Het is vandaag exact vijftig jaar geleden dat de zesdaagse oorlog van start ging en de kiem voor het aanslepende Palestijns-Israëlische conflict werd gelegd.
Israël trok in 1967 na opbouwende spanning ten aanval tegen de Arabische buren en veroverde daarbij in zeer korte tijd zowel de Sinaï, de Gaza-strook, de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem als de Golanhoogte. In slechts zes dagen was met de nieuwe grenzen de kiem van het bloederige, aanslepende Palestijns-Israëlische conflict gelegd.
In slechts zes dagen was met de nieuwe grenzen de kiem van het bloederige, aanslepende Palestijns-Israëlische conflict gelegd.
Reis even mee terug in de tijd. Na de oorlog in 1947-1948 tussen Joden, Arabieren en de Britten in het Britse mandaatgebied Palestina werd de Joodse staat Israël onafhankelijk.
Aanhoudende spanning en conflict in de regio leidden uiteindelijk tot de Zesdaagse Oorlog, die op 5 juni 1967 van start ging. In zes dagen tijd versloegen de Israëlische troepen de legers van buurlanden Egypte, Jordanië en Syrië en ook Irak. Belangrijker was en is het gebied dat de Israëli’s binnenhaalden. De Sinaïwoestijn – het enige veroverde gebied dat later teruggeven werd – en de Gaza-strook werden veroverd op Egypte. Jordanië speelde de controle kwijt over de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem en Syrië moest de Golan prijsgeven.
Meteen was ook het begrip ‘de grenzen van voor 1967’ geboren: Israël, maar dan zonder de bezette Gaza-strook en West Bank en Oost-Jeruzalem, een oplossing die naar voren wordt geschoven voor een tweestatenmodel.
Maar sindsdien volgden nog oorlogen en nam het protest onder de Palestijnen toe. Intifada’s volgden en de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO volgde in de jaren zeventig zelfs de weg van de internationale terreur, met bijvoorbeeld de moordpartij op Israëlische atleten tijden de Olympische Spelen van München. Anderzijds bleef de onderdrukking van de Palestijnen, wat de woede in de Arabische wereld verder aanwakkerde.
Na de Oslo-akkoorden van 1993 zag de Palestijnse Autoriteit met Yasser Arafat aan het hoofd het levenslicht. Geweld aan beide zijden, inclusief fanatici – denk bijvoorbeeld ook aan de moord op Yitzak Rabin door een Joodse extremist – en Palestijnse (zelfmoord-)aanslagen, zorgde er evenwel voor dat het conflict nog steeds springlevend en vastgeroester dan ooit is.
Een verrechtsing van de Israëlische politiek of de uitzichtloze onderdrukking van de Palestijnse bevolking bieden weinig hoop op een snelle oplossing.
Inmiddels zwaait de islamistische Hamas – die begin mei verklaarde een Israëlische staat binnen de grenzen van voor 1967 te aanvaarden – de scepter in de Gazastrook en ziet de Palestijnse Autoriteit met de PLO zich beperkt tot de Westelijke Jordaanoever.
Een verrechtsing van de Israëlische politiek of de uitzichtloze onderdrukking van de Palestijnse bevolking bieden weinig hoop op een snelle oplossing. Gruwelijkheden aan beide zijden en de verdere kolonisering van de Westelijke-Jordaanoever – Israël sloot wel de nederzettingen in de Gazastrook – voegden een extra onverzettelijke dimensie aan het conflict.
Wat de toekomst zal brengen, blijft hoogst onduidelijk. Velen vragen zich bijvoorbeeld af wat het demografische aspect teweeg zal brengen. De Palestijnse bevolking haalt immers met rasse schreden de Israëlische in. Of wat met de onconventionele Amerikaanse president Donald Trump, die vorige maand oreerde dat hij een zeer goede kans op vrede ziet en “het ziet lukken”?
