Bondskanselier Angela Merkel was onbetwist de politica van 2015. Krijgt de vluchtelingencrisis haar op de knieën?

Het leek eerst niet zo, maar bij nader inzien kwam de Oostenrijkse beslissing om de instroom van vluchtelingen te beperken Angela Merkel goed uit. Hoe minder vluchtelingen in Oostenrijk, hoe minder er doorreizen naar Duitsland. Merkel zag zich anders verplicht om zelf bijkomende maatregelen te nemen aan de grens met Oostenrijk, en dat zou de economie van beide landen geen goed doen. Hoe dan ook hebben veel Duitsers het na de gebeurtenissen in Keulen gehad met de migratiepolitiek van hun bondskanselier.

Merkel beloofde maatregelen om de instroom te beperken, maar het is niet duidelijk hoe dat snel kan. Van een sluitende Europese grensbewaking of goed functionerende hotspots aan de kwetsbare buitengrenzen van de Schengenzone moet niet meteen heil worden verwacht. Het plan om vluchtelingen over de hele Unie te spreiden, is een slag in het water. Het idee om Turkije met beloften en geld te lijmen om de vluchtelingenstroom naar Europa af te remmen, komt om allerlei redenen niet van de grond.

Dus zit Merkel steeds ongemakkelijker op haar stoel. Er staat in Berlijn niet meteen een kandidaat klaar om het van haar over te nemen, maar vooral de Beierse CSU – nota bene de zusterpartij van haar eigen CDU – flirt bijna openlijk met de val van haar regering. De deelstaatverkiezingen van maart houden de koorts hoog.

Er blijven twee manieren over om het aantal vluchtelingen dat naar West-Europa wil op middellange termijn te beperken. De eerste is een soort mini-Schengen, met buitengrenzen die gemakkelijker kunnen worden bewaakt. De tweede mikt op een akkoord dat een einde maakt aan de burgeroorlog in Syrië en meer stabiliteit brengt in de regio. Er zou daarover deze week in Genève worden gepraat, met alle partijen die bij het conflict in Syrië zijn betrokken – behalve natuurlijk de IS.

Zo’n oplossing is onmogelijk zonder Rusland en de Syrische president Bashar al-Assad. De nationale veiligheid en de politieke stabiliteit in de Europese landen liggen dus zelf in de balans met terechte morele bezwaren. Zo is het goed denkbaar dat de Britten vragen hebben bij een deal met Vladimir Poetin. Officieel onderzoek wees uit dat de hoogste Russische instanties in 2006 betrokken waren bij de moord in Londen op de dissident Aleksandr Litvinenko. Het is wijs van David Cameron om nu geen nieuw front tegen Poetin te openen.

Hubert van Humbeeck

Er blijven twee manieren over om het aantal vluchtelingen te beperken. Een mini-Schengen en een einde van de oorlog in Syrië.