Internet-gebruikers hebben toegang

tot informatie uit de hele wereld.

Honderden Iraanse Internet-gebruikers keken onlangs geschrokken op. Maanden surften ze vrijelijk op het wereldwijd computernet en midden augustus verscheen een waarschuwing op hun scherm. De voorzitter van de enige Iraanse privé-maatschappij die computers aan mekaar koppelt, meldde dat hun berichten en korrespondentie voortaan “in overeenstemming moesten zijn met de islamitische wetten en gebruiken”. Dus geen godslastering meer, geen seks-online.

Volgens student Faraz Eshragi (23) zochten jonge mensen een vriend of vriendin via Internet. En half augustus sloot het ministerie van Kommunikatie, dat het openbare net uitbaat, de lijnen van de privé-konkurrent.

Iran staat virtueel voor de grootste revolutie sinds de ayatollah Khomeiny in 1979 het roer overnam. Nu loopt de enige verbinding met Internet over één enkele overbelaste telefoonlijn naar Wenen. Zo’n 30.000 mensen gebruiken die ; de meesten van hen werken aan universiteiten. Maar afgezien van Israël biedt het Iraanse netwerk in het Midden-Oosten de meeste kans om overal informatie op te vragen. Verkopers van satelliet-verbindingen en computermaatschappijen staan te dringen om Iran met de buitenwereld te verbinden. Volgens Internet Society kende Iran in de eerste helft van dit jaar het op één na hoogste aantal nieuwe gebruikers van Internet.

“Als de geestelijken laten begaan, verandert alles in de eerstvolgende zes jaar, ” zegt een entoesiasteling. Een land dat zo lijdt onder de Amerikaanse boycot en de religieuze censuur, kan best wat zuurstof gebruiken. Een universiteitsstudente die haar skriptie over Engelse literatuur maakte, kon via Internet alle werken van William Shakespeare krijgen. In de universiteitsbiblioteek waren die niet te vinden. Op dit ogenblik is de lijn naar Wenen zo overbelast dat foto’s opvragen en doorsturen laat staan schunnige beelden vrijwel onmogelijk is. Maar middels een database voor Engelse literatuur kunnen de gesluierde vrouwen wel lezen over de onderdrukking van de vrouw en de negatieve gevolgen daarvan voor mens en maatschappij.

De regering probeert ondertussen het revolutionair proces in islamitische banen te leiden. Haar netwerk laat alleen kommunikatie tussen twee gebruikers toe, waarbij ruimte blijft voor een zwijgende derde van het ministerie van Kultuur en Religieuze Voorlichting. De betrokken minister ontkent dat, maar betrouwbare Iraanse bronnen beweren dat er wel degelijk “afgeluisterd” wordt.

Alle kommunikatie in de gaten houden, zal echter niet gemakkelijk zijn. Gebruikers sluiten aan via het Instituut voor Teoretische Fysika en Wiskunde, dat de verbinding met Wenen drie jaar geleden opende. Met regeringsgeld en -steun trouwens. De geïnteresseerden zijn wetenschappers en geen ideologen. Het begin met een jong, hardwerkend echtpaar gespecializeerd in informatica. Met anderhalf miljoen frank uitgaven aan hard- en software en weinig hulp van de buitenwereld, bezorgden ze Iran een plaats op Internet. “We hadden slechts diskettes en handboeken nodig, ” zegt Siavash Shashahani, nu onderdirekteur van het instituut. “In deze revolutie is kennis belangrijker dan kapitaal. ” En kennis valt moeilijk te bestrijden.

Copyright Knack/Newsweek