Bij de keuze van een nieuwe auto spelen zowel emotionele als rationele elementen een rol. Terwijl particulieren zich meestal laten leiden door het buikgevoel hanteren leasemaatschappijen en beheerders zeer concrete criteria die finaal uiteindelijk de Total Cost of Ownership opleveren. Het is die TCO die de uiteindelijke keuze bepaalt.
Emotie versus ratio, het is een gekend gegeven wanneer de aankoop van een nieuwe auto of de keuze van een nieuwe bedrijfswagen zich aandient. Los van persoonlijke voorkeuren op het vlak van design, comfort, prestaties of gebruiksvriendelijkheid spelen ook financiële overwegingen een rol. Vooreerst zijn er de netto-factuurprijs en maandelijkse afbetaling of, in het geval van een bedrijfswagen, de maandelijkse leaseprijs alsook het VAA (voordeel van alle aard) ten laste van de bestuurder. Sinds 1 januari gelden voor plug-inhybrides overigens nieuwe criteria wat betreft de fiscale aftrekbaarheid van de getankte brandstof. Een eerste stap in de richting van het volledig wegvallen van fiscale aftrekken op bedrijfswagens met een verbrandingsmotor vanaf 1 januari 2026.
Het komt eropaan een correcte inschatting te maken van de kosten op basis van meerdere variabelen.
De ene TCO is de andere niet
De wetgever doet er inderdaad alles aan om de transitie van verbrandings- naar elektrische motoren in een stroomversnelling te brengen. Dat de regionale overheden in ons land een verschillende visie op mobiliteit en autofiscaliteit huldigen, zorgt ervoor dat het voor bedrijven en particulieren moeilijk is om op de hoogte te blijven van de recentste stand van zaken, laat staan projecties in de toekomst te maken. Wat vandaag een lonende aankoop is, kan morgen uitmonden in een miskoop.
Vandaar is het zinvol voor bedrijven maar ook voor particulieren om deskundig advies in te winnen bij een onafhankelijke consultant op het gebied van voertuigaankoop. Dieter Quartier van adviesbureau Car Matchers heeft daar zijn beroep van gemaakt. ‘De meeste kandidaat-kopers laten zich nog altijd leiden door de aankoopprijs van een nieuwe auto en houden te weinig rekening met de brandstofkosten alsook met de wederverkoop- of inruilwaarde en alle fiscale parameters. Afhankelijk van het merk en het model kunnen die elementen een compleet verschillend kostenplaatje opleveren. Om zinloze discussies te voorkomen, heb ik een tool ontwikkeld die zwart op wit de Total Cost of Ownership berekent. De TCO is echter meer dan een optelsom van getallen. Het komt eropaan een correcte inschatting te maken van de kosten op basis van meerdere variabelen. Heel wat automobilisten weten niet dat laden aan een supercharger twee- tot driemaal duurder is dan thuisladen. Ik stel ook vast dat zij vaak uitgaan van foute veronderstellingen en hun wensen voor werkelijkheid nemen. Vraagt een klant mij om advies, dan stel ik vooreerst een gebruikersprofiel samen dat rekening houdt met het aantal en de aard van de verplaatsingen, met de functie van de auto binnen het gezin, met het budget en de hoogdringendheid. Op basis van die gegevens werk ik meerdere voorstellen uit die matchen met het gebruikersprofiel van de klant. Kan die bijvoorbeeld thuis of op het werk niet opladen, dan is een elektrische auto geen optie. Ik blijf herhalen dat elektrisch autorijden niet voor iedereen is weggelegd, om praktische redenen. Vele bedrijven houden in hun car policy te weinig rekening met de praktische onmogelijkheid om te laden. Zij willen zo snel mogelijk af van bedrijfswagens op benzine of diesel omdat die almaar zwaarder worden belast.’
Bestaat er meer dan één formule voor de berekening van de TCO?
Dieter Quartier: ‘Er wordt wel eens gesproken over TCO1, TCO2 en TCO3. Hoe hoger het TCO-getal, hoe nauwkeuriger en complexer de berekening. De TCO1-berekening is de eenvoudigste en kan iedereen eigenlijk wel maken. Het is de optelsom van de afschrijving van de auto, het onderhoud, verzekeringen, banden en taksen alsook de niet-recupereerbare btw en eventueel de CO2-bijdrage, als die van toepassing is. Ze laat elektrische auto’s vaak minder interessant voorkomen dan die in werkelijkheid zijn. TCO1 houdt geen rekening met de fiscale aftrekbaarheid. De TCO2 of Full TCO doet dat wel en is de beste berekeningsmethode voor een bedrijf om de reële kosten van een bedrijfswagen correct te kunnen inschatten. Het laat ook toe een vergelijking te maken tussen de kosten van een bedrijfswagen en de salariskosten in het geval dat de klant zijn bedrijfswagenbudget wil inzetten in een cafetariaplan of een mobiliteitsbudget.’
Quartier verwijst nog naar een derde formule, TCO3. Die wordt meestal door autoverkopers gebruikt omdat ze een lager eindbedrag oplevert en de auto’s goedkoper doet lijken. Bij TCO3 wordt de fiscale aftrek van de autokosten immers als een belastingvoordeel beschouwd. De klant moet niet alles geloven wat de autoverkoper vertelt. Luister liever naar een onafhankelijke consultant.
