Iedereen weet dat de economie olie nodig heeft. Nu begint ook door te dringen dat water zeker zo essentieel is. En nog schaarser.
‘Water is de olie van de 21e eeuw’, verklaarde Andrew Liveris, topman van het chemische bedrijf Dow. Net als olie is water essentieel om de economie te doen draaien. En net als olie komt de voorraad water – zeker zuiver water dat op een eenvoudige manier te verkrijgen is – onder steeds grotere druk te staan. Want de wereldbevolking groeit en de middenklasse in Azië wil net als de mensen in het Westen genieten van het plezier dat zuiver water biedt.
Zakenbank Goldman Sachs becijferde dat het totale waterverbruik elke 20 jaar zal verdubbelen en bestempelt dat als een ‘niet vol te houden’ groeiritme. De steeds verder gaande industrialisering, vooral in de arme landen, vervuilt rivieren en waterhoudende grondlagen. In de meeste delen van de wereld wordt het water zwaar gesubsidieerd. Wat voor water betaald wordt, ligt dan ook meestal ver onder de werkelijke prijs. Dat werkt verkwisting in de hand.
Op de jaarlijkse World Water Week-conferentie vorige week in Stockholm werden maatregelen besproken om de toegang tot zuiver water en de bijbehorende hygiëne te vergemakkelijken voor de armen in de wereld. De beperktheid van water levert ook problemen op voor de economie. ‘Zonder water sputtert de wereldeconomie’, zegt Dominic Waughray van de denktank World Economic Forum.
Water is een essentieel bestanddeel van heel wat producten die in de winkelrekken staan. De bank JPMorgan be-rekende dat de vijf grote voedings- en drankenconcerns Nestlé, Unilever, Coca-Cola, Anheuser-Busch en Danone samen jaarlijks bijna 575 miljard liter water verbruiken. Dat is voldoende om in de dagelijkse behoefte aan water van elke bewoner van de aarde te voorzien.
Landbouw is de grootste verbruiker van water (zie grafiek), maar veel andere producten en diensten zijn ook afhankelijk van water, al beseffen we dat niet altijd. In de Amerikaanse hightechvallei Silicon Valley gaat bijvoorbeeld 25 procent van het waterverbruik op aan de productie van computerchips. Volgens een onderzoek van Marsh Centre for Risk Insights verklaarde 40 procent van de bedrijven van de Fortune top 1000 dat de impact van watertekort voor hun onderneming ‘ernstig’ of ‘catastrofaal’ zou zijn. Maar slechts 17 procent verklaarde voorbereid te zijn op zo’n crisis.
Niet alle bedrijven blijven evenwel bij de pakken zitten. Nestlé bijvoorbeeld verminderde tussen 1997 en 2006 zijn waterverbruik met 29 procent, terwijl het volume voedsel dat het produceerde verdubbelde. Maar het water dat binnen de bedrijfsmuren gebruikt wordt, is dikwijls slechts een kleine fractie van de werkelijke afhankelijkheid van water. José Lopez, de productieverantwoordelijke van Nestlé, zegt dat hij vier liter water nodig heeft om één liter Nestléproduct te maken. Maar voor de landbouwproducten die in die ene liter Nestléproduct terechtkomen, is nog eens 3000 liter nodig. En die 3000 liter vallen buiten de controle van Nestlé, maar zijn wel essentieel. Het duidt nog eens op het onderschatte belang van water voor de wereldeconomie. En er mogen dan al alternatieven bestaan voor olie, voor water zijn die er niet.
© The Economist
