De burgertop G1000 van David Van Reybrouck en co. is een blaam voor het parlement.
Wat de G1000 wil doen, zou eigenlijk door het bestaande parlement moeten gebeuren. Dat had zich al lang moeten aanpassen aan de moderne tijd en zich opwerpen als de motor van de overlegdemocratie die Van Reybrouck voorstaat. Het is niet omdat België geen regering heeft dat er niet aan politiek kan worden gedaan. Het parlement kan perfect een regering aanduiden en per dossier een meerderheid zoeken. In Europa gebeurt dat dagelijks en vervult de Commissie de rol van regering. Particratie
Het Belgische systeem (en in andere landen is het niet anders) is een pure particratie. Parlementsleden hebben al hun vrijheid verloren. Ze zijn met handen en voeten gebonden aan hun partij. Dat is op zich niet erg, ware het niet dat het de onverkozen partijleiders zijn die de lijnen uitzetten. Interne partijdemocratie is vaak dode letter. Dankzij de grotesk riante partijfinanciering in België zijn partijen parastatalen geworden. Een job bij een partij is zowat een vaste benoeming. Cenakels als de G4 bij CD&V of de Teletubbies bij SP.A bepalen niet alleen wie er voor hun partij werkt, ze bepalen wie er verkozen wordt, welk beleid er wordt gevoerd (en vooral niet wordt gevoerd).
Het systeem van crowd funding (dat door Barack Obama werd gebruikt) is veel transparanter en nuttiger. Zolang individuele geldschieters een partij niet kunnen domineren (vandaar de 5 procentregel bij de G1000) is private financiering beter dan een volledige overheidsfinanciering die uitdraait op pure zelfbediening. (…) Dimarso-democratie
Van Reybrouck onderschat het belang van de democratische legitimering. (…) Het vervangen van het parlement door een representatieve steekproef à la Dimarso of Censydiam is intellectuele nonsens. Alsof peilingen en publieksenquêtes ooit iets hebben bijgedragen tot de democratie. Ze zijn vaak het alibi om niet langer voeling te houden met de individuele kiezers of om ad hoc af te wijken van de ideologische lijn van de partij.
Zolang burgerfora dienen als laboratorium om beleidsvoorbereidend werk te doen, zijn ze nuttig. Als ze zichzelf in de rol van Assemblée Générale gaan hijsen, dreigt een ontsporing die wel eens kwalijke gevolgen zou kunnen hebben. Ideologie
Er is nog een tweede kanttekening.
Zelfs een representatief samengestelde burgertop, die de partijpolitieke tegenstellingen wil neutraliseren, zal geconfronteerd worden met ideologische kwesties. Voor elk politiek probleem is er een ‘linkse’ of een ‘rechtse’ oplossing. Een ‘progressieve’ of een ‘conservatieve’ (en dat is niet hetzelfde als links/rechts). Van Reybrouck lijkt het debat te willen depolitiseren en te de-ideologiseren. (…)
Politiek is meer dan alleen het kiezen van de juiste instrumenten. Politiek is keuzes maken. Voor meer of minder vrijheid, voor meer of minder gelijkheid, en voor meer of minder broederlijkheid. Net zoals in 1789. Dat verander je niet met een Facebookpagina, een Twitteraccount of een burgertop. Toch zou de G1000 het interessantste politieke initiatief kunnen worden dat de laatste jaren het licht heeft gezien. Het is nu aan de oudere generatie om die poging niet cynisch af te serveren en ze het voordeel van de twijfel te geven. Dat krijgt ze trouwens zelf al (veel te) lang van de jongeren in dit land.
KARL VAN DEN BROECK IS HOOFDREDACTEUR VAN KNACK.
DE INTEGRALE VERSIE VAN DIT ARTIKEL VINDT U OP
WWW.KNACK.BE/OPINIE
‘Ik begin te bladeren. Weinig bezigheden in dit ondermaanse verschaffen mij evenveel zintuiglijk als intellectueel genot; bladeren is er daar een van.’
Benno Barnard verdwaalde in het papieren internet dat zijn vader hem heeft nagelaten. www.knack.be/boekenburen
‘We moeten in elk geval vermijden dat we nog prestigieuze collecties verliezen aan het buitenland.’
SP.A-parlementslid Yamila Idrissi in een vrije tribune op www.knack.be/vrije-tribunes
