De burcht van Bratislava

Hubert van Humbeeck
Hubert van Humbeeck

De Europese Unie vergadert vrijdag in Slowakije zonder de Britten. Die zijn er nog bij, maar eigenlijk al niet meer.

Zevenentwintig staatshoofden en regeringsleiders van de Europese Unie komen in de burcht van de Slowaakse hoofdstad Bratislava bijeen voor een ‘informele’ top. De top is ‘informeel’ omdat het 28e lid van de club niet is geïnviteerd: het Verenigd Koninkrijk is sinds het brexitreferendum eind juni wel op weg naar de uitgang, maar het is ondertussen formeel nog wel een lidstaat. Toen de afspraak om in Bratislava te vergaderen bij het begin van de zomer werd gemaakt, was de idee om over de toekomst van de Unie te praten. Daarvoor lijkt het ondertussen te vroeg. Om te beginnen omdat de Britten artikel 50 van het Verdrag van Lissabon nog niet hebben geactiveerd en de hele uitstapprocedure nog moet beginnen. Premier Theresa May is van plan om zich daarmee langzaam te haasten.

Vooral Angela Merkel trok met een opmerkelijke shuttlediplomatie tijd uit voor de voorbereiding van Bratislava. Het is ook niet gemakkelijk om in de kakofonie van stemmen te begrijpen wat er leeft in de Unie en waar de lidstaten precies naartoe willen. Alleen lijken geluiden over een uitstap in andere landen na het Britse referendum goeddeels te zijn verstomd. Het besef is blijkbaar toch toegenomen dat de Britten zichzelf buitenspel hebben gezet. Dat is geen comfortabele positie als het straks gaat over de vorm die verdere Europese samenwerking moet aannemen.

Er wordt in Bratislava wellicht vooral gepraat over wat de Europeanen op dit moment het meest bekommert, en dat is veiligheid, de strijd tegen het terrorisme en de verbetering van de grensbewaking. Het voorstel van Europees Commissaris voor Werk Marianne Thyssen dat een einde wil maken aan de sociale dumping die de arbeidsmarkt in West-Europa ondergraaft, komt dus wellicht niet op tafel. De zogenaamde Visegrádlanden – Polen, Tsjechië, Hongarije en Slowakije – willen er niet van weten.

Officieel gaat Bratislava dus alsnog niet over meer of minder Europa. Het is normaal gesproken ook de eerste van enkele ‘informele’ bijeenkomsten, waarvan de volgende in februari in Malta is gepland. In maart viert de Unie dan in Rome de zestigste verjaardag van de oprichting van de Europese Economische Gemeenschap. Angela Merkel besloot na haar rondgang dat de Europese burgers de Unie alleen zullen omarmen als die de kwaliteit van hun leven zichtbaar verbetert. Daarvan zien ze op dit moment te weinig.

Hubert van Humbeeck

Er wordt in Bratislava wellicht vooral gepraat over wat de Europeanen op dit moment het meest bekommert, en dat is veiligheid.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content