Afgelopen zaterdag betoogden Waalse burgemeesters in Namen. Net zoals hun Vlaamse collega’s vragen zij zich af wie de rekening van de politiehervorming moet betalen.
Zelfs wie nog twijfelt aan de onkunde van minister van Binnenlandse Zaken Antoine Duquesne (PRL) en enkele van zijn naaste medewerkers moet nu toegeven dat het met de politiehervorming van kwaad tot erger gaat. Zo moeten we bijvoorbeeld plotsklaps aanvaarden dat het nieuwe personeelsstatuut van de politiediensten niet bij Koninklijk Besluit (KB) maar bij wet vastgelegd dient te worden. Dat het gewraakte Koninklijk Besluit het mammoet-KB wordt genoemd, laat minister Duquesne immers niet toe de grondwet (artikel 184) te schenden. Al zou het niet de eerste keer zijn dat deze excellentie de wet met voeten treedt.
Zo werd de dienstregeling van de lokale politie na bijkomende onderhandelingen met de bonden op enkele punten gewijzigd. Die wijzigingen moesten volgens de wet worden besproken met de Adviesraad van burgemeesters, maar dat is nooit gebeurd. De Adviesraad werd ook niet betrokken bij de opmaak van de KB’s over de politieraden en de politiecolleges, die sinds januari in alle 196 politiezones van het land opgestart worden. Blijkbaar hadden minister Duquesne en zijn medewerkers alweer geen tijd of geen zin om de wet na te leven.
Ook met de aanstelling van de politiezonechefs ging het goed fout. Het betreffende KB werd er in oktober vorig jaar zo vlug doorgejaagd dat in januari een ministeriële rondzendbrief en vorige week een nieuw KB nodig waren om de burgemeesters een stem te geven bij de selectie van de politiezonechefs. Pech dus voor de zones die de selectieprocedure al krachtens het eerste KB hadden opgestart.
Maar Binnenlandse Zaken wil wel dat iedereen voortmaakt met de politiehervorming en dat het nieuwe politiestatuut op 1 april van kracht wordt. De begeleiding op het terrein laat echter op zich wachten. Intussen willen kabinetsleden een permanent secretariaat oprichten vanwaaruit zij – na de afschaffing van de kabinetten in het kader van ‘Copernicus’ – de politiehervorming verder zouden sturen en de flaters zouden toedekken. Terwijl premier Guy Verhofstadt (VLD) samen met veiligheidsadviseur Brice De Ruyver precies de brokken probeert te lijmen die minister Duquesne en zijn kabinet maken.
STEDEN EN GEMEENTEN
Door Duquesnes beloften aan de bonden in april vorig jaar komt hij minstens 1 miljard frank tekort om de politiehervorming zonder meerkosten voor steden en gemeenten door te voeren. Er zijn immers gemeenten, zoals Manhay (waar minister Duquesne tot voor kort burgemeester was) die zo weinig aan politiezorg besteden dat zij nu onvoldoende geld hebben om hun politiehervorming te betalen. Daarom wordt verwacht dat de steden en de gemeenten die in het verleden wel investeerden in politiezorg, gedurende de komende tien of vijftien jaar (zoals minister Duquesne graag wil) in totaal 1,1 miljard frank afstaan. Gemeenten zoals Sint-Martens-Latem die in verhouding tot hun rijkdom te weinig geld aan politiezorg besteden, zullen zelf geld op tafel moeten leggen vooraleer ze van andermans solidariteit mogen profiteren.
Andere gemeenten die er vroeger al te vaak de rijkswacht bij haalden, zitten nu in hun politiezones met overgehevelde rijkswachters die ze niet kunnen betalen. De federale overheid wil de verhuizing van die rijkswachters aanmoedigen met premies. Daarvoor wordt in totaal 400 miljoen frank uitgetrokken. Ten slotte wordt aan nog een derde tegemoetkoming gedacht om Duquesnes manke politiehervorming voor de steden en de gemeenten dragelijk te maken. Zo zou het burgerpersoneel dat voor rekening van de politie binnen de lokale veiligheidscontracten werkte, ook in de toekomst door de federale overheid worden betaald. De totale kostprijs daarvan wordt op 480 miljoen frank per jaar geraamd.
Maar met die 880 miljoen frank bovenop de 18,4 miljard frank die gereserveerd wordt voor meerkosten van het nieuwe politiestatuut en de overdracht van zo’n 7300 rijkswachters naar de lokale politiezones, komt minister Duquesne er nog niet. Er zijn immers nog tal van factoren waarover hij de betrokkenen in het ongewisse laat: de socialezekerheidsbijdragen, de pensioenen, het statuut van het gemeentelijk administratief politiepersoneel, de kosten van de politiegebouwen en de nieuwe informatica… Ook daarover onderhandelt premier Verhofstadt deze week verder met de Vlaamse, Waalse en Brusselse verenigingen van steden en gemeenten. Op vrijdag 16 februari verwachten die een aantal bijkomende toezeggingen van de premier. Intussen vragen enkelen zich af of Duquesne de regering wel correct heeft ingelicht over het verloop van de hervorming.
Frank De Moor
