spanjaarden en de Portugezen onze arbeidsmarkt ook niet.’
Er was een veel kleiner inkomensverschil tussen Spanje en Portugal en West-Europa dan nu met Roemenië en Bulgarije, en straks Turkije.
JAN PETER BALKENENDE: We zijn behoorlijk bezig de zaken te veranderen.
Maar we zitten nog niet op het niveau van Bulgarije.
BALKENENDE: Nee. Maar als je kijkt naar de mensen uit Polen en dat soort landen…
… die komen in aanzienlijk groteren getale dan voorspeld.
BALKENENDE: U ziet toch ook dat veel van die werknemers hier niet eens komen om zich te vestigen. Ze komen om geld te verdienen en na een periode zijn ze weer weg.
Dat was bij de gastarbeiders van 35 jaar geleden ook het idee.
BALKENENDE: Ik vind niet dat het grondwettelijk verdrag van migratie en sociale systemen allemaal Brusselse bevoegdheden maakt. En heronderhandelen als Nederland? Ik geloof niet dat het ons een stap verder brengt. Ik hoor dat we een superstaat Brussel krijgen. Ik vind dat niet overtuigend. Er is geen superstaat Brussel en er komt er ook geen.
U was de gastheer van het eerste Europese waardedebat in september in Den Haag. De Franse filosoof Pierre Manent zei daar dat de Europese leiders uit onmacht voor een vlucht vooruit kiezen, door de EU steeds uit te breiden, tot en met Turkije toe, en ze tegelijk steeds meer bevoegdheden te geven.
BALKENENDE: Die uitbreidingen zijn een realiteit. Het zou erger zijn, als je zou zeggen: we gaan uitbreiden en we laten de regels zoals ze zijn. De vraag is: als je een grotere Unie hebt, hoe houd je de zaken bestuurbaar? Kan dat door op tal van terreinen een veto te hebben? Nee. Dit verdrag is echt beter dan wat we nu hebben.
De voormalige liberale leider en Europees commissaris Frits Bolkestein vindt dat als je de club groot maakt, tot aan Turkije toe, je de doelstellingen neerwaarts moet bijstellen.
BALKENENDE: Ik ben van een andere school. Ik heb de emotie geproefd toen we op 1 mei van vorig jaar de toetreding van de Oost-Europese landen vierden. Wat Turkije betreft. Je kunt daar verschillende opvattingen over hebben, maar je kunt Turkije niet gebruiken om nee te zeggen tegen dit grondwettelijk verdrag. En het is ook niet zo dat we een aantal nationale verworvenheden kwijt raken. Wat overblijft, is meer een algemeen gevoel van: gaan we niet te hard met de Europese integratie?
In een club van zes of vijftien West-Europese landen kun je nog macht naar Brussel overhevelen, omdat er een zekere samenhang bestaat. Als er met meerderheid over strafrecht wordt gestemd, in de wetenschap dat Turkije daar over afzienbare tijd meer over te zeggen heeft dan een land als Nederland…
BALKENENDE: Wat u doet, is niet fair. U moet uitgaan van hoe de situatie nu is. Turkije, daarvan zeg ik: die discussie moeten we echt even parkeren. De onderhandelingen moeten nog beginnen, en we weten niet hoe lang ze gaan duren.
© Elsevier
Copyright Elsevier
