Factcheck: deze afbeelding van sneeuw in Gaza is met AI gegenereerd

Op sociale media circuleren beelden van kinderen in de sneeuw. Volgens de verspreiders van de beelden zouden die met behulp van AI gemaakt zijn en kinderen in Gaza voorstellen. Dat klopt. De beelden komen van een TikTok-account dat AI-beelden over Palestina maakt. Het sneeuwt niet in Gaza, maar er wordt wel geleden onder het winterse weer. 

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op sociale media circuleert een video van een groep kinderen met sneeuw in hun handen die schuilen voor de sneeuw. Op de achtergrond klinkt onheilspellende muziek. Er komen ook ingesneeuwde tenten in beeld.

Volgens de verspreiders van de video zouden de beelden kinderen in Gaza tonen, maar gegenereerd zijn met behulp van artificiële intelligentie. ‘Deze door AI gegenereerde video – die zogenaamd bevroren kinderen in Gaza laat zien – is miljoenen keren bekeken. Wat er niet bij vermeld wordt, is dat het in Gaza voor het laatst in 1950 gesneeuwd heeft’, lezen we vaak bij de beelden op bijvoorbeeld X (hier en hier).  ‘Wie trapt daar nu in’, schrijft iemand anders op datzelfde platform. 

‘Gaza… Wederom een leugenachtige video’, klinkt het ook op X. ‘Geen miljard, maar 500 dollar voor Pallywood om een fatsoenlijk AI-videobewerkingsprogramma aan te schaffen’, lezen we daar ook. 

De verspreiders van de beelden geloven dus dat de beelden gemaakt zijn door pro-Palestijnse activisten om sympathie te kweken voor de Palestijnse zaak. Dat maakt deel uit van een breder narratief dat onder de naam ‘Pallywood’ alle beelden die uit Palestina komen, verwijt dat ze geënsceneerd zijn. 

Knack controleerde eerder al beschuldigingen dat virale beelden deel zouden uitmaken van zo’n ‘Pallywood-film’ en dat een Palestijnse influencer als acteur een letsel zou gefaket hebben. Die beweringen bleken niet waar te zijn. Maar er circuleren wel soms beelden die Gaza zouden tonen, maar in realiteit elders gefilmd zijn of nep zijn (hier en hier). Die beelden werden zowel door pro-Israëlische als pro-Palestijnse accounts gedeeld. 

In Gaza betekent de winter sinds het begin van de bombardementen door Israël zware maanden voor de inwoners. Kou en regen zorgen ervoor dat gebombardeerde gebouwen verder instorten en de gezondheid van sommigen verslechtert, lezen we bij Trouw. Beelden van VRT NWS tonen de impact van weer en wind op de tenten van Gazaanse vluchtelingen. 
De temperaturen blijven in deze periode van het jaar in Gaza boven het vriespunt, en er is geen aanleiding om te geloven dat het er gesneeuwd zou hebben.

De beelden circuleren ook op Instagram (hier en hier), YouTube en op LinkedIn. 

Waar komen de beelden vandaan?

Op LinkedIn beweert iemand dat de video in de eerste 24 uur 2 miljoen views kreeg op een TikTok-account. De virale video heeft echter geen watermerk van TikTok. Onder de post reageert iemand: ‘Het probleem is dat dit niet gegenereerd werd door pro-Palestijnse accounts, maar door degenen die Israël steunen.’

We gaan op zoek naar de oorsprong van de beelden en geven schermafbeeldingen in op Google Lens. Zo komen we bij een TikTok-post van de video terecht waar wel een watermerk van TikTok op staat. Onder dat watermerk staat de naam van het TikTok-account @ahte_palestine. 

Op dat account vinden we een post van de video terug die al 6,1 miljoen keer werd bekeken. Het account post uitsluitend AI-beelden uit Gaza. Ook deze video’s hebben het bijschrift dat de beelden met behulp van AI gegenereerd zijn, maar uit reacties op die video’s blijkt dat de meeste mensen geloven dat de beelden echt zijn. 

Deze TikTok-video werd op 20 december gepost. We vinden geen oudere post van de video terug en vermoeden dus dat dit de originele post was.