President Nicolas Sarkozy maakt zich op voor een krachtmeting met de vakbonden.
Het valt buiten de grenzen van de Franse republiek moeilijk uit te leggen. Liefst 71 procent van de Fransen, zo blijkt uit een enquête, achtte de 24-urige staking die afgelopen dinsdag het openbare leven in Frankrijk goeddeels lamlegde ‘gerechtvaardigd’. En zaterdag zal opnieuw massaal gedemonstreerd worden tegen de plannen van president Nicolas Sarkozy om de pensioengerechtigde leeftijd op te trekken van 60 tot 62 jaar. ‘U raakt aan de belangrijkste verworvenheid uit de sociale geschiedenis van Frankrijk’, fulmineerde de hoogbejaarde socialistische senator Pierre Mauroy tijdens de bespreking van het wetsontwerp in de Senaat. ‘U leeft nog in het verleden,’ repliceerde minister van Arbeid Eric Woerth, ‘u verdedigt de erfenis van François Mitterrand.’ Het was Pierre Mauroy die in 1982, als premier van François Mitterrand, de pensioengerechtigde leeftijd verlaagde tot 60 jaar.
Voor president Nicolas Sarkozy en de vakbonden wordt het de komende weken een race tegen de klok. De vakbonden beloven – excusez le cliché – ‘een hete herfst’. Sarkozy zou niet de eerste president zijn die zijn tanden stukbijt op een hervorming van het pensioenstelsel. Zowel in de openbare diensten als in een aantal industrietakken dreigt een staking van onbeperkte duur. Ook studenten en scholieren beginnen zich te roeren. De regering zal daarom alles op alles zetten om haar wetsontwerp zo snel mogelijk definitief goedgekeurd te krijgen, als het even kan al op 20 oktober.
Dat zou dan meteen het laatste wapenfeit zijn van premier François Fillon. Zoals in Frankrijk gebruikelijk is, wil Sarkozy in de aanloop naar de presidentsverkiezingen van 2012 zijn regering herschikken. De kans dat Fillon mag blijven zitten is klein. En wie de stoelendans zeker niet zal overleven, is minister van Buitenlandse Zaken Bernard Kouchner. Door de voormalige mensenrechtenactivist en oprichter van Médecins sans Frontières in zijn regering op te nemen wilde Sarkozy in 2007 ‘een opening naar links’ maken. Maar nu zijn populariteit tot een absoluut dieptepunt is gedaald, komt het er voor de president op aan de kiezers die hij aan populistisch rechts verloren heeft terug te winnen. Een ‘operetteminister’ als Kouchner (de kwalificatie is van het linkse dagblad Libération) loopt daarbij alleen maar in de weg. Volgens het weekblad Le Nouvel Observateur zou Kouchner in augustus al een ontslagbrief naar het Elysée gestuurd hebben na een aanvaring met de president over de verharding van het veiligheidsbeleid en de uitzetting van honderden Roma. Kouchner wil het bericht bevestigen noch ontkennen.
Piet Piryns
