Een banaal dossier rond een onderzoek naar Karel De Gucht kan Jean-Marie Dedecker wegens geklungel op vele fronten zijn parlementaire onschendbaarheid kosten.
In principe stemt het federaal parlement op donderdag 16 mei over het opheffen van de parlementaire onschendbaarheid van Kamerlid Jean-Marie Dedecker (LDD) wegens valsheid in geschrifte. Dedecker huurde op 22 november 2008 de Hasseltse privédetective Marleen Ceyssens in om na te gaan of Europees commissaris Karel De Gucht (Open VLD) in 2003 betrokken was bij de sale-and-lease-backoperatie van het gerechtsgebouw van Veurne.
Het verhaal raakte in april 2009 in de openbaarheid. Toen bleek dat er voor het onderzoek geen officieel contract met de privédetective bestond, wat nochtans wettelijk verplicht is. Er werd er alsnog één gefabriceerd en geantidateerd naar de bewuste 22 november. In zijn bekende stijl ontkent Dedecker alle schuld. Vorig weekend fulmineerde hij dat hij een ‘mini-Watergateschandaal met enkele toppers uit de Open VLD’ zal onthullen, en dat hij daarbij zal citeren uit het gerechtelijk dossier. Het zal boeiend zijn om zijn interpretatie van het strafdossier te vergelijken met die van Knack.
Op één punt zal Dedecker gelijk hebben: de Open VLD heeft een vuile rol gespeeld in het verhaal. De hoofdrolspelers zijn zuivelhandelaar Guy Geens en zijn ondertussen ex-vriendin Liesbeth Smeets, die ambities hadden om de LDD in Limburg groot te maken. Zij brachten Dedecker in contact met Ceyssens, die als detective was ingeschakeld bij de echtscheiding van Geens. Zoals met Dedecker wel vaker gebeurt, verzuurde de relatie snel, waarop de twee zich bij de Open VLD aanboden. Daarvoor gebruikten ze Limburgs Open VLD-lid Hilde Vautmans. Die zorgde ervoor dat ze (waarschijnlijk op 31 maart 2009) in het Brusselse Hilton Hotel De Gucht over de situatie konden inlichten. Een tiental dagen later was er een ontmoeting met Open VLD-kopstuk Guy Verhofstadt in het partijhoofdkwartier in de Brusselse Melsensstraat. Volgens de politieverhoren van Geens en Smeets drong Verhofstadt erop aan om het verhaal in de pers te brengen, maar de Open VLD erbuiten te houden.
Zo geschiedde. Op 17 april 2009 belde Smeets naar de VTM en getuigde het koppel anoniem in het nieuws. De bal ging aan het rollen, ook de gerechtelijke. Op 11 mei wordt detective Ceyssens voor het eerst verhoord. Voor en na de lunchpauze gaf ze al twee verschillende versies over het vervalste contract inzake het onderzoek naar De Gucht. Dedecker heeft ondertussen toegegeven dat er een antidatering in het spel was – ze gebeurde op 2 mei 2009 op zijn kantoor in Oostende.
In haar verhoor van 5 februari 2010 probeert Vautmans haar rol te minimaliseren. Telefoongegevens wijzen echter uit dat er tussen 29 maart en 21 april 2009 72 keer contact was tussen haar en Smeets, en tussen 5 maart en 20 april liefst 91 keer tussen haar en Geens.
Een gefabriceerd patentverhaal
Of Dedecker met de rest van zijn verhaal zal wegkomen, is een andere zaak. Hij houdt vol dat hij Ceyssens vooral inschakelde om een ‘patentkwestie’ na te gaan, en dat het dossier De Gucht snel werd afgesloten toen bleek dat er niets te vinden was. Dedecker heeft namelijk een onderneming (EPS of EcoProducts & Services) die onder meer lichtkoepels van het Amerikaanse bedrijf Ciralight verkocht. Op 23 september 2009 verklaarde hij aan de politie dat hij verplicht was na te gaan of hij zelf zulke koepels kon laten vervaardigen, omdat Ciralight in de problemen was gekomen, zodat hij een aantal grote contracten niet kon nakomen.
Uit het gerechtelijk dossier blijkt dat het verhaal van de lichtkoepels gefabriceerd werd nadat het contact met detective Ceyssens op 17 april 2009 bekend was geraakt. Die dag mailde Dedeckers secretaresse documenten over de lichtkoepels naar Ceyssens. Ze verklaarde op 3 december 2009 aan de politie dat de bundel door ‘de drukke werkomstandigheden’ maanden was blijven liggen. Technisch onderzoek van de laptops van Ceyssens wees uit dat minstens één document daarover geantidateerd werd – de speurders stelden vast dat Ceyssens wel meer de regels van de privédetectivedeonto-logie aan haar laars lapte.
Voor het patentverhaal was er vreemd genoeg wel een contract van 22 november 2008. Tussenpersoon Geens geeft daar in zijn verhoor van 8 juni 2009 de volgende lezing van: ‘Het was het idee van Jean-Marie Dedecker om op het contract de vermelding “Patentonderzoek” te zetten om enerzijds de naam van het gerechtsgebouw van Veurne en de naam van De Gucht niet te hoeven vermelden, en anderzijds zou een patentonderzoek als een aannemelijke opdracht van EPS aan een privédetective kunnen doorgaan.’ Smeets bevestigt dat in haar verhoor van 16 februari 2010: ‘Op die wijze kon hij de kosten voor het onderzoek naar De Gucht laten factureren op zijn bedrijf EPS.’ Op 20 april 2009 – dus vlak na het medialek – factureerde EPS 2507,25 euro aan de vzw Gezond Verstand van de LDD, zodat de partij alsnog de helft betaalde van de factuur van 5014,51 euro van detective Ceyssens.
In het dossier van de detective zitten financiële gegevens van De Gucht, zijn vrouw en hun zoon Jean-Jacques. Geens kreeg ze van de Hasseltse sociaal inspecteur Dirk Sneyers, die om onopgehelderde redenen voor Geens zijn beroepsgeheim doorbrak en informatie over de weddes van De Gucht en zijn familie opzocht in de gegevensbank Genesis, waartoe sociaal inspecteurs toegang hebben. Daarom wordt Sneyers samen met Ceyssens en Geens (en eventueel Dedecker) in verdenking gesteld.
Het verhaal is gewestelijk directeur van de Bijzondere Belastinginspectie Karel Anthonissen, die al jaren een fiscale oorlog met De Gucht uitvecht, ter ore gekomen, want op 9 september 2010 stuurt hij een officiële vraag om inzage te krijgen in het dossier. Hij had zich de moeite kunnen besparen, want de informatie is summier: een handgeschreven kladje van Geens met drie (!) bedragen van ‘verdiensten’ en een kopie uit de sociale databank die een uiterst amateuristisch werkende Ceyssens klakkeloos in haar rapport overnam.
In het strafdossier zit een e-mail die Dedeckers secretaresse ‘zoals tele-fonisch afgesproken’ op 2 december 2008 naar Ceyssens stuurde, een geforwarde mail van zijn toenmalige partijgenoot Rob Van de Velde (tegenwoordig N-VA) met een lijstje van vier bedrijven waarin De Gucht actief was. Een van die bedrijven (Merit Capital) komt ook in het verslagje van Geens en Ceyssens voor.
Rest de vraag wat Geens, behalve rancune, bezield heeft om naar de Open VLD te stappen. Volgens Kris Daels, een voormalige politieman die parlementair medewerker van Dedecker was, en die nogal familiair met detective Ceyssens omging, zou Geens voor zijn dienst door de Open VLD betaald zijn. Op 23 september 2009 verklaarde hij aan de speurders dat hij ‘via via’ vernomen had dat Geens 50.000 euro gekregen zou hebben voor het doorgeven van het dossier aan Vautmans. Hij kon het, als ‘superflik’ (hij schreef een boek over zijn jaren als under-coveragent), niet laten om de speurders op het eind van zijn verhoor zeven nuttige tips voor verder onderzoek te geven. Aan de ouders van Liesbeth Smeets zou hij iets vergelijkbaars verteld hebben. Maar bewijs leverde hij niet.
Finaal is er de kwestie waarom er zo lang gewacht is met de vraag voor het opheffen van Dedeckers onschendbaarheid. De verwijzing van het dossier naar de correctionele rechtbank door het parket van Hasselt dateert van 10 november 2010 – het was een tweede verwijzing, want blijkbaar had het parket aanvankelijk niet door dat Dedecker parlementaire onschendbaarheid geniet: in een vordering van 3 september 2010 werd hij mee in verdenking gesteld. Het dossier arriveerde evenwel pas op 8 oktober 2012 op het parket-generaal van Antwerpen om de procedure tot het vragen van de opheffing van Dedeckers onschendbaarheid te starten. Op de vraag waarom het bijna twee jaar bleef liggen, antwoordde procureur Marc Rubens van Hasselt dat er na 10 november 2010 nog ‘intern onderzoek werd gevoerd en vooruitgang geboekt’. Meer wilde hij daarover niet kwijt.
DOOR DIRK DRAULANS
Dedecker vroeg zelf om ‘patentonderzoek’ op het contract met de detective te zetten om de kosten voor het onderzoek naar De Gucht door zijn bedrijf EPS te kunnen laten factureren.
