Op 26 juli overleed voormalig topbankier en eerste voorzitter van Child Focus, baron Daniël Cardon de Lichtbuer (91). ‘Een renaissanceman die ernaar streeft om herboren te worden’, luidden de gevleugelde woorden van ex-premier Mark Eyskens.
Daniël ziet het levenslicht in het Brasschaat van 1930, in een Franstalig bourgeois milieu. Zowel vader Christian als moeder Gabrielle hebben een adellijke stamboom die vertakt tot in de hoogste politieke regionen. Er is ook sprake van een familiemirakel: begin 18e eeuw wandelt Pierre-Bernard Cardon, een blind en stom jongetje, met zijn moeder door Knesselare. Op hun weg verschijnt de maagd Maria, waarna hij prompt kan zien en praten.
Logisch dus dat bidden een dagelijkse bezigheid is in het kroostrijke gezin. Terwijl de zeven kinderen naar het jezuïetencollege gaan, houdt vader Christian de olieslagerij van zijn vader, Huileries Norbert Cardon, draaiende. Al is er ook ruimte voor ontspanning. Christian staat – na een ontmoeting met opperscout Baden-Powell – mee aan de wieg van de Belgische Katholieke Scouts. Daniël zal er zijn jeugd doorbrengen als ‘trouwe bever’. Een luguber detail: in Blokhut Cardon, die Christian oprichtte en later aan een lokale scoutsgroep schonk, vond de fatale doop van Sanda Dia plaats.
Daniël wordt doctor in de rechten aan de KU Leuven en studeert economie aan de Université catholique de Louvain, waar hij in 1955 assistent wordt. Tot hij enkele jaren later aan de slag kan bij de Europese Economische Gemeenschap, als kabinetschef van Albert Coppé (CVP).
Begin jaren 70 lonkt de haute finance. Cardon wordt directeur bij Bank Lambert, dat enkele jaren later fuseert tot Bank Brussel Lambert, afgekort BBL. Al snel klimt hij op tot het directiecomité. Terwijl hij druk aan zijn carrière timmert, vindt in zijn privéleven een drama plaats. Zijn vrouw sterft in een verkeersongeluk in Italië – ze valt in slaap achter het stuur van een huurauto – en Daniël blijft achter met vier dochters.
Midden jaren 80 belandt Cardon even in woelig water. In zijn zoektocht naar potentiële overnemers voor BBL-aandelen, komt hij terecht bij de Italiaanse trader Antonio Lefebvre d’Ovidio. De bewuste aandelen verkassen later naar de roemruchte Sasea-holding, die in één adem wordt genoemd met de Italiaanse maffia. Daniël is intussen getrouwd met Antonio’s dochter Mararuzza en leidt een glamoureus leven. Zij zei ooit: ‘We vlogen tijdens het weekend naar Rome. De gouverneur van de bank zat er aan tafel, de minister van Financiën en de president gingen mee picknicken.’ Zijn tweede vrouw wordt zwanger, maar hun zoontje sterft bij de geboorte. En eind jaren 80 sterft ook zij aan kanker. Cardon zal altijd elke connectie met Sasea ontkennen, en knipt de banden met zijn schoonfamilie door.
Cardon droomde van een ‘grote Belgische bank’ met Europese allures.
In 1992 wordt hij voorzitter van het BBL-directiecomité, wat hij zal blijven tot aan zijn pensioen. In die jaren begint hij volop te ijveren voor een ‘grote Belgische bank’ met Europese allures, die opgewassen is tegen de uitdagingen van de nakende euro. Voor de megafusie lonkt hij naar de Generale Bank en het Gemeentekrediet, maar niet onomwonden. ‘Als je wilt trouwen, dan zeg je niet vooraf dat je een blondine wil. Je zou weleens als vrijgezel kunnen eindigen.’ De fusie komt er niet. Vlak na zijn vertrek in 1997 wordt de BBL overgenomen door het Nederlandse ING.
Rentenieren in zijn Toscaanse buitenverblijf met zijn derde vrouw Kathleen Francqui zit er voorlopig niet in. Het land is volop in de ban van de affaire-Dutroux en het Centrum voor Vermiste Kinderen (later Child Focus) wordt opgericht. Volgens toenmalig premier Jean-Luc Dehaene is de voormalige BBL-baas de geknipte voorzitter. Helaas zien de ouders van de vermiste kinderen dat anders. Cardon wordt als establishmentfiguur geassocieerd met doofpotoperaties, de maffia en zelfs Opus Dei. Hij ontkent alles, krijgt steun uit academische hoek en later ook van de ouders zelf.
Zijn engagement zal cruciaal worden voor Child Focus, benadrukt toenmalig directeur Lieve Stappers. ‘Hij was zeer betrokken, sprak gretig zijn gigantische netwerk aan en reisde de wereld rond. Begin jaren 2000 werd hij ook voorzitter van Missing Children Europe en ICMEC, het International Centre for Missing and Exploited Children. En zelfs na zijn afscheid van Child Focus in 2007 bleef hij zich engageren. Hij is nog naar het Vaticaan gereisd om er te pleiten tegen het seksueel misbruik in de kerk.’
Stappers omschrijft Cardon als een doorzetter en een warme man. Maar ook als ‘een wandelend geschiedenisboek’ en ‘de beste kunstgids die ze ooit heeft gekend’. Kunst – vooral internationale avant-garde – liep als een rode draad door Cardons loopbaan. Onder zijn impuls kreeg de BBL de allures van een hedendaags museum. ‘De Medici hadden al aangetoond dat je je macht en dimensie op een andere manier kunt tonen dan met stadswallen en militairen’, aldus de immer welbespraakte baron, die zich uiteindelijk pas op zijn tachtigste zou terugtrekken uit het publieke leven. ‘Dan zal ik vragen of ik een reverence mag maken en achter de gordijnen mag verdwijnen.’
