De wereld focust niet altijd op de juiste ziekten.

De zogenaamde hospitaalbacterie ( Staphylococcus aureus) is nog sneller dan gevreesd in het doorgeven van weerstand tegen belangrijke antibiotica. Door overmatig gebruik van antibiotica daalt de efficiëntie van deze middelen, omdat bacteriën er niet meer gevoelig voor zijn. Die ongevoeligheid wordt niet alleen genetisch vastgelegd, maar ook in een soort genetische uitwisseling aan andere bacteriestammen doorgegeven. Waarmee bacteriën op grote schaal immuniteit verwerven tegen een behandeling en hospitaalinfecties onbehandelbaar dreigen te worden. Nu al zouden in ons land vele honderden mensen aan de gevolgen van een hospitaalinfectie sterven.

Het is moeilijk in te schatten wat het effect van de bacterie zal zijn als de weerstand op grote schaal is verspreid. Er wordt koortsachtig gezocht naar middelen om de strijd op andere fronten te hervatten. Voorlopig zonder succes.

Er wordt ook haastig gezocht naar middelen tegen anthrax (een bacterie die als biologisch wapen kan worden gebruikt), tegen de virussen die sars ( severe acute respiratory syndrome) en ebola veroorzaken, tegen de prionen van de gekkekoeienziekte en haar menselijke variant: de ziekte van Creutzfeldt-Jakob.

Die gevarieerde dreigingen hebben één factor gemeen: de hoeveelheid media-aandacht die ze krijgen, staat in geen enkele verhouding tot het beperkte aantal menselijke slachtoffers dat ze maken. Dat heeft in onze op risico’s gefocuste maatschappij een onmiddellijk gevolg: met die ziekten zijn méér wetenschappelijke onderzoekers bezig dan het aantal doden dat ze (tot dusver) maakten.

In een wereld waarin iedereen met alles in contact kan komen, zijn infectieziekten natuurlijk een reëel probleem. Het aidsvirus, dat ook al bijna volledig als oud nieuws uit de algemene berichtgeving is verdwenen, illustreerde tot welke catastrofe een goed georganiseerd virus kan leiden, als het de kans krijgt zich op grote schaal te verspreiden. De perceptie groeit dat de ziekte min of meer onder controle is, dat het volstaat om iedereen de juiste middelen te geven om ermee te leren leven. Fout natuurlijk, want genezen van aids kan nog altijd niet, de ziekte kan alleen geremd worden.

Over de échte doders in de wereld van vandaag horen we weinig. Griep, hepatitis, malaria, tuberculose en diarree doden elk op wereldschaal jaarlijks meer dan een half miljoen mensen. Een aantal doden dat massaal hoger ligt dan het aantal onderzoekers dat zich ermee bezighoudt.

Dirk Draulans

Over de échte doders in de wereld, zoals griep en malaria, horen we weinig.