Vakbonden en werkgevers bereikten vorige week een sociaal akkoord. Iedereen deed daarover al zijn zeg, behalve Boerenbond-voorzitter Piet Vanthemsche: ‘Dit is nog maar een eerste stap.’
Met het ontwerpakkoord dat de sociale partners sloten, kunnen de lonen met 0,8 procent stijgen en komt er een verhoging van de laagste uitkeringen en pensioenen. De socialistische vakbond ABVV/FGTB ging niet akkoord omdat de regering vasthoudt aan de indexsprong. ‘Het bereikte akkoord is niet wereldschokkend, maar toch belangrijk, zowel inhoudelijk als door het simpele feit dat er een akkoord is, want nu hebben we uitzicht op sociale rust’, zegt Piet Vanthemsche, voorzitter van de Boerenbond en vaak bestempeld als de bruggenbouwer tussen vakbonden en werkgevers. ‘Het is ook maar een eerste stap, want de sociale partners zullen worden betrokken bij de discussies over de tax shift en de pensioenen, twee moeilijke dossiers.’
De socialistische vakbond ging niet akkoord?
PIET VANTHEMSCHE: Ik heb altijd gezegd: die indexsprong is een zaak van de regering, en als die beslist om ze uit te voeren, moet je als sociale partners daarmee rekening houden. Die horde kon het ABVV/FGTB niet nemen. De andere twee vakbonden, het ACV en de ACLVB, aanvaarden evenmin een indexsprong, maar ze kozen eieren voor hun geld.
Wat vindt u van de indexsprong?
VANTHEMSCHE: Die is aanvaardbaar als onderdeel van een beleid dat de lonen wil matigen en de competitiviteit herstellen. Met het sociaal akkoord denk ik niet dat de koopkracht van de mensen daardoor echt zal worden aangetast. Het is wel vervelend dat die indexsprong door de zeer lage inflatie in sommige sectoren pas in 2017 of 2018 zal plaatsvinden. Daardoor verliest hij zijn effect op korte termijn.
Louis Tobback (SP.A) haalde hard uit naar het ACV en zegt dat de regering-Michel de sociale zekerheid structureel wil ondergraven.
VANTHEMSCHE: Dat betwist ik. Wat de regering nu doet, is nodig om de verworvenheden van onze sociale zekerheid te vrijwaren. Inleveren is nooit plezierig en je moet dat voorzichtig doen, want er zijn een aantal zeer kwetsbare groepen in onze maatschappij, maar ik ervaar niet dat de regeringen ons systeem willen ondergraven. Ik geloof ook niet dat er een perfide strategie is tegen de middenveldorganisaties. Het is duidelijk dat er kritisch naar ons wordt gekeken, maar daar heb ik het niet moeilijk mee. Het sociaal overleg, waarbij werkgevers en werknemers dichter bij elkaar proberen te komen, is nog steeds zeer waardevol.
Ondertussen liggen de Vlaamse regeringspartijen van de regering-Michel voortdurend met elkaar overhoop.
VANTHEMSCHE: Ik kijk daar met enige verwondering naar, want met wat goede wil kun je N-VA, CD&V en Open VLD omschrijven als centrumpartijen. Maar in de politiek moet je je profileren en dat is niet makkelijk als je hetzelfde wilt. Toch laat men dat gekibbel best achterwege. Ik heb veel respect voor politici, maar ze zouden beter binnenskamers discussiëren en eensgezind naar buiten treden, zoals de sociale partners dat deden. Want we gaan barre tijden tegemoet: de economie draait niet, er ontstaan opnieuw spanningen in Europa en er wachten de regering-Michel nog moeilijke dossiers, zoals de pensioenen en een tax shift.
Hoe moet het met de pensioenen?
VANTHEMSCHE: Als we niets doen, worden de pensioenen onbetaalbaar. Het rapport van de pensioencommissie onder leiding van Frank Vandenbroucke vormt een goede basis voor verandering, maar over de pensioenen van de zelfstandigen en de ambtenaren verwacht ik moeilijke discussies.
En de tax shift?
VANTHEMSCHE: Er zou wat meer evenwicht mogen komen tussen wat de gemiddelde werknemer en de vermogenden aan belastingen betalen, maar we mogen ons niet focussen op een vermogensbelasting. We moeten wel streven naar een fundamentele hervorming van onze fiscaliteit op de langere termijn. Dat onze belastingen zo ingewikkeld zijn, is trouwens niet alleen de fout van de politici. Vele fiscale uitzonderingen zijn er gekomen op vraag van de sociale partners. Die afbouwen wordt dus geen eenvoudige klus, maar de huidige toestand is onhoudbaar. Het gaat dus over meer dan een tax shift. De regering-Michel moet de volgende vier jaar een modern en vereenvoudigd fiscaal systeem op poten zetten.
Ewald Pironet
0,0%
Lonen stijgen niet in 2015
0,8%
Stijgen de lonen maximaal in 2016
2,0%
Stijgen de minimumpensioenen
1,0%
Stijgen de pensioenen van de oudste gepensioneerden
2,0%
Stijgen de minimumuitkeringen van zieken, slachtoffers van arbeidsongevallen, werklozen en leefloners
