MA / 14 / 02

Let nu goed op.

In het nieuwe financieringsmodel worden alle huidige en nieuwe gewestdotaties verdeeld volgens fiscale draagkracht en zijn ze onderhevig aan een nieuw responsabiliserend solidariteitsmechanisme. De huidige gewestdotaties en de aan de gewesten over te hevelen fiscale aftrekken worden vervangen door een systeem van fiscale autonomie via gewestelijke tarieven in de personenbelasting. Voor de nieuwe dotaties gebeurt de verdeling op basis van fiscale draagkracht, die na een evaluatieperiode van 10 jaar ook vervangen wordt door fiscale autonomie, voor zover de evaluatie positief is. Deze optie betekent dat voor de gewesten principieel gekozen wordt voor fiscale responsabilisering. Het is belangrijk dat de fiscale autonomie goed wordt omschreven. De belangrijkste bekommernis daarbij is dat, gezien twee overheden op dezelfde basis een heffing plaatsen, beide overheden kunnen beslissen zonder elkaar te hinderen. Het vermijden van interferenties is een belangrijke voorwaarde voor de aanvaardbaarheid en de leefbaarheid van de fiscale autonomie.

De fiscale autonomie wordt als volgt vormgegeven. Om de gewesten fiscale autonomie te geven in de personenbelasting naast de federale bevoegdheid moet een gemeenschappelijke belastbare basis vastgelegd worden op federaal niveau. De bevoegdheid voor het bepalen van het Globaal Belastbaar Inkomen (GBI), dat de basis is voor de federale en gewestelijke belastingen, is federaal. Het is imperatief dat een wijziging van het GBI niet tot blokkeringen of belangenconflicten leidt. Om dat uit te sluiten, wordt een micro-fiscaal mechanisme in de bijzondere financieringswet ingeschreven waarbij ieder jaar, naast de berekening op basis van het individuele GBI van het betreffende jaar, een berekening wordt gemaakt van de fiscale inkomsten gebaseerd op het GBI zoals het was bij het ingaan van het nieuwe financieringsmodel, dus gecorrigeerd voor de beleidswijzigingen sindsdien. Op de belastingbrief wordt duidelijk gemaakt welke belasting effectief aan de verschillende overheden toekomt. Het verschil in min of plus wordt macro-fiscaal tussen de federale overheid en de gewesten verrekend.

Het is belangrijk dat deze berekening volledig geobjectiveerd en toepasbaar wordt. De gewestelijke autonomie respecteert de huidige regels inzake progressiviteit. Er wordt een tarifaire en budgettaire ‘slang’ voorzien in de bijzondere financieringswet, zodat deloyale concurrentie vermeden wordt. Gezien er zal gewerkt worden met twee autonome belastingniveaus op dezelfde basis, moet deze slang van toepassing zijn op beide niveaus en wordt een marge van 25 % vooropgesteld. Om dezelfde reden is de bestaande regeling van artikel 193 van de Grondwet niet meer afdoend en moet een nieuw grondwettelijk kader goedgekeurd worden. De gewestdotaties en de enveloppe die overeenkomt met de over te hevelen fiscale uitgave anno 2010 worden omgezet in een gewestelijk tarief in de personenbelasting. Het gaat om respectievelijk 13,2 en 2,1 miljard euro in 2010 die samen 26,7 % van de personenbelasting vormen na toepassing van het barema en vóór toepassing van de belastingverminderingen. De federale overheid blijft verantwoordelijk voor de belastingvrije som en de bestaande belastingverminderingen met uitzondering van de verminderingen vermeld onder het hoofdstuk ‘fiscale uitgaven’.

Is uw dienaar knots geworden? Paar toertjes te lang op de molen gezeten? Veertig jaar Knack wat gul gevierd? Niets van dat alles: hij leest een klein stukje voor uit de nota-Vande Lanotte, die bol staat van dat soort non- en kromtaal. Hoe kun je een land een degelijk bestuur geven als je het niet eens kunt formuleren, bijvoorbeeld in het Nederlands? Lees dat nu toch eens opnieuw. Probeer het eens in het Frans te vertalen.

Gooi alle in de nota-Vande Lanotte gebruikte woorden in een doos, schud die hevig heen en weer, van voooor naar achter van links naar re-hechts, van boooo-ven naar onder van links naar rechts… en kap dan alles weer uit over de grond en u zult een betere tekst hebben, én een betere staatshervorming, dan wat den Baard ineen heeft geflanst. Het heeft geen haar gescheeld of die kluns had ook nog zijn eigen partij uit de regeringsformatie gemanoeuvreerd. En zichzelf uit de ministersstoel, nochtans het enige waar het hem om te doen is.

Verstandig politicus, zo vertellen u de kwaliteitsjournalisten die zelf geen jota van de nota begrijpen aangezien er geen jota van de nota te begrijpen ís. Drie maanden heeft hij daarop zitten zweten. Drie maanden hemeltergend tijdverlies die een oplossing van de politieke crisis geen centimeter dichterbij heeft gebracht, integendeel. Groot staatsman, echt. Vorige week overal opgevoerd om commentaar te geven op de impasse waarvan hij zelf in meerdere inmiddels afgelegde gewaden de hoofdschuldige is. En uitgerekend op de dag waarop we voor de hele wereld belachelijk zijn met ons wereldrecord, komt hij bij de studenten in Gent op de proppen met een klaar en duidelijk model, het enige werkbare trouwens, om de staat te hervormen. Van dat hele exposé staat in zijn nota niets. Geen woord, geen letter. Daar wordt nu toch de rustigste mens razend van?

Wat ze ook zeggen van de galg, om geboefte als den Baard aan op te hangen was het een geschikt toestel.

WO / 16 / 02

Over de revolutie in Caïro, zo mooi bezongen door Rudi Balkon, is het laatste woord misschien niet gesproken maar het voorlaatste wel. Onze chef-Wetstraat op de vorige redactievergadering: ‘Ik zeg u één ding. Al die bezetenen die daar nu staan te springen en te tieren tegen Mubarak, zijn dezelfden die destijds stonden te roepen en te schreeuwen tegen Cleopatra. En we hebben gezien wat daarvan gekomen is.’

In ons land is de kans op een dergelijk oproer klein, bij gebrek aan een gepast plein. Alle grote opstanden hebben plaatsgevonden op een groot plein. Denk aan de omverwerping van de tsaar op het Paleisplein in Sint-Petersburg, het Tiananmenplein in Peking, het Wenceslasplein in Praag, de Pariser Platz aan de Brandenburger Tor in Berlijn, het Tahrirplein in Caïro, en vele andere. Wij hebben zo geen plein. Hugo Camps verzuchtte het vorige week in De Morgen: ‘Ons land is pleinarm en marktrijk.’

De Grote Markt in Brussel is te klein, en bovendien leggen ze in het midden dan nog een ijspiste of een bloementapijt, werp daar maar eens een regime omver. Op de Grote Markt in Antwerpen kun je nog geen fanfare fatsoenlijk laten rondmarcheren. En voor de volledigheid voegen wij eraan toe dat het Maarschalk Fochplein in Leuven de komende 30 jaar niet toegankelijk is, daarop moet u dus ook niet rekenen.

Hoewel: de archeologische opgravingen waarover wij met veel plezier hebben bericht, kunnen mits het niet opnieuw begint te sneeuwen binnenkort worden afgesloten. Het Studiebureau Archeologie is niet ontevreden: ze hebben duidelijke aanwijzingen gevonden dat er in de negentiende eeuw al bewoning was in Leuven.

Mijnheerke Louis ontplofte bijna toen hij het hoorde. Rende van De Laatste Show naar Het Laatste Nieuws om overal van zijn oren te gaan maken. Mijnheerke: ‘Ze stoppen uit oneerlijke schaamte, want ze hebben natuurlijk niets gevonden. Het heeft de Leuvense belastingbetaler 500.000 euro gekost. De Vlaamse overheid verplicht ons telkens om die gekheden te laten uitvoeren of we krijgen geen vergunning. Dat heeft een naam: oplichting. We hebben potverdorie stadswallen uit de twaalfde eeuw in ons park, en dan komen zij met hun bewoning uit de negentiende.’

Die stadswal uit de twaalfde eeuw is vorig weekend ingestort! Alsof de duvel zelf de regie voert in Leuven, iets wat steeds meer mensen geloven. De oude muur bevindt zich in het stadspark, als men dat perkje onkruid een park kan noemen. Mijnheerke Louis had maanden geleden al een aannemer aangesproken om restauratiewerken uit te voeren, maar omdat hij 500.000 euro aan de opgravingen op het Fochplein had moeten besteden, was er geen geld meer. Vorig weekend donderde de helft van de wal naar beneden. Was dat tijdens de week gebeurd, wanneer veel studenten oneigenlijk gebruik maken van het park, er waren doden gevallen. Aan de andere kant van de muur is er een kleuterschooltje! Stel u voor dat die zware stenen daar waren terechtgekomen. Het is nu te hopen dat er zich de komende tijd geen instorting voordoet op het Fochplein, of het zou wel eens kunnen dat de burgemeester zijn spreekwoordelijke kalmte verliest.

Maar voor een revolte is ook Leuven niet meer geschikt. Niet eens voor een studentenrevolte, zoals toen Paul Goossens het xenofobe en hoogst ordinaire ‘Waalse ratten, rolt uw matten’ door de straten van de stad brulde. Een Vlaams-Brabantse omwenteling is het hoogst haalbare, en dan nog een met een sluitingsuur en een verbod op alcoholische versnaperingen. Het station is nu trouwens ook dicht, dus met de trein kun je er niet komen. Met de bus kun je er ook niet komen, want het hele centrum ligt open. En met de auto mag je er niet komen.

Er is maar één plein in België dat voldoet aan de minimumafmetingen voor een bescheiden revolutie, en dat is de Grote Markt van Sint-Niklaas. En in Sint-Niklaas gelooft niemand.

DO / 17 / 02

Wie Leuven ontvlucht in noordelijke richting, komt in Herent. Bij Willy Kuijpers. Wij hebben u nauwgezet op de hoogte gehouden van de poging tot putsch tegen Willy, opgezet door zijn partijgenoten Jos Bex en Peter Janssen, en hoe die uiteindelijk zoals ook weer in deze visionaire rubriek voorspeld op een grote mislukking is uitgedraaid. Wie niet beter wist, zou denken dat den Baard erachter zat.

Willy Kuijpers heeft overal in de wereld succesvolle volksopstanden geleid of begeleid, maar dat er één tegen hem zou worden gevoerd, daar had hij niet op gerekend. Willy had enkele maanden nodig om van die verrassing te bekomen. Mede omdat hij van alteratie getroffen werd door een vijfde, een zesde en een zevende hartaanval, plus een niercrisis, een longembolie en een hardnekkige verkoudheid.

Maar eens die kleine ongemakken overwonnen, sloeg hij terug. Eerst werden de rebellen vakkundig onschadelijk gemaakt, met behulp van een doos kogels van Spaanse makelij die hij ooit had buitgemaakt bij een overval op een federale legerkazerne in Bilbao. Dan werd een nieuwe meerderheid gevormd, met de Willy welwillende steun van Lijst Dedecker. En zo werden orde en rust, na een kort machtsvacuüm, hersteld.

En dat hebben ze in Herent geweten. Heerste er in de gemeente tot voor kort een despotisme van de verlichte vorm, alleen verzwaard bij dreiging van francofone invloeden, dan is na de recente muiterij van mildheid geen sprake meer. Dat het volk tijdens de korte insurrectie niet duidelijker de kant van zijn leider heeft gekozen, kwetste de burgemeester tot in het diepst van zijn niet aanwezige ziel. En dus is vanaf nu in Herent de nultolerantie ingevoerd.

Een gunstige wind heeft onderstaand proces-verbaal op onze tafel doen belanden: ‘ Geachte heer. Op 22 december 2010 heeft er zich een verkeersongeval voorgedaan met een voertuig VW Golf met bijvermelde nummerplaat, waarbij u een bloembak heeft beschadigd op het Onze-Lieve-Vrouwplein te Herent. De bloembak werd hierdoor beschadigd. De lokale politie Herko heeft een pv opgesteld met nummer LE. 81. L6.300874/2010. Het college van burgemeester en schepenen heeft op 24 januari 2011 beslist hiervoor euro 719,98 schadevergoeding te vragen. In bijlage sturen wij u een kopie van de verklaring van de heer hoofdcontroleur der werken van de technische dienst. Mogen wij vriendelijk verzoeken het bedrag binnen de veertien dagen te storten op rekeningnummer 091-0119672-03 van de gemeente Herent. Namens het college van burgemeester en schepenen, vliegt den Blauwvoet, Willy Kuijpers, uw burgemeester.

Nadere lectuur van de lokale pers leert dat de overtreder op 22 december op een grote ijsplek was weggegleden en één paaltje van een bloembak in tweeën had geknakt. Dat paaltje kostte in de Brico 22 euro. Om het te plaatsen rekende de gemeente Herent 693,36 euro werkuren aan. De gemeente vordert 51,36 euro per uur, en volgens de factuur hebben de gemeentearbeiders 13,5 uur nodig gehad om het paaltje opnieuw in de grond te zetten. ‘Dat lijkt veel,’ verduidelijkt schepen van Openbare Werken Arlette Caes, die niet toevallig tot de SP.A van Jo met de Banjo behoort, ‘maar het is het niet. Onze mensen zijn voor een nieuw paaltje naar Kampenhout moeten rijden, en voor beton naar Rotselaar. En ze hebben ook klinkers moeten weghalen. En nadien terugleggen!’

De inwoners van Herent moeten niet komen klagen: ze hadden hun burgemeester maar wat meer moeten steunen toen die het slachtoffer werd van insubordinatie. Als mijnheerke Louis eens vijf meter buiten de grenzen van zijn eigen gemeente zou kijken, hij zou wel leren hoe hij fondsen moet werven om zijn wallen, of beter gezegd: die van zijn stad, te onderhouden.

door Koen Meulenaere

Wat ze ook zeggen van de galg, om geboefte als den Baard aan op te hangen was het een geschikt toestel.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content