Rijden onder invloed is één van de belangrijkste oorzaken van dodelijke verkeersongevallen. Waarom kruipen dronken jongeren dan soms toch achter het stuur? Een vals gevoel van controle en een onderschatting van het gevaar blijken belangrijke factoren.
Dat blijkt uit de scriptie van Nathalie De Ceukeleer, een master in de communicatiewetenschappen aan de Universiteit Antwerpen. Via een online enquête bij 716 Vlaamse jongeren tussen 18 en 25 jaar ging De Ceukeleer na wat jongeren motiveert om onder invloed van alcohol achter het stuur te kruipen, ondanks de gekende risico’s als een slechtere reactietijd, verlaagde waakzaamheid en een verminderd scherptezicht. Risico’s die voor jongeren bovendien groter zijn door hun onervarenheid in het verkeer.
Vals gevoel van controle
Uit de studie blijkt dat Vlaamse jongeren overwegend negatief staan tegenover rijden en drinken. Die afkeurende houding is wel groter bij vrouwen dan bij mannen. De jongeren die rijden onder invloed niet zo erg vinden, zijn duidelijk meer geneigd achter het stuur te kruipen wanneer ze een glas te veel op hebben.
De studie polste ook naar de rol die vrienden en familie spelen. Als de personen uit zijn omgeving dronken rijden niet afkeuren, zal een jongere ook sneller geneigd zijn om te rijden onder invloed.
Toch blijken vrienden en familie niet de grootste invloed uit te oefenen op het gedrag. De sterkste voorspeller van dronken rijden is de jongere zelf. Vindt iemand van zichzelf dat hij in staat is om onder invloed van alcohol te rijden, dan zal de intentie om dronken achter het stuur te kruipen hoger zijn. De controle die jongeren denken te hebben vinden ze dus belangrijker dan de mening van hun naasten.
Onderschatting van gevaar
Eerder onderzoek toonde aan dat jongeren het gevaar en de gevolgen van een verkeersongeval vaak lager inschatten dan oudere bestuurders. De Ceukeleer stelde in haar studie vast dat jongeren die van zichzelf vinden dat ze minder kwetsbaar zijn voor gevaar sneller geneigd zijn om onder invloed van alcohol te rijden.
Ook de effectiviteit van de BOB-campagne uit 2012 werd bekeken. Die bleek volgens de studie geen invloed te hebben op de attitude van jongeren ten aanzien van dronken rijden. “Voorlichtingscampagnes hebben de grootste kans op succes als ze inspelen op de controle die jongeren denken te hebben, de onderschatting van het gevaar en de morele onaanvaardbaarheid van dronken rijden,” stelt De Ceukeleer. (TE)
Nathalie De Ceukeleer deed mee aan de Vlaamse Scriptieprijs 2013. Je kan haar scriptie raadplegen via www.scriptiebank.be
