Vooraanstaande Republikeinen hebben openlijk gezegd dat ze Hillary Clinton verkiezen boven Donald Trump. Toch heeft ook Clinton veel zorgen.
Blijkbaar drong het pas na Super Tuesday goed tot de Republikeinse leiders door dat Donald Trump hun partij onherstelbaar aan het beschadigen is. Dat het zover kon komen, hebben ze grotendeels aan zichzelf te danken. Ze gaven christelijke fundamentalisten en extreem conservatieve stijfkoppen alle ruimte om de partij te kapen en om te bouwen tot een bolwerk van intolerantie. Daar dragen ze nu de gevolgen van. Kandidaten zoals Ted Cruz en zelfs Marco Rubio zijn dan wel niet zo grofgebekt als Trump, hun standpunten verschillen weinig van die van The Donald.
Dat die niet onmiddellijk de steun van de racistische Ku Klux Klan afwees, was de druppel die de emmer deed overlopen. Tientallen vooraanstaande partijleden lieten weten dat ze Trump niet zouden steunen als hij hun presidentskandidaat wordt. Een aantal onder hen zei zelfs dat ze nog liever op Hillary Clinton zouden stemmen. De krant The New York Times besloot dat de Grand Old Party goed op weg is om een partij van blanke nationalisten te worden in een land dat binnen afzienbare tijd overwegend niet-blank zal zijn.
Tegelijkertijd hebben ook de Democraten grote zorgen. De onverwacht felle strijd die Hillary Clinton met de nobele onbekende Bernie Sanders moet leveren, toont dat de Democraten twijfelen en onzeker zijn. De recepten waarmee de economische crisis is aangepakt, hebben vooral degenen geholpen die het al goed hadden. Veel jonge Amerikanen die Sanders steunen, keren zich af van de partij-elites en willen een systeem dat meer lijkt op de Europese sociaaldemocratie.
Daarmee mag Clinton beginnen oefenen voor een indrukwekkende spreidstand. Enerzijds moet ze jonge Amerikanen overtuigen dat ook zij meer economische rechtvaardigheid wil. Anderzijds mag ze de Republikeinen die huiveren voor Trump niet uit het oog verliezen. De besluitvorming in Washington loopt al jaren vast omdat de beide partijen koppig weigeren om samen te werken. Er is trouwens niet alleen in de VS nood aan leiders die uitvissen hoe meer vrijhandel gecombineerd kan worden met respect voor de eigen arbeidskrachten. Of die aan een nieuw evenwicht tussen privacy en veiligheid werken. Daarvoor is minder stijf dogmatisme nodig en meer bereidheid om te luisteren, te praten en compromissen te sluiten. Maar dat is, zoals bekend, moeilijker dan muren te bouwen of grenzen te sluiten.
Hubert van Humbeeck
De Republikeinse Partij wordt er een van blanke nationalisten.
