Druk op Rwanda neemt toe

REYNDERS MET KAGAME Rwanda blijft de op twee na grootste ontvanger van Belgische ontwikkelingshulp. © BENOIT DOPPAGNE/IMAGE GLOBE

Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders had in Kigali de indruk dat Rwanda eindelijk wil meewerken aan een oplossing van het conflict in Oost-Congo.

Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders was vorige week in de Democratische Republiek Congo en in Rwanda. Hij zou er over bilaterale betrekkingen praten, maar ook en wellicht vooral proberen om zicht te krijgen op de situatie in Oost-Congo. Zeker de provincie Noord-Kivu is opnieuw in de greep van het geweld, sinds de nieuwe rebellengroep M23 er aan een opmars begon en een goed deel van het gebied in handen kreeg. Rwanda wordt er zowel door Congo als door een groep experts van de Verenigde Naties van beschuldigd dat het de rebellen steunt en de grote Congolese buur uit evenwicht brengt.

Aan de basis van het conflict ligt nog altijd de genocide van de Rwandese Tutsi-bevolking in 1994 en de daaropvolgende exodus van grote delen van het toenmalige Rwandese leger en van de moordende Hutu-milities naar het oosten van Congo. Die verstoorden daar het delicate evenwicht tussen de lokale Congolese bevolking en de Congolese Tutsi’s. Rwanda wordt sindsdien autoritair bestuurt door het Rwandees Patriottisch Front van Paul Kagame, een beweging van Tutsi-bannelingen die begin jaren negentig vanuit Uganda probeerde om een terugkeer naar hun land te forceren. Het regime van Kagame is sinds de genocide op wraak belust, en op de grondstoffen die in Oost-Congo rijkelijk aanwezig zijn.

Het aanhoudende geweld in Oost-Congo kostte het voorbije anderhalve decennium aan honderdduizenden mensen het leven. Reynders riep de buurlanden van Congo, en vooral Rwanda, op om zich te onthouden van steun aan de rebellen. Hij sprak in Kigali lang met president Kagame en zijn minister van Buitenlandse Zaken Louise Mushikiwabo, die instanties van de Verenigde Naties er deze week in New York moet proberen van te overtuigen dat haar land niets met M23 te maken heeft. Daarvan zal afhangen of de internationale gemeenschap echt sancties uitvaardigt tegen Rwanda – waarbij België zich in dat geval zal aansluiten. Rwanda blijft de op twee na grootste ontvanger van Belgische ontwikkelingshulp. Landen zoals Nederland en Zweden wachtten niet op een beslissing van de VN om in hun steun aan Kigali te snijden.

Het is Kagame wellicht duidelijk dat het de internationale gemeenschap dit keer ernst is. Reynders had de indruk dat zowel Congo als Rwanda eindelijk aan een oplossing van het probleem in Oost-Congo willen meewerken. De landen uit de regio zijn het er in principe ook over eens om een neutrale internationale troepenmacht naar Oost-Congo te sturen om er de gewapende groepen te verslaan. Er wordt daarover op 7 en 8 september verder gepraat in de Ugandese hoofdstad Kampala. België zal op die conferentie vertegenwoordigd zijn, zei Reynders in Kigali. ‘Zowel Congo als Rwanda aanvaarden dat België een actieve rol speelt in de oplossing van het conflict.’

H.v.H.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content