De innesteling van een eitje in de baarmoeder kan nu beter worden bestudeerd.

Een weekje na de bevruchting nestelt een menselijk embryo zich in de baarmoederwand. Daarvoor ondergaat het enkele structurele aanpassingen, die aangestuurd worden door de omvorming van stamcellen tot speciale embryonale cellen. Stamcellen zijn oercellen die, afhankelijk van de plaats waar ze terechtkomen, kunnen uitgroeien tot andere celtypes.

Stamcelonderzoeker Nina Maenhoudt (KU Leuven) en haar collega’s schrijven in Nature dat ze erin geslaagd zijn om stamcellen in laboratoriumculturen te laten uitgroeien tot een héél eenvoudig embryo. Zo wordt het makkelijker om het proces van embryonale innesteling in de baarmoeder te bestuderen.

Het model simuleert belangrijke processen, zoals het vormen van de eerste ‘lichaamsas’ in het embryo en de organisatie van de hormonaal gestuurde aanhechting van het embryo aan baarmoederwandcellen. Stimulatie van de stamcellen vereist ingewikkelde technisch-chemische ingrepen, die illustreren hoe complex zelfs het begin van een mensenleven is.

Moleculair bioloog Esther Hoste (VIB/UGent) legt in Science uit dat stamcellen in de huid noodzakelijk zijn voor het herstel van verwondingen. Onderzoek heeft uitgewezen dat ze daarbij een beroep kunnen doen op ‘epigenetische herinneringen’ aan eerdere tussenkomsten. Het gaat om chemische wijzigingen die op de genen terechtkomen, in plaats van erin. Ze bepalen mee hoe genen actief worden. Door het epigenetische geheugen kunnen stamcellen sneller en efficiënter nieuwe huidwonden herstellen.