Factcheck: nee, een windmolen verliest niet gemiddeld 180 kilo bladmateriaal

Online circuleert de bewering dat een windturbine gemiddeld 180 kilo bladmateriaal verliest. Dat klopt niet, zeggen experts. Windmolens verliezen inderdaad kleine stukjes coating, maar 180 kilo is een grove overschatting.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 4 juli deelt een Nederlandstalige X-gebruiker een foto van enkele windmolens. Boven de foto schrijft hij het volgende: ‘Windturbines verliezen jaarlijks ongeveer 180 kilo bladmateriaal per stuk. Dat zijn tot 477 biljard (sic.) microdeeltjes met pfas ofwel forever chemicals die nooit afbreken. “Groene” energie of gewoon een giftige erfenis! Die hele “groene” waanzin ging altijd om geld, macht en depopulatie.’

Waar de X-gebruiker die cijfers heeft gevonden, is niet duidelijk.
Klopt het dat een windturbine zo’n 180 kilo bladmateriaal verliest? 

Coating

Om dat te weten komen nemen we contact op met Bavo De Witte, wetenschappelijk onderzoeker aan het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO). ‘Om windmolenwieken te beschermen brengen producenten een coating van epoxy giethars en polyurethaan aan’, legt De Witte uit. ‘Dat basismateriaal wordt als plastic geclassificeerd.’ Door erosie kunnen er inderdaad deeltjes van die coating loskomen. ‘Die erosie kan optreden door onder meer bliksem, regen en materiaalmoeheid’, zegt De Witte. Maar bedraagt dat verlies dan 180 kilo, zoals de X-gebruiker schrijft?

Nee, zegt De Witte. Hij baseert zich op cijfers van de Deense Danmarks Tekniske Universitet (DTU), dat veel onderzoek doet naar de erosie van windmolenwieken en ‘heel betrouwbare berekeningen heeft gemaakt’, aldus De Witte. In haar studie maakt de universiteit een onderscheid tussen windmolens op het land en windmolens op zee. De Witte: ‘Uit berekeningen blijkt dat het bladverlies bij windmolens op het land gemiddeld 30 gram per wiek per jaar bedraagt. Een windmolen heeft drie wieken en gaat gemiddeld 20 jaar mee. Dus verliest een windturbine gemiddeld 1,8 kilo, geen 180.’

Windmolens op zee hebben meer last van erosie, aangezien zij met hardere weersomstandigheden te maken krijgen. De Witte: ‘Volgens DTU verliest één wiek op zee 500 gram per jaar. Dat is een verlies van 30 kilo over de hele levensduur. 180 kilo is dus een felle overdrijving.’

Bovendien herstellen windmolenbedrijven de wieken: ‘Dat is voor hen een grote uitgave. Ze leveren dan ook momenteel heel wat inspanningen om die verliezen zo veel mogelijk te beperken. Er wordt onder meer onderzoek gedaan naar nieuwe materialen die resistenter zijn voor erosie.’

Pfas-vrije windmolenparken

De Witte merkt ook op dat microplastics niet automatisch gelijkstaan aan pfas, zoals de tweet lijkt te insinueren. Pfas zijn maar een beperkt onderdeel van de microplastics in kwestie’, legt De Witte uit. ‘Pfas kunnen toegevoegd zijn aan bepaalde materialen, maar de microplastics bestaan niet volledig uit pfas.’

Daarnaast worden er ook steeds meer pfas-vrije windmolenwieken geproduceerd, zegt De Witte: ‘De nieuwere windmolenparken worden steeds meer pfas-vrij.’

Zelf voert De Witte een Europees onderzoek naar de chemische uitstoot van windmolenparken, dat begin 2027 zal worden afgerond. ‘We willen weten hoe groot de uitstoot is en wat de impact daarvan is. Want laten we wel wezen: scheepvaart, kleding en autobanden creëren meer microplastics dan windmolenwieken en die komen ook in het milieu terecht.’ 

Het klopt dus dat er erosie plaatsvindt en er microplastics vrijkomen, zeker wat oudere windparken betreft, zegt De Witte: ‘Maar de cijfers zijn fel overdreven.’

We nemen ook contact op met Maarten Dedeyne, voorzitter van de Vlaamse Windenergie Associatie (VWEA). ‘We zien dit soort beweringen af en toe’, zegt hij. Als reactie wijst Dedeyne naar een factcheck van factcheck.vlaanderen. Daarin reageerde de voormalige voorzitter van de VWEA, Bart Bode, op een claim dat windmolenwieken 62 kilo microplastics per turbine per jaar zouden verliezen. Die cijfers zijn niet correct. De factcheck concludeerde dat de cijfers een pak lager liggen.

Ook Rijkswaterstaat, een Nederlands agentschap van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat dat de Nederlandse waterwegen beheert, schrijft in een e-mail dat de informatie die in de tweet gedeeld wordt, bij hem niet gekend is.