Als een bal stuitert Tricky zenuwachtig alle richtingen uit. Hij is de meester van het ongemak die de mensheid angst aanjaagt met zijn sinistere psychoses. Zijn koppigheid en zijn lak aan compromis hebben hem onderweg veel aanhang gekost en dat is jammer. De concerten na het verschijnen van “Angels with dirty faces” (1998) hadden immers een intensiteit die leek te komen uit de tijd toen mensen nog platen maakten om persoonlijke duivels uit te drijven. En met zijn scherpe seksuele insinuaties en wilde muzikale fusies is Tricky eigenlijk niemand minder dan de Prince van de jaren negentig. Hij slaagt er alleen niet in om de plaat te maken die die status onderstreept.

Ook “Juxtapose” maakt de verwachtingen niet waar maar zit er wel dichtbij.

De verhuis vanuit het Britse Bristol naar New York lijkt de warboel in zijn hoofd weer wat richting gegeven te hebben. Thuis was hij op een dood spoor geraakt. Na de schermutselingen met Massive Attack en het overtuigende debuut “Maxinquaye” (1995) begon hij zijn muzikale bronnen te demonteren en te strippen. Hiphop, soul, jazz en rock gingen elk afzonderlijk onder de microscoop en werden maniakaal en tot aan de rand van hun mogelijkheden gemanipuleerd. Als hij die experimenten had doorgezet, was hij onvermijdelijk onbeluisterbaar geworden. Ook zijn hoofd was in een cirkel beland. De goedbedoelende Don Quichote was veranderd in een schuchtere en paranoïde onheilsprofeet. In de Verenigde Staten vindt hij meer muzikale en inhoudelijke input, en is hij op “Juxtapose” aan een wedersamenstelling begonnen.

Opener “For real” brengt Nirvana en hiphop samen in zijn eerste meefluitbare popnummer. En mits wat ritmiek in de benen kan er op “Hot like a sauna” zelfs gedanst worden. “Juxtapose” werd duidelijk met een publiek voor ogen gemaakt en dat is aangenaam wennen. De enige maar grote onvolkomenheid is het gebrek aan zuurstof. Producers DJ Muggs ( Cypress Hill) en Grease zijn te dienstbaar en te devoot geweest. In plaats van te proberen om de honderden ideeënlijnen van hun opdrachtgever tot een samenhangende visie uit te zuiveren, gooien ze alles op een hoop en laten de boel inkoken tot een rommelige brij. Met een strenge waakhond die de schizofrenie buitenhoudt, moet Tricky echter voor wereldrecords kunnen gaan.

Tricky (with DJ Muggs and Grease), “Juxtapose” (CID 8087/546432-2)

Jan Delvaux