Van de vraag of biografiktie fiktie dan wel non-fiktie is, ligt op de hele wereld niemand wakker. Behalve op onze redaktie, waar deze kwestie ooit ter tafel kwam toen de redaktievergadering punt drie op de agenda had bereikt : de boeken top tien ! Normaal gezien, levert die weinig problemen op. Elke redakteur vult een lijstje in met twintig boeken die hij die week de beste vindt : tien fiktie, tien non-fiktie. Al die lijstjes worden bij onze direkteur ingeleverd, die zijn zakjapanner boven haalt en de punten optelt. Boeken van eigen redakteurs krijgen vervolgens een forfaitaire bonus van veertig punten. Hierna noteert onze direkteur de top tien op een geel formulier en parafeert dat met een gewichtig gebaar. Een waterdicht systeem dat onrechtmatigheden uitsluit.
Tot Hugo De Ridder met zijn Mont Ducal kwam opduiken. Het was onze chef-boeken die de kat de bel aanbond. Eerder al had hij in Knack opgetekend : “Aan de ene kant heb je schrijvers en aan de andere kant, pakweg, Hugo De Ridder. ” Vandaar zijn verontwaardiging toen enkele kollega’s punten wensten toe te kennen aan dit volgens hen geschiedkundig meesterwerk. “Maar het is niet eens een boek, ” schreeuwde Reynebeau boos, “dit is waardeloos oud papier. Informeer wanneer de chiro langs komt. ” En dat het ondenkbaar was om zoiets in de non-fiktie te stoppen, waar werken van hoge wetenschappelijke waarde thuis horen.
Het was eens te meer onze direkteur die met Salomonswijsheid een oordeel uitsprak en het kind als volgt in twee hakte : “Een biografiktie is geen fiktie, want anders zou het fiktie heten en niet biografiktie. ” Een sterk staaltje logisch denken waar niemand iets tegenin wenste te brengen. En zo kwam Mont Ducal toch in de non-fiktie terecht, op een redelijk hoge plaats.
Tot grote woede van Reynebeau, die na enkele weken ingespannen nadenken onze direkteur met deze scherpzinnige redenering konfronteerde : “Als Mont Ducal in de non-fiktie staat, wil dat zeggen dat het personage van Monica De Witte geen fiktie is. Evenmin als de dauw op haar tepels. Moeten wij daaruit dan opmaken dat de gewezen kristen-demokratische voorman Wilfried Martens er een maîtresse op nahield, en dus een overspelige schuinsmarcheerder was die zijn broek veegde aan alle regels die hij namens zijn partij en zijn levensbeschouwelijke zuil aan anderen oplegde ? Is dat de man die gij, direkteur, onlangs nog geholpen hebt bij het schrijven van een boek ? Is het steunen van een onkristelijke levenshouding niet in tegenspraak met ons personeelsstatuut, en vormt het mogelijk geen obstakel voor onze eindejaarspremie ? “
Bij dit laatste schoten ook de minst geïnteresseerde redaktieleden wakker en onze direkteur werd gesmeekt in dit ene geval van overmacht toe te geven. Eén week later merkten verbaasde lezers hoe Mont Ducal verdween uit de non-fiktielijst, waarin zijn positie werd overgenomen door Het klauwen van de leeuw. Tot even later De Agusta-crash groot en klein van de tabellen veegde. Waarmee bewezen werd : een chef-Wetstraat maakt beter boeken dan een chef-boeken Wetstraten. Mont Ducal van zijn kant, dook op in de fiktie-hitparade. Waar het moest konkurreren met The rainmaker, De wereld van Sofie en Vrouwen met een IQ, en snel wegzakte.
NU MOETEN WIJ De Ridder de verdienste toekennen die hem toekomt. Sinds hij met de term biografiktie op de proppen kwam, en sinds Pierre Mertens het genre heeft verfijnd, leven wij in luilekkerland. Alles kan, alles mag, ziedaar de ware inhoud van het begrip “demokratie”. Wij zullen er hier eens een paar lanceren.
Minister van Binnenlandse Zaken Johan Vande Lanotte heeft de benoemingsvoorwaarden voor het Hoog Kommissariaat voor de Vluchtelingen veranderd. Vroeger was daarvoor een diploma rechten vereist, nu komen ook diploma’s pol & soc en diplomatieke wetenschappen in aanmerking. En de allereerste die van deze maatregel mocht profiteren, was zijn eigen vriendin.
Biografiktie ! ! Vooraleer Vande Lanotte een paar rechters onder druk zet om ons een schadevergoeding van een miljoen af te persen, zitten wij al safe. Het betrof in het bovenstaande natuurlijk niet de echte Johan Vande Lanotte. Enfin, iedereen weet toch dat de minister zoiets nooit zou doen. Het ging uiteraard om een romanpersonage, dat misschien hier en daar een overeenkomst met de minister vertoont maar dat is enkel een stijlfiguur.
Wat nog ? Jean-Luc Dehaene heeft zijn huis gebouwd met de overschotten van de nieuwe BATC-terminal. Wat verklaart waarom er door zijn huiskamer een transportband loopt. Die trouwens betaald is met geld van een Italiaanse helikopterbouwer. Biografiktie ! De betrapte premier kan zich de moeite van een rechtszaak besparen, het betrof hier uiteraard de kolderfiguur Jean-Luc Dehaene.
Frank Vandenbroucke heeft een fortuin aan overheidsgeld scheefgeslagen door zijn persoonlijke studiebureau IPSA totaal overbodige studies te laten uitvoeren ten dienste van socialistische ministers. Tegen twee en half miljoen frank per stuk. Laster en eerroof ? Nee, biografiktie ! Het gaat niet om de katolieke ex-kandidaat-burgemeester van Scherpenheuvel, maar om een fiktieve en zelfs wat karikaturale epigoon.
Etienne Mangé heeft twee maanden geleden op de luchthaven van Zaventem het vliegtuig naar Zürich overvallen, de bagageruimte opengerukt en een tas met 51 miljoen frank geroofd. De politie wist zich geen raad, maar de aanwijzingen zijn duidelijk genoeg. Wie is expert in het bagagesysteem op de nationale luchthaven ? Wie weet alles van geldtransporten naar Zwitserland ? Wie heeft te horen gekregen dat het onvoorzichtig is om rekeningen in Genève of Zürich te hebben en dat het beter is de poen aan de bron te pakken ? Uiteraard spreken wij niet over de echte Etienne Mangé. Die is naar Kuala Lumpur gestuurd, waar recentelijk één en ander is misgelopen met de bagage. Kontraktje van 32.000 ringgit per dag. Wij hadden het over de fiktieve Mangé, over wie Louis Tobback medio maart zei : “Hij heeft veel geluk dat hij in Lantin zit, of ik gaf hem een boks op zijn gezicht. ” Waarna hij hem medio juni op onze kosten een cadeautje van zeventien miljoen wou doen geven.
FANTASTISCH LEVEN hebben wij ondertussen. Wij doen de hele dag niets. Lezen rustig enkele lichtere romannetjes. Pluizen op ons gemak de kolommen van Sport Turf uit. En verzinnen rond de middag, net voor we gaan lunchen, een gemeen verhaal dat een of andere hardwerkende volksvertegenwoordiger in diskrediet brengt. Het trefwoord “Biografiktie” erboven en de dag zit er op. Dank u Hugo De Ridder.
Koen Meulenaere
